رضا خیامیان: عملکرد زنگنه در حمایت از صنعتگران داخلی قابل قبول است/ ضرورت بازنگری قانون صندوق توسعه ملی
در آستانه آغاز کار دولت دوازدهم، برای ارزیابی عملکرد چهار ساله بیژن زنگنه در وزارت نفت دولت یازدهم و جویا شدن انتظارات فعالان صنعت نفت از وزارت نفت دولت دوازدهم با رییس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت به گفتگو نشستیم.
رضا خیامیان در گفتگو با جهان اقتصاد، درباره آثار برجام در صنعت نفت گفت: برجام باعث ورود شرکتهای خارجی به ایران و تغییر فضای بین المللی برای کشورمان شد. البته برجام بطور بالقوه هم میتوانست تهدیدی برای ما باشد و هم فرصت.
وی افزود: ما سازندگان تجهیزات نفت نیز تمام تلاش خود را برای بهره برداری از شرایط ایجاد شده به کار گرفتیم. بر این اساس، سعی کردیم با جوینت شدن با شرکتهای خارجی، شرکتهای مشترک تشکیل دهیم تا بتوانیم کالاهای مورد نیاز صنعت نفت را تامین کنیم. این امر هم باعث به روز شدن دانش ما و هم باعث گشوده شدن دروازههای صادرات به روی ما میشود. بنابراین عمده تمرکز ما در پسابرجام بر جوینت ونچر معطوف شده است و اکنون با توجه به اینکه شرکتهای خارجی در زمینه تجهیزات راحت تر با شرکتهای خارجی جوینت میشوند، بسیاری از شرکتهای ما جوینت خارجی گرفته اند.
رییس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت با اشاره به امضای نخستین قرارداد جدید نفتی با کنسرسیومی به رهبری شرکت توتال فرانسه اظهار کرد: سهیم شدن ما در قرارداد با توتال، اتفاق تازه ای است که در صنعت نفت کشور رخ داده است. آقای زنگنه در ابتدا با سازندگان تجهیزات نفت در داخل کشور جلساتی برگزار کرد و پس از مشخص شدن سهم ما از قرارداد، جلسات مذاکره با توتال در حضور ما برگزار شد.
وی ادامه داد: هم اکنون ما در حال تلاش هستیم تا با تشکیل کنسرسیومی در داخل کشور، تا ۵۰ درصد ساخت جکتهای فاز ۱۱ پارس جنوبی در داخل کشور را عهده دار شویم.
رضا خیامیان با بیان اینکه در پسابرجام شاهد رونق نسبی و پیشرفت پروژهها بودیم، گفت: در دوران وزارت آقای زنگنه وضع سازندگان تجهیزات صنعت نفت تا حدی بهبود یافت.
وی با اشاره به ضرورت اشتغالزایی در کشور و عبور از خام فروشی اظهار کرد: در صورت ورود شرکتهای خارجی به کشور و امضای قراردادهای دیگری در قالب قراردادهای جدید نفتی (IPC) قطعا در آینده بازار کار خوبی در کشور ایجاد خواهد شد. بر این اساس، با تحقق جذب ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری در صنعت نفت که در برنامه ششم توسعه پیش بینی شده است، بخش تجهیزات صنعت نفت ظرفیت استخدام حدود ۱۰۰ هزار جوان تحصیلکرده را خواهد داشت.
رییس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت با بیان اینکه انتظار حمایت بیشتری را از سوی وزارت نفت و وزارت صنعت در دولت دوازدهم داریم، گفت: ما در حالی دوران تحریم را پشت سر گذاشته ایم که افزایش چند برابری نرخ ارز در سال ۹۱ موجب صدمه دیدن بسیاری از واحدهایمان شده است. در این زمینه هم وزارت نفت و هم وزارت صنعت باید کمک کنند که صنعت ساخت تجهیزات در کشور احیا و نوسازی شود زیرا اگر این صنعت در کشور تضعیف شود علاوه بر از دست رفتن فرصتهای بسیار اشتغالزایی، شرکتهای خارجی نیز در سایه عدم تولید داخلی، قیمت خرید تجهیزات را برای ما افزایش میدهند.
وی افزود: از وزارت صنعت انتظار داریم که ما را در جریان پروژهها قرار دهد تا تجهیزاتی که امکان ساخت در داخل دارند به هیچ وجه از خارج کشور خریداری نشوند.
رضا خیامیان با اشاره به مشکلات قانونی پیرامون صندوق توسعه ملی اظهار کرد: صندوق توسعه ملی برای کمک به بخش خصوصی ایجاد شده است اما به افرادی که خواهان خرید کالاهای خارجی هستند وام اعطا میکند. این امر همان طور که مشهود است هرگز قابل قبول نیست. پیشنهاد ما به وزارت صنعت این است که پول خریداری تجهیزات از شرکتهای خارجی را به ما اختصاص بدهد تا ما با جوینت شدن با شرکتهای خارجی، امکان ساخت داخل آن تجهیزات در داخل کشور را فراهم کنیم. اما همانطور که توضیح دادم به دلیل اعطای وام از صندوق توسعه ملی برای خرید تجهیزات خارجی، معمولا افراد برای بیشتر شدن سهم خرید تجهیزات خارجی نسبت به بهره گیری از توان سازندگان داخلی تلاش میکنند.
رییس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت با بیان اینکه صادرات تجهیزات صنعت نفت مستلزم دارا بودن استاندارهای بین المللی است، اظهار کرد: با توجه به اینکه ما هولوگرام API را نداریم فقط شرکتهایی که جوینت خارجی دارند با بهره گیری از بازار آن شرکت خارجی میتوانند تجهیزات صنعت نفت را صادر کنند. البته هم اکنون وزارت نفت اعلام کرده است که امکان صادرات تجهیزات به عراق وجود دارد و در حال پیگیری این امر هستیم.
وی با اشاره به برنامه ریزی وزارت نفت برای بومی سازی ۱۰ گروه کالای استراتژیک صنعت نفت گفت: تا کنون در این زمینه چندین قرارداد به ارزش ۵۰۰ میلیارد تومان امضا شده است و شرکتهای داخلی، جوینت خارجی یا جوینت دانشگاهی ایرانی را انتخاب کرده اند. بطور کلی این برنامه گامی بلند در صنعت نفت کشور به حساب میآید.
رضا خیامیان ادامه داد: امیدورام وزارت نفت در دولت دوازدهم حمایت همه جانبه ای از سازندگان تجهیزات صنعت نفت داشته باشد و برای رفع مشکلات صنعتگران تلاش خود را به کار ببندد. در حال حاضر اگر واحدی با بحران روبرو شود هیچ نهادی به وضعیت آن توجه نمیکند که این امر باید توسط مسئولین پیگیری شود.
وی با ارزیابی مناسب روابط میان بخش خصوصی و وزارت نفت وزارت صنعت در دولت یازدهم اظهار کرد: ما در چهار سال اخیر روابط بسیار خوبی با آقای زنگنه و معاونان و عوامل ایشان داشتیم و امیدواریم که این سطح روابط در دولت دوازدهم افزایش یاید. با وزارت صنعت نیز رابطه نزدیکی داشتیم و پیگیر افزایش سهم شرکتهای داخلی در طرحهای کشور بودیم. امیدواریم که با حضور وزیر جدید صنعت نیز تعامل مناسب ما با وزارتخانه تداوم بیابد که قطعا همین طور خواهد بود.
رییس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت در پایان خاطر نشان کرد: انصافا آقای زنگنه در زمینه حمایت از ساخت داخل عملکرد بسیار خوبی داشته اند و برخلاف انتقاداتی که سالهای قبل نسبت به توجه ایشان به پروژهها و شرکتهای خارجی وجود داشت، طی سالهای اخیر توجه بسیاری به توانمند سازی صنعتگران داخلی داشته اند.
محمد مهدی میثمی