چه کنیم «تهران جدید» شادتر باشد

دکتر سید محسن طباطبایی مزدآبادی با اشاره به برنامه ارائه شده از سوی شهردار تهران تحت عنوان «شهر امید، مشارکت و شکوفایی» گفت: یکی از محورهای ویژه این برنامه بحث توسعه فرهنگی و اجتماعی است که اغلب در مدل های مشابه سیاست گذاری کمتر بدان توجه می شود.

وی با اشاره به اینکه تهران امروز در حوزه زیرساخت‌ها وضعیت به نسبت مطلوبی دارد و روند پیشرفت نیز مورد توافق قرار گرفته است، تصریح کرد: با این حال در خصوص ابعاد توسعه فرهنگی و اجتماعی این کلانشهر کمتر بحث شده است و امید می رود در دوره جدید این بعد پر رنگ شود.

طباطیایی با اشاره به اینکه یکی از شاخص‌های کیفیت توسعه انسانی برخورداری از شادی و رفاه ذهنی است، گفت: این امر مسئله و مولفه ای که بسیاری از دولت ها از آن به عنوان نمادی برای رفاه عمومی ، زندگی بهتر و ادراک احساس خوشبختی بیشتر شهروندان خود استفاده می کنند و تلاش دارند به آن دست پیدا کنند.

وی با اشاره به اینکه شادمانی درونی موجب می‌شود تا انسان اطرافش را با رنگ و بویی متفاوت درک کند، افزود: این ویژگی سبب می شود انسان نگاهی مثبت تر به مسایل داشته باشد، سخاوتمندتر با آدمها ارتباط برقرار کند، ادراک بهتری از امنیت داشته باشد، با اعتماد به نفس بالاتر در جامعه زندگی کند و زمانی‌که وارد جمع جدیدی می شود سریعتر ارتباط برقرار کند، اعتماد بیشتری به اطرافیان دارد و ارزیابی او از زندگی بطور کلی مثبت است.

طباطبایی با تاکید بر اینکه اهمیت خوشبختی و احساس شادی در زندگی انسان‌ها انکار ناشدنی است و به قاطعیت می توان گفت هدف نهایی هر انسانی رسیدن به خوشبختی است، خاطرنشان کرد: در همین راستا و به نشانه اهمیت دولت ها برای این مولفه، سازمان ملل متحد روز 20 مارس را به عنوان روز جهانی خوشبختی نام گذاری کرده است و باور اصلی این است که خوشبختی صرفا با ثروت و پول بیشتر بدست نمی آید.

مدرس دانشگاه افزود: همچنین در روان شناسی روز دنیا، رشته‌ای بنام روان شناسی مثبت ایجاد شده است که طرفداران زیادی دارد و هدف اصلی آن کمک به انسان‌ها برای ادراک و تجربه بالاتر شادی است.

دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با بیان اینکه براساس پژوهش‌های انجام شده مهم ترین عواملی که می توانند رفاه ذهنی، شادی و خوشبختی را برآورد کنند شامل، سرانه تولید ناخالص داخلی، امید به زندگی ، ادراک حمایت اجتماعی، آزادی انتخاب در زندگی،  احساس امنیت ذهنی و برخورداری از سخاوت است، ادامه داد: البته ممکن است معنای شادی از فردی به فردی دیگر و از یک جامعه به جامعه دیگر متفاوت باشد اما آنچه مسلم است این است که شادی و خوشبختی نشأت گرفته از یک احساس رضایت درونی هستند که برای فرد لذتبخش است و حاصل یک مسئله مشخص و تک بعدی نیست بلکه همانگونه که ذکر شد عوامل مختلفی در آن نقش دارند که دولت مردان، برنامه ریزان و تئوریسین ها باید آنها را مد نظر داشته باشند.

طباطبایی مزدآبادی با اشاره به اینکه اگر قرار است جوامع شهری به سوی توسعه پایدار گام بردارند باید در راستای افزایش مولفه مذکور که منجر به رفاه عمومی و شادی می شود برنامه ریزی کرد و  رفاه ذهنی و ادراک خوشبختی شهروندان خود را به عنوان یک اولویت مهم و تاثیر گذار مد نظر قرار دهند، یادآور شد: به عبارتی می‌توان گفت که ادراک رفاه ذهنی، حاصل برخورداری انسان از امکانات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مورد انتظار او است. بنابراین اگر قرار است به دنبال توسعه پایدار باشیم بجای دنبال کردن مسیر باریک و تک بعدی اقتصاد، بهتر است ابعاد دیگر زندگی انسانی را فراموش نکنیم و توسعه را به معنای واقعی و به پهنای زندگی انسان دنبال کنیم.

وی در این خصوص توضیح داد: یکی از مهم ترین عواملی که می توان ادراک خوشبختی را تحت تاثیر قرار دهد نابرابری در توزیع امکانات، بی عدالتی شغلی و درآمدی ،  فاصله طبقاتی زیاد و برداشت متفاوت شهروندان از خط فقری است که به عنوان یکی از شاخص های رفاه، مشخص و تعریف می‌شود و ممکن است برای شهروندان آن کشور تبعات و برداشت های متفاوتی داشته باشد و همه شهروندان درک یکسانی از آن نداشته باشند.

این کارشناس مسائل شهری با اشاره به یک مثال گفت: وقتی در یک جامعه عدد X  بعنوان خط فقر تعیین می‌شود،این عدد نباید برای عده‌­ای پول خرد و برای عده ای دیگر دست نیافتنی باشد.

طباطبایی با بیان اینکه ما می توانیم خوشبخت تر از این که هستیم باشیم به شرط اینکه مهارت‌های لازم را برای این کار بیاموزیم و آنها ر ا به کار ببندیم، گفت: خوشبختی به معنای داشتن امکانات بیشتر و گران قیمت تر نیست بلکه خوشبختی با احساس عدم نیاز انسان‌ها ارتباط دارد و میزان کمبودهایی که با داشتن این امکانات برآورده می شوند.

وی افزود: بنابراین با عنایت به اینکه احساس خوشبختی بالاترین استاندارد زندگی انسانی و حاصل ادراک رفاه ذهنی و شادی شهروندان است که بصورت اکستابی و در اثر آموزش و توانمندی بدست می آید پیشنهاد می‌شود وزارت خانه ها و نهادهای مرتبط به ویژه شهرداری ها، برنامه هایی را برای ارتقاء شاخص های رضایت مردم از زندگی در نظر بگیرند و همایش هایی را در این زمینه برگزار نمایند و نظرات و دیدگاه‌های متخصصین را در این زمینه گردآوری کنند تا برنامه جامع و مدون در این زمینه تدوین شود.

براساس گزارش پایگاه اطلاع رسانی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران، طباطبایی در پایان گفت: همچنین پیشنهاد می‌شود دولت در راستای حمایت از این عملکرد نهادها، طرح ثبت روز ملی خوشبختی را تدوین و ارایه نماید تا بدینوسیله در راستای ایجاد رفاه عمومی برای اعم شهروندان بتوان گام‌های خوبی برداشت و با ثبت این روز و برگزاری جشن و همایش‌هایی مرتبط با آن فضای مناسب برای توجه به شادکامی، رفاه و ارتقاء شاخص های کیفیت زندگی مردم ایجاد شود.

 منبع: ایسنا