مرگ چنین خواجه نه کاری‌ست خرد
خبر ناگهانی و تلخ و کوبنده بود. هنوز از شوک این خبر بیرون نیامده‌ام.
به گزارش ایلنا، آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی دار فانی را وداع گفتند. خبر ناگهانی و تلخ و کوبنده بود. هنوز از شوک این خبر بیرون نیامده‌ام. اتفاق خیلی سریع‌تر از آن چیزی افتاد که کسی فکرش را می‌کرد. هاشمی به اعتراف دوست و دشمن انسان بزرگ و تاثیرگذاری بود. در میان رجال سیاسی دوران جمهوری اسلامی شاید به تعداد انگشتان یک دست نتوان کسانی را پیدا کرد که در اندازه او در سیاست و سرنوشت ایران تاثیر داشته اند.
هاشمی با مبارزه پنهانی علیه حکومت پهلوی پا به میدان سیاست نهاد و با پیروزی انقلاب همواره از موثرترین شخصیت‌های سیاسی بود. در دوران طولانی حضور خود در سیاست هم او و هم فضای سیاسی ایران دوران‌های سخت و بحرانی را تجربه کردند اما همواره او بود که در بحرانی‌ترین لحظات خود را نباخت و توانست نقشی بزرگ در بازگرداندن آرامش و ثبات به فضای سیاسی کشور ایفا کند.
هاشمی مثال بارز یک سیاستمدار کارآزموده، خردورز، معتدل و توسعه‌گرا بود. او در همه دوران‌های حیات سیاسی خود از افراط و زیاده‌روی دوری گزید. حتی در مواقعی که برخی سیاسیون بدترین نسبت‌ها را نثار او کردند او برای آنها سلامت و عافیت آرزو کرد.
در دوران سخت و سرنوشت‌ساز جنگ تحمیلی، فرماندهی او بر جبهه‌ها بسیار تعیین‌کننده بود و آنگاه که نیاز به تصمیمی دردناک برای پایان دادن به جنگ بود، دچار اشتباه نشد و مردانه قدم پیش نهاد. در آشوب‌های منطقه‌ای و لشکرکشی‌های چند ملیتی به منطقه که آغاز آن در نبرد کشورهای هم‌پیمان برای بیرون راندن عراق از کویت اشغال شده بود، هاشمی در قامت رئیس‌جمهور و رئیس شورای‌عالی امنیت‌ملی موضعی خردمندانه را اتخاذ کرد و تسلیم تندروی‌های احساسی نشد.
در حل و فصل مسائل جنگ نیز با بردباری و تدبیرکم نظیری آن‌چنان عمل کرد تا آنکه صدام حسین که دشمن خونین ایران و انقلاب اسلامی بود را وادار کرد تا همه خواسته‌های ایران را بپذیرد. دیپلماسی نامه‌نگاری او برای حل و فصل موضوعات جنگ نمونه‌ای موفق و قابل توجه است.
او بی‌گمان در سخت‌ترین دوران‌ها بهترین و امین‌ترین مشاور و کمک برای بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و مقام معظم رهبری بود. در زمان ریاست‌جمهوری هاشمی‌رفسنجانی که به دوران سازندگی معروف گردید، او نگاه توسعه‌گرای خود را به خوبی نشان داد. هر چند برخی اقدامات و اظهارات وی در این زمینه برایش هزینه داشت و تلاش بسیاری به عمل آمد تا او را برگزار کننده مانور تجمل معرفی کنند اما آنچه او در آن مقطع گفت و انجام داد همان نیازی است که امروز هم برای ایران پابرجاست.
او نیاز ایران را به عنوان مهد انقلاب‌اسلامی به خوبی تشخیص داده بود. خردورزی در سیاست با نام هاشمی‌رفسنجانی در این ملک عجین شده است. در غوغاهای زمانه که عمدتا او و محبوبیتش را در معرض خطر قرار دادند، هاشمی ماند و تدبیر کرد تا هم دمکراسی نوپای ایران بتواند امکان رشد و بالندگی بیابد و هم جامعه از آسیب‌ها برکنار بماند. پاسخ مردم به این خردورزی را می‌توان در رای اول تهران به وی برای مجلس‌خبرگان و فهرست مورد حمایت وی برای مجلس شورای اسلامی در انتخابات اسفندماه 1394 مشاهده کرد. خردورزی سیاسی هاشمی‌رفسنجانی کمک زیادی به بارور شدن نهال دمکراسی در ایران و توسعه و بالندگی مادی و معنوی این سرزمین بوده است. جای او بی‌گمان بسی خالی خواهد بود.
از ویژگی‌های فردی هاشمی‌رفسنجانی هوش سرشار و حافظه قوی و توان بالای مذاکره وی بود. او مرد میدان‌های سخت بود. سال‌ها بر کرسی ریاست مهمترین نهادهای قانون‌گذاری و تصمیم‌گیری تکیه زده بود و توانسته بود با وجود عقاید مختلف و بعضا متعارضی که بسیاری از آنها علیه وی بودند، تصمیمات سرنوشت‌سازی را اتخاذ کند. این توانایی وی حتی در سال‌های اخیر و علی‌رغم کهولت سن پابرجا بود.
در سال‌های اخیر چندین نوبت به همراه برخی شخصیت‌های خارجی به حضور ایشان رسیده بودم. حافظه قوی، طبقه بندی منظم موضوعات و قدرت استدلال و شجاعت وی در طرح موضوعات کم‌نظیر بود. تاکید می‌کنم که پس از هر دیدار بی‌مبالغه از نحوه گفت‌وگوی او با مقامات خارجی به وجد آمدم. از جمله در ملاقات وی با برتی آهرن نخست‌وزیر سابق ایرلند و نیز فرانسوا فیون نخست‌وزیر سابق فرانسه و کاندیدای فعلی ریاست‌جمهوری آن کشور حضور داشتم.
هر دو مقام در زمانی که من قائم‌مقام امور بین‌الملل وزارت تعاون، کار و رفاه‌اجتماعی بودم به دعوت همان وزارتخانه و برای گفت‌وگو با بخش‌های اقتصادی زیر مجموعه آن به تهران آمدند. هر دو آنها نیز تقاضای دیدار با آقای رفسنجانی را داشتند که انجام گرفت. این دیدارها پر از نکات مهم و جذاب و آموزنده بودند. مقام‌های مورد ملاقات نیز تحت تاثیر شخصیت هاشمی قرار گرفته بودند. خداوند ایشان را رحمت کند و جامعه ما را نیز در فراق او صبر عطا کند و دمکراسی نوپای ایران را که بر اساس آموزه های انقلاب اسلامی بوجود آمده است از خطرات مصون بدارد. آمین
محمدتقی حسینی
سفیر ایران در مکزیک