رویکرد دو نامزد نهایی انتخابات ریاست جمهوری فرانسه به ایران

روابط ایران و فرانسه در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی به گذشته‌های بسیاری دور بازمی‌گردد و در طول تاریخ با تغییر دولت‌ها و سیاست‌ها، این روابط نیز دستخوش فراز و فرودهای متعدد شده است.

بهمن ۱۳۹۴ مصادف با سفر دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری ایران به فرانسه، به عبارتی سیصدمین سالگرد روابط سیاسی میان این دو کشور رقم خورد؛ سفری که پس از توافق برجام صورت گرفت و به دلیل گستردگی دستاوردهای آن، فصل نوینی در روابط ایران و فرانسه آغاز شد.

بازگشت پژو و رنو دو خودروسازی بزرگ جهان به ایران، خرید ۱۰۰ فروند هواپیمای ایرباس، از سرگیری رایزنی ها برای سرمایه گذاری شرکت های فرانسوی در حوزه نفت و گاز و توسعه همکاری ها در بخش های جاده ای، راه آهن و شیلات ایران، از جمله دستاوردهای این سفر بود.

حال در آستانه انتخابات ۲۰۱۷ ریاست جمهوری فرانسه که از آن به عنوان نقطه عطفی در تحولات جهان یاد می شود، آینده ایران و فرانسه نیز در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در آستانه یک تحول یا آزمونی بزرگ قرار گرفته است.

در این زمینه شاید با استناد به پیشینه سیاسی و دیدگاه های انتخاباتی «امانوئل مکرون» میانه رو از حزب «در حرکت» و «مارین لوپن» از حزب راست افراطی جبهه ملی، که یکشنبه ۱۷ اردیبهشت برای تعیین رئیس جمهوری جدید فرانسه رقابت می کنند، بتوان تصویری از آینده سیاسی دو کشور ایران و فرانسه ترسیم کرد.

نکته مثبتی که در این زمینه بیش از هر چیز مورد توجه تحلیلگران قرار گرفته است، نبود موضع گیری منفی این دو نامزد علیه ایران است.

در این ارتباط، «فرانسوا نیکولو» سفیر پیشن فرانسه در ایران معتقد است که این نکته مثبت موجب می‌شود که هر یک از نامزدها در صورت پیروزی در انتخابات بتوانند هر گونه که می خواهند روابط آتی کشورشان را با ایران پایه ریزی کنند.

از طرف دیگر باید یادآوری کرد که در زمان سفر حسن روحانی رئیس جمهوری ایران به پاریس، امانوئل مکرون وزیر اقتصاد، صنعت و امور دیجیتال فرانسوا اولاند رئیس جمهوری فرانسه بود و بسیاری از تفاهم نامه‌های امضاشده در این سفر، در حوزه کاری وی طبقه بندی می‌شد.

مارین لوپن نیز در کارزار انتخاباتی فرانسه موضعی منفی علیه ایران نگرفت و بررسی سابقه وی نشان می‌دهد که در سال اخیر در چندین مورد در جایگاه حمایت از سیاست‌های ایران در منطقه و جهان برآمده است.

همچنین «ژان ماری لوپن» پدر این زن سیاستمدار فرانسوی نیز در گذشته به دلیل شرکت در آیین رسمی جمهوری اسلامی ایران، مورد هجمه برخی رسانه ها قرار گرفته است.

با این حال مارین لوپن سابقه سخنرانی‌های تند علیه مسلمانان را در کارنامه خود دارد و در یک مورد برگزاری آیین نماز جماعت را در خیابان‌های فرانسه با اشغال این کشور توسط آلمان‌ها مقایسه کرده است؛ مقایسه‌ای که تحلیلگران از آن به عنوان نقطه تاریک کارنامه وی در مواجهه با اقلیت‌های مذهبی یاد می‌کنند.

در ماه‌های اخیر نیز لوپن مخالفت خود را با حجاب اسلامی در مکان‌های عمومی اعلام کرده است و در سفری به لبنان، دیدارش با مفتی اعظم این کشور به دلیل رعایت نکردن حجاب اسلامی، لغو شد.

این در حالیست که امانوئل مکرون سیاست مثبتی در مواجهه با مسلمانان در پیش گرفته و از سیاست‌های تبعیض آمیز علیه جمعیت مسلمانان فرانسه انتقاد کرده است.

مکرون در کارزار انتخابات ریاست جمهوری فرانسه اعلام کرده است که «هیچ دینی مشکل فرانسه نیست» و از طرف دیگر با انتقاد از عملکرد دولتمردان کشورش در دوران استعمار الجزایر، این اقدام فرانسه را «جنایت علیه بشریت» معرفی کرده است.

اما نکته قابل تامل در سیاست خارجی مکرون، بویژه در منطقه راهبردی خاورمیانه، موضع گیری وی در جنگ دولت سوریه با تروریست‌های داخلی و داعش است.

این سیاستمدار جوان فرانسوی در این زمینه از حامیان اقدام آمریکا در حمله موشکی به سوریه و از منتقدان رئیس جمهوری سوریه به شمار می‌رود و خوستار کناره‌گیری بشار اسد از طریق مذاکره است.

این در حالیست که لوپن را می توان جزو آن دسته از سیاستمداران فرانسوی تقسیم بندی کرد که از دخالت نظامی فرانسه در سوریه انتقاد کرده و حمایت از بشار اسد رئیس جمهوری سوریه را به مصلحت فرانسه و طرفداری از معارضان این کشور را اقدامی اشتباه ارزیابی کرده است.

وی همچنین خواستار تقویت روابط سیاسی با روسیه و جلوگیری از دخالت خارجی علیه دولت بشار اسد است و پس از حمله موشکی آمریکا به پایگاه هوایی سوریه، بشدت از این عملکرد «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا انتقاد کرد.

در نهایت، تحلیلگیران معتقدند که برای ترسیم آینده روابط سیاسی ایران و فرانسه پس از برگزاری انتخابات ۲۰۱۷ ریاست جمهوری فرانسه، باید به مولفه های راهبردی و تاثیرگذاری همچون موقعیت منطقه ای ایران و مناسبات رو به توسعه دو کشور توجهی ویژه کرد، چرا که بی توجهی به این مقوله در گذشته‌ای نه چندان دور به زیان منافع ملی فرانسه تمام شده است.

حال در شرایطی که در گام آخر انتخابات ریاست جمهوری فرانسه قرار داریم، باید منتظر بود و دید که آیا رئیس جمهوری پنج سال آتی این کشور که از میان دو نامزدی که سیاست‌های متضاد یکدیگر را دنبال می کنند، برگزیده خواهد شد، پس از راهیابی به کاخ الیزه همان راهبردها و رویکردهای پیشین خود را دنبال می کند یا به دنبال ترسیم خط مشیی جدید خواهد بود.

منبع: ایرنا