دو ماراتنِ نفسگیر برای رسیدن به صندلیهای سبز پارلمان
اصول گرایان درگیر پیدا کردن رهبری برای خود هستند و اصلاح طلبان به دنبال مهرههایی که بتوانند به آنها به کرسیهای مجلس برسند
نامه نیوز نوشت:
سید رضا تقوی، عضو جامعه روحانیت مبارز تهران سخت در تلاش برای ایجاد وحدت در جریان اصول گرایی و برگزاری نشست سه جانبهای میان شیوخ اصولگراست. تقوی در این مورد میگوید: «دیدار آیات، یزدی، موحدی کرمانی و مصباح یزدی تا پایان سال انجام خواهد شد.»
در کنار این سخنان غلامحسین کرباسچی عضو ارشد حزب کارگزاران و از چهرههای شناخته شده جریان اصلاحات نیز از تلاشهای برای رسیدن به وحدت سخن میگوید. شهردار سابق تهران در این مورد میگوید: «حزب کارگزاران سازندگی زیرمجموعهای از گروههای اصلاحطلب است و تلاش ما بر این است تا انتخابات پیشرو به مانند انتخابات سال ۹۲ منسجم با گروههای اصلاحطلب حرکت کرده و لیست واحدی را ارائه کنیم.»
این دو سخن نشان میدهد، که دو جریان سیاسی اصلی ایران یعنی اصولگرایان و اصلاح طلبان برای رسیدن به کرسی مجلس دهم سخت به دنبال رسیدن به وحدت هستند. آنها میخواهند با کنار گذاشتن اختلافات درون گروهی خود، به شکست رقیب فکر کنند تا شطرنج نفس گیر انتخابات مجلس دهم را به کام خود به پایان برسانند. اصول گرایان در اندیشه حفظ مجلس هستند و اصلاح طلبان به دنبال تغییر پارلمان. و همین معنا این رقابت را جذاب تر کرده است.
سوالی که در این میان مطرح است این مسئله است که کدام یک از این دو جریان سیاسی در مسیر رسیدن به وحدت موفق تر و پیشگام تر است؟
برای پیدا کردن پاسخ این سوال بهتر است رفتار این دو جناح را در ماههای اخیر و به ویژه بعد از انتخابات ریاست جمهوری مرور کنیم. اصول گرایان بعد از شکست در انتخابات ۹۲، تا مدتی در مورد آینده سیاسی خود سکوت کردند ولی بعد از آن به این فکر افتادند تا راهکاری برای پایان دادن به انشقاق سیاسی خود که طی سالهای اخیر به وجود آمده بود پیدا کنند.
اصول گرایان سنتی از جمله جامعتین و جبهه پیروان، اصولگرایان تحول خواه مانند طرفداران قالیباف چون ایثارگران و رهپویان و در نهایت اعضای جبهه پایداری سه گروه عمده راست گرایان هستند که مجبور هستند برای انتخابات مجلس دهم به توافق برسند. مهم ترین مشکل اساسی اصول گرایان برای رسیدن به وحدت شاید تفاوت دیدگاه آنان در مورد شرایط کشور و تعریف اصولگرایی است که همین میتواند راه را برای رسیدن به وحدت سخت کند.
به طور مثال آیتالله مصباح یزدی به عنوان رهبر ضلع سوم اصولگرایی برخلاف دیگر رهبران این جریان سیاسی، علاقهای به تشکیلات گروهی و هم اندیشی ندارد و بیشتر حجت شرعی خود را چراغ مسیر آینده میداند. در کنار این مشکلات عدم موضع گیری جریانها و افراد موثر اصول گرایی دیگر مشکل اساسی راست گرایان است. هنوز جامعه روحانیت مبارز تهران و جامعه مدرسین همچنین شخصیتهایی مانند علی لاریجانی به عنوان رئیس مجلس، در مورد انتخابات مجلس دهم اظهار نظر خاصی انجام ندادهاند و هنوز بسیاری نمیدانند این افراد چه نظری در مورد وحدت فراگیر در جریان اصول گرایی دارند.
نکته برجسته دیگر در این جریان آن است که آنها هنوز سازوکار رسیدن به وحدت را برای خود مشخص نکردهاند. آنها هنوز نمیدانند تا فرصت یک ساله مانده به انتخابات مجلس مسیر وحدت آنها از افراد میگذرد یا نهادهای سیاسی؟ به بیان ساده تر اصول گرایان همچنان به دنبال یافتن یک وحدت کلمه میان خود هستند. قطعا اگر نرسیدن به این وحدت کلمه طی ماههای آینده صورت نگیرد، اصول گرایان با مشکلات فراوانی روبرو خواهندبود.
اصلاح طلبان اما در پذیرفتن رهبری «خاتمی، هاشمی و روحانی» به یک وحدت رویه رسیدهاند و اکثر اصلاح طلبان در این اصل اتفاق نظر دارند. آنان که خاطره خوبی از این تجربه در انتخابات ریاست جمهوری ۹۲ دارند در تلاش هستند بازهم با محوریت این سه روحانی سرشناس ایران، مجلس دهم را نیز در اختیار بگیرند.
اصلاح طلبان به رهبری «خاتمی، هاشمی و روحانی» به دنبال پیدا کردن لیستی برای عبور از سد شورای نگهبان هستند. تحصن اصلاح طلبان در مجلس ششم و حوادثبعد از انتخابات ۸۸، زمینه را برای رسیدن چهرههای سرشناس اصلاح طلب به مناصبی که از طریق رای مردم باید به آن برسند را سخت کرده است. همین معنا باعثشده است تا جریان رهبری اصلاحات به فکر تشکیل لیستی از نیروهایی باشند که بتوانند از سد شورای نگهبان عبور کنند. همین امر باعثشده است تا مثلثرهبری اصلاحات حتی به نیروهای اصول گرایی که نزدیکی فکری و روشی به جریان اصلاحات دارند مانند علی مطهری نیز فکر کنند. برای اصلاح طلبان تشکیل مجلسی از اصلاح طلبان و اصول گرایان معتدل میتواند یک گزینه مطلوب باشد. شاید بتوان گفت که برای آنها ساختن مجلسی مانند مجلس پنجم بسیار در دسترس تر از ساختن مجلسی مانند مجلس ششم است.
این بررسی نشان میدهد که اصول گرایان درگیر پیدا کردن رهبری برای خود هستند و اصلاح طلبان به دنبال مهرههایی که بتوانند به آنها به کرسیهای مجلس برسند. مسئلهای که مشخص است اصلاح طلبان به واسطه تثیبت رهبری «خاتمی، هاشمی و روحانی» فعلا یک گام از اصول گرایان پیش هستند و باید دید که طی ماههای اخیر اصو گرایان چه تصمیمی برای آینده سیاسی خود خواهند گرفت. اصول گرایان اگر بتوانند به رهبری واحد برسند میتوانند به تسخیر مجلس دهم امیدوار باشند.