قدم زدن سهامداران برروی دریاچه یخ‌زده
هرساله و طبق روالی همیشگی بانزدیک شدن به پایان سال شمسی که معمولا پایان سال مالی تعداد زیادی از شرکت‌های بورسی نیز می‌باشد با شروع ماه اسفند شاهد ارسال گزارش‌های پیش‌بینی بودجه برای سال ۹۶ شرکت‌ها بروی سایت کدال هستیم.
به گزارش ایلنا، جهان اقتصاد نوشت: هر ساله و طبق روالی همیشگی بانزدیک شدن به پایان سال شمسی که معمولا پایان سال مالی تعداد زیادی از شرکت‌های بورسی نیز می‌باشد با شروع ماه اسفند شاهد ارسال گزارش‌های پیش‌بینی بودجه برای سال ۹۶ شرکت‌ها بروی سایت کدال هستیم. امسال و تا این‌جای کار اغلب صنایع بورسی با پیش‌بینی‌های خوش‌بینانه همراه بوده‌اند. اگر با نگاهی مثبت پیش‌بینی‌های امسال رامد نظر قرار دهیم شرایط نشان از به‌رونق افتادن چرخه‌ی اقتصادی پس از گذشت یک‌سال از رفع تحریم‌ها وامیدوار شدن صنایع به آینده می‌باشد که به خودی خود امری مبارک و خوشحال کننده می‌باشد. اما اگر عینک خوش‌بینی را برداریم و کمی واقع‌بینانه‌تر بررسی کنیم درمی‌یابیم که تجربه نشان داده است که همواره گزارش‌هایی از این دست دست‌خوش تغییرات شگرف شده است، بدون آن‌که سازمان‌های نظارتی به عنوان نهاد ناظر برای صحت و درستی اطلاعات واکنش مناسب و قاطعی نشان دهند شاهد خواهیم بود که شرکت‌ها بعد از چندین ماه در بازار تعدیلات منفی و مثبت غیر‌قابل توجیه خواهند داشت این امر تا آن‌جایی پیش می‌رود که این حفره‌ها و ضعف‌های ساختاری به جولانگاهی برای سوءاستفاده عده‌ای از سفته باز‌ها در بعضی شرکت‌ها تبدیل شده است.
مدیران شرکت‌ها به راحتی و با نادیده گرفتن سهامداران حقیقی و دستکاری در اعداد وارقام صورت‌های مالی سعی در مخفی کردن زیان‌ها و یا سود‌های آتی شرکت را دارند که این عمل می‌تواند باعث افزایش و یا افت قیمت‌های سهم‌ها روی تابلو معاملات تحت تأثیرهیجان و اطلاعات ناصحیح و به‌عبارتی دستکاری شده داشته باشد
از نمونه‌های بحث فوق طی چندین ماه اخیر به وفور می‌توان یاد نمود در همین ماه‌های اخیر مشاهده شده است شرکتی به فاصله‌ی دوهفته گزارش مالی خود را با اصلاحات و تغییراتی قابل توجه ایراد کرده است که حتی از دید حسابرس نیز پنهان مانده است. درمورد گزارشات پیش‌بینی امسال نیز در بین تحلیل‌گران بنیادی این اعتقاد وجود دارد که در پیش‌بینی تعدادی از شرکت‌ها بسیار فراتر از وضعیت حاکم بر شرکت‌ها و براساس مفروضات ارائه شده در بودجه سال ۹۶ بوده است و شائبه‌ی بازار گرمی درآن‌ها قوت گرفته است. تجربه نشان داده است که شرکت‌هایی که پیش‌بینی‌های خود را خارج از مشکلات شرکتی بر اساس بودجه ابتدایی سال آینده دولت می‌بندند درگزارش‌های بعدی نه تنها توان تحقق سود پیش‌بینی شده را نخواهند داشت که بعضا حتی روند زیان‌سازی جای خود را به روند سود‌سازی خواهد داد
از آن طرف نیز در نقطه مقابل شرکت‌هایی باتوجه به طرح‌های توسعه‌ای، قرادادهای منعقد شده و قیمت‌های جهانی می‌توانند پیش‌بینی بهتری را ارائه کنند که در این زمان بخشی از سود آتی خود را مخفی می‌نمایند و با آن‌که انتظار رشد در سودآوری این شرکت‌ها وجود دارد پیش‌بینی اولیه را بسیار دست پایین و بدبینانه روانه بازار می‌کنند و از کاهش قیمت‌ها در اثر پیش‌بینی مناسب و افزایش قیمت در اثر تعدیلات نمایان نشده استفاده خواهند برد
به‌هر ترتیب مطلب فوق به عنوان یکی از مشکلات بازار سرمایه همواره از طرف کارشناسان مطرح بوده و در این‌باره ابراز نگرانی شده و باعث شده است فعالیت سهامداری به مانند قدم زدن بروی دریاچه‌ای یخ زده تصور شود که هرلحظه امکان شکسته شدن یخ و فرورفتن وغرق شدن درآب وجود دارد.
حال با این تفاسیر دیگر نمی‌توان گزارشات را ملاک اطمینان بخشی در جهت فعالیت در بازار سرمایه دانست. از کجا می‌توان مطمئن بود که مشکلاتی که امروز بانک‌ها با آن سرو کار دارند در مورد خودرویی‌ها پالایشی‌ها قند و شکرها و… وجود نداشته باشد؟ می‌شود در نظر داشت که شرکتی در قعر گروه پلاستیک با دستکاری صورت‌های مالی زیان خود را سود نشان دهد وقتی بانک تجارت و ملت و صادرات این کار را با نظارت بانک مرکزی حسابرسی داخلی و دیوان حسابرسی کل کشور و… توانسته است انجام دهد دیگر شرکت‌های بورسی نیز می‌توانند
امیدواریم که با تعیین سازوکاری مناسب و هرچه قانون مند‌تر شدن شیوه ارسال و حسابرسی گزارشات بزودی این مشکل مهم که سبب بروز مشکلات متعدد در بازار شده است و زمینه ساز فساد‌های خرد و کلان می‌باشد مرتفع شود.
علیرضا نجفی، کارشناس بازار سرمایه
