مردم هوشیار ایران و وعده‌های پوپولیستی
سیاستمداران هرشعاری را بدهند باید در مطابقت آن شعار با واقعیت شک کرد
جهان اقتصاد نوشت: یکی از فلاسفه بزرگ می‌گویند«سیاستمداران هرشعاری را بدهند باید در مطابقت آن شعار با واقعیت شک کرد» برخی از رقبای حسن روحانی در انتخابات شعارهای اقتصادی را اعلام کرده‌اند که اساسا براساس منطق ریاضی و علم اقتصاد باید به این شعارها شک کرد.
یکی از رقبای روحانی اعلام کرده که در صورت پیروزی در انتخابات، مبلغ یارانه‌ها را به سه برابر افزایش خواهد داد. این شعار درحالی داده شده که دولت سالانه ۴۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان یارانه می‌پردازد. و بالغ بر۷۴ میلیون نفر از مردم ایران یارانه می‌گیرند.
حجم یارانه‌ها دراندازه‌ای است که عملا دولت برای پرداخت آن هر ماه با مشکل مواجه می‌شود. منابع درآمد دولت ایران از نفت و مالیات است. اگر منطقی است که درآمد نفت خرج زیر ساخت‌های کشور گردد تا تورم درجامعه به وجود نیاید، پس دولت از چه منبعی باید یارانه‌ها را بپردازد؟ درچنین وضعیتی عملا نمی‌توان از منبع نفت، یارانه‌ها را چند برابرکرد. منبع دیگر درآمد دولت مالیات است. اقتصاد غیرشفاف و زیر زمینی ایران مالیات نمی‌پردازد. بنیادهای و نهادی خصولتی از پرداخت مالیات معاف هستند و دولت نیز نمی‌تواند از صنعت گران کشور که با مشکلات متعدد اقتصادی روبرو هستند مالیات بیشتری بگیرد تا از این طریق یارانه ها را به سه برابر افزایش دهد در نتیجه به سادگی می‌توان به عوام فریبی بودن شعار افزایش یارانه‌ها بدون داشتن منابع مالی پی برد.
واقعیت این است که سه برابر کردن یارانه‌ها از شعارهای احمدی نژاد هم برای اقتصاد ایران خطرناک تر است. سوال این است آیا کشور نیاز به سرمایه گذاری ندارد که تنها به پرداخت یارانه و افزایش میزان آن در شعارهای انتخاباتی توجه می‌شود؟ تعجب آور است یکی از رقبای روحانی درحالی وعده افزایش یارانه‌ها را می‌دهد که وعده دیگر او افزایش درآمد مردم به دو برابر و ایجاد ۵ میلیون شغل است. چگونه درشرایطی که دولت هیچ منبعی برای افزایش یارانه‌ها ندارد هم می توان یارانه‌ها را افزایش داد، هم پنج میلیون شغل ایجاد کند و هم درآمد سالانه کشور و یا درآمد مردم را به دو برابر افزایش داد؟
اعلام این شعارها در صورتی امکان دارد که درحال حاضر رشد اقتصادی ایران دو رقمی باشد. رشد اقتصادی ایران در۳۰ سال گذشته هیچ گاه به بالای ۷ درصد نرسیده است به طوری که رسیدن به رشد اقتصادی ۸ درصد براساس سند چشم انداز به آرزو برای اقتصاد دانان بدل شده. در‌نتیجه چنین سخنانی شعاری بیش نیست و هیچ اقتصاددانی بر این برنامه‌ها مهر تایید نخواهد زد.
این شعارهای پوپولیستی تنها سطح توقعات مردم رابالا می‌برد. عمل به این شعارها در دولت قبل موجبات ویرانی اقتصاد ایران را فراهم آورد. درحال حاضر ونزئلا به تورم حدود ۴۰۰ درصد رسیده که این تورم تنها به دلیل اجرای شعارهای پوپولیستی از سوی سیاست مدران است. دولت توسعه گرای اعتدالی یارانه‌ها را نه تنها افزایش نمی دهد بلکه، از میزان آن می‌کاهد. همانگونه دولت روحانی بر اساس بودجه سالانه باید امسال یارانه سه دهک پایین جامعه را افزایش دهد. روحانی بعد از پوپولیست‌ها توانسته اقتصاد ایران در مسیر توسعه قرار دهد. و نوعی ثبات اقتصادی را در جامعه ایجاد کند. ایجاد ۵ میلیون شغل و افزایش سه برابری یارانه‌ها شعارهای پوپولیستی است که مردم دانای ایران در سال ۹۲ این تفکر را کنار زدند.
نها تفکری که می تواند ایران را وارد مدار توسعه کند، تفکر اصلاح طلبی و اعتدالی است. پوپولیست‌ها مخالف شدید اصلاحات و منش اعتدالی هستند.
مهدی پازوکی- اقتصاددان
