فرصت ایران در آمریکای دوران ترامپ
فرمان مهاجرتی ترامپ در اولین روزهای آغاز کارش، علیرغم پیش بینی‌های قبلی از رویکرد تندروانه وی همه را شگفت زده کرد
به گزارش ایلنا، جهان اقتصاد نوشت: رئیس جمهور جدید ایالات متحده که از زمان پیروزی اش در انتخابات با اعتراضات گسترده ای در سراسر جهان و به ویژه خود آمریکا مواجه شده است، با امضای فرمان مهاجرتی جدیدی که محدودیت‌هایی برای شهروندان ۷ کشور جهان در سفر به ایالات متحده ایجاد می‌کند، حتی داد شرکت‌های بزرگ را هم درآورد.
ساندار پیچای مدیرعامل هندی گوگل، تیم کوک مدیرعامل اپل و مارک زاکربرگ بنیان گذار فیسبوک از جمله افراد سرشناسی بودند که آشکارا مخالف خود با این طرح را اعلام و عواقب آن را به دولت آمریکا گوشزد کردند. آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد هم خواستار لغو دستور اجرایی ترامپ برای منع سفر به به آمریکا شد و تصریح کرد که «سیاست‌های مرزی که بر اساس مذهب، قومیت یا نژاد استوار شده باشند خلاف اصول بنیادین و ارزش‌هایی هستند که جوامع ما بر اساس آنها بنا نهاده شده است».
در این بین پژوهشگرانی هم بودند که بر محتوای این فرمان انتقاداتی وارد کردند. الکس نورسته تحلیلگر و پژوهشگر سیاسی در موسسه‌ی کیتو واشنگتن در یکی از مقالات خود نشان داد که در بین هفت کشور تحریمی ترامپ در زمینه‌ی ویزا، هیچ تروریستی که تهدیدی برای آمریکا باشد وجود ندارد و به عبارت دیگر جان هیچ شهروند آمریکایی توسط شهروندان این هفت کشور گرفته نشده است. اما نکته‌ی جالب توجه دیگری که در پژوهش وی مشاهده می‌شود، حضور عربستان در صدر کشورهای حامی و صادر کننده‌ی تروریسم است که با به قتل رسیدن ۷۸ درصد شهروندان آمریکایی به دست شهروندان پادشاهی سعودی از سال ۱۹۷۵ تا ۲۰۱۵، هیچ نشانی در لیست تحریمی ترامپ ندارد.
در چنین شرایطی موج حمایت مردم آمریکا از مهاجران این هفت کشور و تصاویر انتشار یافته از آن تا اندازه‌ی زیادی افکار عمومی جهان را به نفع کشورهای تحریم شده تغییر داد. در یکی از مطرح ترین آنها، شیکاگو تریبون تصویری از حضور شانه به شانه‌ی یک خانواده‌ی مسلمان و یک خانواده‌ی یهودی در اعتراض به فرمان ترامپ انتشار داده که در آن خانواده‌ی یهودی با پلاکاردی که روی آن نوشته شده «ما این را پیش از این دیده ایم، تکرار هرگز» به ماجرای طرد یهودی‌ها از آلمان توسط حکومت نازی و بنابراین مخالفتشان با طرح تحریمی ترامپ اشاره کرده اند.
در داخل کشور ما نیز اظهار نظرهای مناسبی در این رابطه مطرح شده است. حسن روحانی با محکوم کردن طرح ترامپ، این فرمان را تبعیض آمیز و نقض حقوق انسانی دانسته است. به بیان وی: «امروز دیگر دورانی که بخواهیم از دیوار برای فاصله میان ملت‌ها استفاده کنیم، سپری شده است». اما مسئله ای که از همان ابتدای فرمان ترامپ مطرح شد، چگونگی واکنش کشورمان در قبال آن بود. وزارت امور خارجه که ابتدا در بیانیه ای از اجرای اصل عمل متقابل در برابر تصمیم دولت ایالات متحده سخن گفته بود، روز گذشته تصمیم رسمی اش مبنی بر مخالف ایران با صدور روادید برای تیم کشتی آزاد آمریکا در مسابقات جهانی کشتی آزاد در کرمانشاه را اعلام کرد.
پیش از این و پس از صدور فرمان ترامپ، جردن باروز کشتی گیر شهیر آمریکایی با اشاره به علاقه‌ی فراوان خود برای حضور در جام جهانی ایران و انتقاد به سیاست ترامپ، ابراز امیدواری کرده بود که ایران ویزای تیم کشتی آمریکا را تایید کند. جدایی ورزش از مسائل سیاسی و فرهنگی بین المللی اصلی اساسی است که با هدف نزدیک شدن ملت‌ها به یکدیگر همیشه مطرح بوده است. بر این اساس، در شرایط کنونی که جهانیان پس از هشت سال برنامه‌ی ایران هراسی گسترده به واسطه‌ی برجام که صلح آمیز بودن برنامه‌ی هسته ای کشورمان و نیز خواست مردم ایران در تعامل با سایر مردم کشورهای جهان را هویدا ساخت، با مشی و منش حقیقی ملت ما تا حدی آشنا شده اند و حتی در مقام دفاع از ایرانیان بر آمده اند، قطعا می‌توان با کمی بردباری و تامل بیشتر از اوضاع ایجاد شده به نحو شایسته تری بهره برداری کرد.
در چنین شرایطی خودداری از اقدامات تحریک برانگیز و توسل به عقل و منطق می‌تواند پروژه‌ی موهوم ترامپ در معرفی کردن دوباره‌ی ملت ایران به عنوان حامی تروریسم را به فرصتی علیه خود وی تبدیل کند. برجام با در نظر گرفتن کاستی‌های احتمالی اش، با طرح گفتگوی میان دولت‌ها به منظور کنار زدن اختلافات و دستیابی به نتیجه ای مورد توافق همگان، گامی به جلو برای جهان بود. اکنون ترامپ تازه از راه رسیده خواهان برگشت به عقب و تخریب دستاوردهایی است که مورد پذیرش بخش وسیعی از مردم ایران و جهان است.
تاکید بر گفتگو به عنوان مشی ایران در مواجهه با سایر دولت‌های جهان، بدون شک ابطال کننده‌ی تکرار برنامه‌های ایران هراسی غرب است. هرگز نباید اجازه داد که گام رو به جلوی جهان با پس روی بی اثر شود. در این راه همانطور که تا کنون مشاهده شده، بسیاری دیگر از مردم جهان همراه ما هستند و حتی بخشی از خود مردم آمریکا نیز در راه احقاق حقوق مردمی نه چندان آشنا با آنها، اما شانه به شانه شان در صحنه‌ی اعتراض حضور پیدا کرده اند. سعه‌ی صدر مردم ایران که از مهمترین خصلت‌های ملت ماست و همچنین بهانه ندادن به فرصت طلبان، می‌تواند آب سردی بر پیکر افراطی گری دوباره برافروخته‌ی ایالات متحده باشد. در شرایط کنونی کمترین انتظار مردم از دولت روحانی این است که به پشتوانه شان، مشی اعتدال را در پیش بگیرد و راه را برای خودنمایی و حضور جریان افراطی در صحنه‌ی تصمیم گیری ملی ببندد. یاران روحانی علیرغم تبلیغات منفی، هنوز هم مورد اعتماد مردم هستند و همان کسانی که برجام را به ایران آوردند با پیگیری گفتگو به عنوان راه برون شد جهان از مشکلات و اختلافات، خواهند توانست خواست حقیقی ملت ایران را به جهانیان عرضه بدارند.