عقل غیرمتعارف و انتخابات ریاست جمهوری
انتخابات یکی از دشوارترین و یکی از زیباترین چالش‌های دموکراسی در عصر حاضر است؛ انتقال قدرت از عرف مرسوم جامعه و وضعیتی که عادات سنتی ایجاد می کنند گاهی وقت‌ها فراتر رفته و عرصه دشواری را برای پیش‌بینی نخبگان و تئوریسن‌ها علم سیاست به دنبال می‌آورد.
جهان اقتصاد نوشت: انتخابات یکی از دشوارترین و یکی از زیباترین چالش‌های دموکراسی در عصر حاضر است؛ انتقال قدرت از عرف مرسوم جامعه و وضعیتی که عادات سنتی ایجاد می کنند گاهی وقت‌ها فراتر رفته و عرصه دشواری را برای پیش‌بینی نخبگان و تئوریسن‌ها علم سیاست به دنبال می‌آورد. حباب بلورین سیاست با ورود غیرمتعارف‌ها ترک برمی‌دارد و بسیاری از ایده‌پردازان تا مدت‌ها گیج و مبهوت می‌مانند.
یکی از پدیده‌های عصر حاضر که در انتخابات ایالات متحده آمریکا خود را به خوبی نمایان ساخت وجود کاندیدایی بود که تقریباً متمایز از سایر رقبا با بهره‌گیری از پدیده‌ای غیرمتعارف به پیروزی رسید و حتی شبکه‌های متعدد رسانه‌ای را با رفتار غیرمتعارف به چالش کشید.
در کشور ما نیز همواره دو طیف اصول‌گرا و اصلاح‌طلب دست به زورآزمایی مقابل یکدیگر زده و تلاش کرده‌اند انتخابات را به نفع خود درچهارچوب نظام جمهوری اسلامی هدایت و راهبری کرده و سکان قدرت اجرایی را به دست گیرند. حضور محمود احمدی‌نژاد در این میان آراء دو طیف را رهبری می‌کند که جدای از اردوگاه اصول‌گرایان و اصلاح‌طلبان طرفدارانی را دارد و حتی می‌توان گفت رویکرد متفاوت از دیدگاه‌های عرفی و متعارف محسوب می‌شود و آن رویکرد توجه به منافع فقرا با طرح شعار جذاب یارانه (فارغ از ابعاد علمی) و بحث رویکرد ناسیونالیستی و توجه به نمادهای ایرانی در کنار ابعاد مذهبی است و به قول علمای علم سیاست، توجه به زوایای روشنفکری ناسیونالیستی بسیاری از آرای خاکستری و مردد را نیز به سمت حضور در انتخابات سوق خواهد داد.
عقل غیرمتعارف پدیده جدیدی است که این روزها در سیاست خارجی و روابط میان کشورها در مراودات بین المللی نقش بازی می‌کند و باید گفت نظریه عقل غیرمتعارف مدلی را ارائه می‌دهد که برخلاف سایر نظریه‌های غیرقابل پیش‌بینی، عقلایی بوده اما مهارت در بکارگیری احساسات و عواطف گروه‌هایی که به حاشیه رانده شده‌اند یکی از ویژگی‌های پدیده نوظهور عقل غیرمتعارف در سیاست است و سیاست‌مداران این عرصه با مهارت وارد این حوزه می‌شوند.
شرایط پرتلاطم و بحران‌های مختلف اقتصادی و دغدغه‌های معیشتی مردم همواره در انتخابات تأثیرگذار بوده و نگرش‌های پوپولیستی با بهره‌گیری از این دغدغه‌ها و وعده حمایت از اقشار ضعیف تلاش می‌کنند از این فرصت‌ها بهره‌گیری نمایند و از آنجا که شمارش آراء و تعداد شرکت‌کنندگان مهم‌ترین نتیجه انتخابات است بنابراین هر کاندیدایی که آرای بیشتری را کسب کرده است سکان قدرت را در دست می‌گیرد.
بازیگران عقل غیرمتعارف پس از به قدرت رسیدن با واقعیت‌هایی روبه‌رو می‌شوند که آنها را در تقابل با رأی‌دهندگان‌شان قرار می‌دهد و توانایی عمل به وعده‌های خود را از دست می‌دهند و با گرفتن تصمیم‌های خلق‌الساعه، کشور و ملت خود را به مخاطره می‌اندازند.
برای حفظ ساختار و موجودیت نظام جمهوری اسلامی ایران در شرایط فعلی که نسبت به سایر کشورها از امنیت و عزت بیشتری برخوردار هستیم بایستی به وعده‌هایی که در انتخابات داده می‌شود اکتفا نکرد بلکه باید به راهکارها و برنامه‌های کاندیداها توجه کرد.
این روزها کشور ما نیازمند داشتن اقتصادی پویا و روبه رشد مقاوم و با ثبات است و کاندیداها محترم باید برای حفظ و تداوم توسعه و اقتصاد کشور برنامه ارائه دهند و برنامه‌هایی که ارائه می‌شود باید همراه با راهکار اجرایی و عمل باشد برنامه‌های روی کاغذ گره از مشکلات باز نمی‌کند.
ناگفته پیداست در روزگار کنونی نیازمند رئیس جمهوری هستیم که ضعف‌ها و کاستی‌های جامعه را بداند و برای حل مشکلات راه حل‌های واقع‌گرایانه ارائه کند؛ تجربه‌های پوپولیستی در ونزوئلا و تجربه‌های غیرواقع‌گرایانه در کشورهایی نظیر پرتغال و تجارب عدم شفافیت در کره جنوبی راهنمای خوبی برای جامعه ما محسوب می‌شود مشکلات اقتصادی با معجزه حل نمی‌شوند حل سریع مشکلات شعاری غیرعقلایی است اما راهکارهایی باید ارائه شود که تولید ایران به جهان صادر شود. تعامل روزافزون در جلب مشارکت و سرمایه‌گذاری‌های خارجی صورت گیرد، تفاهم و اعتماد ملی افزایش یابد و با تدبیر و دوراندیشی دستاوردها و ارزش‌هایی که برای آنها تلاش و مجاهدت کرده‌ایم حفظ شود.
ملت ایران این روزها نیازمند قهرمان نیست چرا که همه ملت ایران قهرمان بوده و هستند مردم ایران نیازمند هستند که منابع مادی و انسانی این کشور را به سمت توسعه و حضور در صحنه‌های بین‌المللی هدایت کند.
محمد صفوی - کارشناس و تحلیلگر سیاسی
