سنگقبر 2 هزارسالهای که در جریان تعمیر لولهکشی آب در دیوار خانه کشف شد
این سنگ حکاکیشده باستانی قدمتی بین ۲۱۰۰ تا ۲۴۰۰ سال دارد و گمان میرود در اصل نوعی نوشتۀ مربوط به سنگ قبر بوده باشد.
هنرمند فرانسوی، ژان شارل بلِ، حین تعمیرات مربوط به نشت آب در خانهاش، از کشف یک سنگ حکاکیشده باستانی در زیر گچ دیوار شگفتزده شد. استودیوی خانگی بلِ در ملک شخصی خودش در منطقۀ ونس فرانسه واقع شده است؛ جایی که زمانی یکی از مستعمرات روم باستان به حساب میآمده است.
روی این سنگ عبارت لاتین «CONIVGI ET VALERIAE APRONIAE» حک شده است. پروفسور راجر تاملین، مدرس ممتاز تاریخ روم متأخر در دانشگاه آکسفورد، این عبارت را قطعهای از یک سنگنوشته قبر شناسایی کرده است. این عبارت به نام «والریا آپرونیا» اشاره دارد که گمان میرود یک دختر رومی بوده باشد.
قدمت این سنگ توسط کتیبهشناس و معاون مدیر فرهنگ و میراث شهر نیس، استفان مورابیتو تأیید شد. مورابیتو تأیید کرد: «این کتیبه واقعاً مربوط به دوره رومی است و قدمت آن به سالهای ۱۰۰ تا ۳۰۰ قبل از میلاد برمیگردد. این قطعهای از سنگنوشتهای است که از یک زن یا مرد و شخصی به اسم والریا آپرونیا یاد میکند که ما ارتباطش را با فردی که نامش قبلتر ذکر شده نمیدانیم. نام والریا در دنیای روم غربی بسیار رایج است و به ویژه در استان باستانی کوههای آلپ دریایی که شهر ونس (وینتیوم سابق) در آن قرار دارد، یافت میشود».
بلِ در مورد کشف خود گفته: «پیدا شدن یک سنگ عتیقه در کارگاه من چیزی بیش از یک غافلگیری است، بازی سرنوشت است! نقاشیهای من همیشه شامل بیرون کشیدن اشکالی از اعماق تصاویر اضافهشده به مرور زمان میشود. من هرگز در جهانم با چیزی به این قدمت به طور آنی تماس نداشتهام. در حالی که تاریخ هنر مدرن و پیشرو، داستان و اختراع گسستها و تفاوتهاست، من فقط به این علاقه داشتم که بدانم چه چیزی ماندگاری فرمهای هنری را از سپیدهدم زمان پیوند میدهد و تکرار میکند. بنابراین این کتیبه در زمان کاملا مناسبی پیدا شد!»