الزاماتی در مورد ویژگیهای وزیر و مدیران آتی وزارت نفت
شیوههای نوین مدیریتی در سازمانهای پیشرو، به گونهای شفاف و گویا توجه به اصل شایستهسالاری را عینیت بخشیدهاند.
وحید بهزادی- کارشناس نفت در روزنامه جهان اقتصاد نوشت: تأکید رهبران سازمانها نیز بر معیار لیاقت و شایستگی افراد و برخورداری آنان از تعهد همراه با تخصص و توانایی در انجام مسئولیتهای محوله بوده است.
دولت یازدهم که با شعار تدبیر و امید در مصدر کار قرار گرفت، منتسب به هیچ گروه و جناحی نبود و شاید به همین دلیل بود که بیش از سایر دولتها با انتقاد جناح تندرو و بعضی احزاب مواجه شد. دولت یازدهم، دولتی برخاسته از توده مردم بود و به همین دلیل هم آرمان خود را خدمت به توده مردم قرار داد، اما در این میان با موانع فراوانی مواجه شد.
حوزه نفت، از آنجا که کلیدی ترین وزارتخانه دولت محسوب میشود نقش مهم و بیبدیلی در تحقق شعارهای رییسجمهور و وعدههای دولت دارد، لذا همواره بیش از سایر حوزهها زیر ذرهبین قرار گرفته است.
وزیر پیشنهادی نفت باید از تجربیات و سوابق روشن و طولانی در عرصه نفت برخوردار باشد. آشنایی با صنایع بالادستی و پایین دستی و زیر مجموعههای متعدد و متنوع نفت، تنها در سایه سالها تلاش و پشتکار و تعامل نزدیک و تنگاتنگ با نفت حاصل میشود و نمیتوان امور نفت را به فردی سپرد که تجربه و سابقهای در این عرصه ندارد و تازه پس از بر عهده گرفتن منصب وزارت، تلاش برای شناختن مجموعه را آغاز میکند.
در این میان، عده ای که در دورههای قبلی نیز در وزارت نفت حضور داشتند، با وجود آنکه در زمان انتخابات ریاست جمهوری دوره یازدهم و دوازدهم، راهی دیگر میرفتند، ناگهان رنگ و لعاب عوض کرده و با ادعای حمایت از دولت و خدمت به مردم، خود را در میان حامیان رییسجمهور جا زدند.
بدون تردید، رییس جمهور و کارکنان شریف صنعت نفت از نیات و افکار آنها با خبرند و در دولت یازدهم از سر مماشات با آنها رفتار کردند. اما این بهمعنای مدارای دائمی و تحمل همیشگی این دسته از کارشکنان نخواهد بود. شاید به همین دلیل است که میتوان دولت یازدهم را دولتی مظلوم دانست. اصرار بر حضور مهندس زنگنه در دولت دوازدهم را میتوان در همین چارچوب بررسی کرد؛ کما این که رییسجمهور به دنبال «زنگنهها» در کابینه است.
با تمام تنگناها عملاً شاخصهای حوزه نفت، عملکرد قابلقبولی را نشان میدهند. دلیل اصلی آن را باید در درایت، تخصص، صبر و حوصله (با توجه به کارشکنیهای مخالفان) و البته همراهی و همدلی کارکنان خدوم صنعت نفت جستوجو کرد.
ولی مجموعهی وزارت نفت در دولت دوازدهم انتظار دارد که وضعیت به گونهای دیگر باشد. اکنون در آستانهی دولت جدید شکی نیست که تلاش برای بهبود عملکرد افزایش خواهد.
اما سادهاندیشی است که تمام ماجرا را منحصر به وزیر انتخاباتی دانست. معجزهی اصلی وزیر انتخابی، همانا «انتصابهای صحیح مدیران ارشد و میانی» است که باعث ایجاد انگیزه و حرکت رو به جلو در بین کارکنان خواهد شد. حسب تجربیات جاری میتوان ویژگیهای مشخصی را برای مدیران فوقالذکر لحاظ نمود:
ابتدا و مهمتر از همه این که مدیران مزبور، برآمده از خانواده صنعت نفت و آشنا به کلیه مسایل مرتبط با این حوزه باشند. طبیعتاً افرادی که از بیرون به نفت تزریق شوند، با توجه به عدم وجود پیشینه ذهنی صحیح (چه از حیث فنی و چه از منظر عملیاتی و انسانی و روابط و مناسبات درونسازمانی) نمیتوانند موفقیت چندانی کسب کنند.
ویژگی مهم دیگر، همگام بودن وزیر نفت و مدیران نفتی با تفکرات رییسجمهور است. در دولت یازدهم تجربیات تلخی از این دسته از مدیران در اذهان مانده است. رخوت و سستی در برخی فعالیتهای حوزه نفت تا حدودی متاثر از عملکرد این دسته از مسئولان بود.
مورد مهم دیگر این که بنا بر تجربیات جاری، اصلح آن است که انتصابات آتی از بین مدیران داخلی وزارت نفت صورت گیرد. انباشت این حجم از تجربه و دانش در درون وزارت نفت و متخصصین آن، به مدد هزینههای گزاف و سالها ممارست و آموزش پدید آمده و شایسته خواهد بود که وزیر و مدیران ارشد وزارت نفت، از همین سرمایههای انسانی برای پیشبرد امور بهره بگیرند. این مورد یکی از مطالبات جدی کارکنان وزارت نفت است. وزارت نفت در برهه حساس کنونی محل آزمون و خطا نیست.
واقعیت آن است که آرامش و امنیت روانی صرفاً از طریق انتصابهای مناسب و ارزش گذاشتن بر فعالیتهای نیروهای قدیمی وزارت نفت و تجلیل از آنها در کنار حمایت از پرسنل کارآمد و نیروهای جوان و ساعی میتواند حاکم شود.
به هر تقدیر امید است با انتخاب وزیری با مدیریت عالی و متخصص، با تجربه، کارآمد و هماهنگ با تفکرات رییسجمهور، شاهد بهبود روند امور در وزارت نفت و تحقق شعارهای دولت منتخب باشیم. وزارت نفت بهترین تجلیگاه شعار تدبیر و امید، خدمتگزاری و پیشرفت و تعالی مادی و معنوی در جهت آسایش مردم است.