۱۰ اردیبهشت در تقویم ایرانی روز خلیج فارس است

این پیروزی بزرگ، با رشادت و دلاوری نیروهای ایرانی به فرماندهی سردار نامدار صفوی، امام قلی خان، حاکم وقت فارس، رقم خورد. پرتغالی‌ها که از اوایل قرن شانزدهم میلادی با هدف تسلط بر راه‌های تجاری شرق، بر بخش‌هایی از سواحل و جزایر خلیج فارس مسلط شده بودند و به مدت ۱۱۷ سال حضور ظالمانه‌ای در منطقه داشتند، سرانجام در پی مقاومت و مبارزه مردم و قوای ایران مجبور به ترک منطقه شدند. فتح هرمز و بیرون راندن پرتغالی‌ها، نقطه عطشی در تاریخ خلیج فارس و نشانه‌ای از اراده ملت ایران در پاسداری از مرزهای آبی و حاکمیت ملی خود به شمار می‌رود.

نامگذاری این روز به عنوان «روز ملی خلیج فارس» در سال ۱۳۸۴، با هدف تأکید بر هویت ایرانی این پهنه آبی و مقابله با تحریفات و ادعاهای بی‌اساس برخی کشورها در مورد نام تاریخی آن صورت گرفت. خلیج فارس، سومین خلیج بزرگ جهان، نه تنها از منظر ژئوپلیتیکی و اقتصادی دارای اهمیت فوق‌العاده‌ای است – به ویژه به دلیل وجود منابع عظیم نفت و گاز و عبور بخش قابل توجهی از تجارت انرژی جهان از تنگه هرمز – بلکه از لحاظ تاریخی و فرهنگی نیز میراث گرانبهایی برای ملت ایران و تمامی بشریت محسوب می‌شود.

ریشه نام «خلیج فارس» به هزاران سال پیش بازمی‌گردد و در طول تاریخ در تمامی متون، نقشه‌ها و اسناد معتبر بین‌المللی، از جمله آثار مورخان و جغرافی‌دانان یونانی، رومی، اسلامی و اروپایی، با همین نام یا معادل‌های آن شناخته شده است. این نام، نمادی از تمدن دیرینه و پیوند ناگسستنی مردم ایران با این دریا است.

هر ساله در دهم اردیبهشت، مراسم و برنامه‌های ویژه‌ای در سراسر ایران، به ویژه در استان‌های حاشیه خلیج فارس، برگزار می‌شود تا یاد و خاطره این رویداد تاریخی گرامی داشته شود و بر اهمیت حفظ نام تاریخی و صیانت از این میراث ملی تأکید گردد. این روز، فرصتی است برای یادآوری اهمیت استراتژیک خلیج فارس، تنوع زیستی غنی آن، و ضرورت تلاش همگانی برای حفظ محیط زیست دریایی این منطقه حیاتی. روز ملی خلیج فارس، در حقیقت، تجلی اراده و هویت ملی ایرانیان در پاسداری از تاریخ، فرهنگ و جغرافیای سرزمین خود است.