آیا اجنه میتوانند جاسوسی کنند؟
حجت الاسلام محمود مرادی و حجت الاسلام روح الله کریمیان یادداشت مشترکی را درباره توانایی اجنه در جاسوسی کردن و در واکنش به اظهار نظر حجت الاسلام کرمی مبنی بر جاسوسی اجنه برای اسرائیل نوشته اند.
از آیات قرآن استفاده میشود که «جن» یک نوع موجود عاقل است که از حس انسان پوشیده شده و آفرینش آن در اصل از آتش یا شعلههای صاف آتش و ابلیس نیز از همین گروه است.
بعضی از ویژگیهای جن در قرآن:
۱ـ جن موجودی است که از شعلههای آتش آفریده شده، برخلاف انسان که از خاک آفریده شده است.
۲ـ جن دارای عقل، علم، درک و تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال است. (آیات مختلف سوره جن)
۳ـ دارای تکلیف و مسئولیت هستند. (آیات سوره جن و الرحمن)
۴ـ طایفه جن نیز مرد و زن دارند.
۵ـ گروهی از آنها مؤمن، صالح و گروهی کافرند.
۶ـ دارای حشر و نشر و معادند.
۷ـ آنها در آسمانها بوده و خبرگیری و استراق سمع داشتند و بعدا ممنوع شدند.
۸ـ در میان آنها افرادی یافت میشوند که از قدرت زیادی برخوردارند، همانگونه که در میان انسانها نیز چنین است:
مثلا یکی از آنها به سلیمان گفت: «من تخت ملکه سبا را پیش از آن که از جای برخیزی از سرزمین او به این جا میآورم.»
۹ـ آنها قدرت بر انجام بعضی کارهای مورد نیاز انسان دارند: «گروهی از جن پیش روی سلیمان به اذن پروردگار کار میکردند و برای او معبدها، تمثالها و ظروف بزرگ غذا تهیه میکردند.
۱۰ـ خلقت آنها در روی زمین قبل از خلقت انسانها بوده است.
این نکته نیز قابل توجه است که جن گاهی بر یک مفهوم وسیعتر اطلاق میشود که انواع موجودات ناپیدا را شامل میگردد، اعم از آنها که دارای عقل و درکند و آنها که عقل و درک ندارند، حتی گروهی از حیواناتی که با چشم دیده میشوند و معمولا در لانهها پنهانند، نیز در این معنی وسیع وارد است.
شاهد این سخن روایتی است که از پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) نقل شده است که فرمود: «خداوند جن را پنج صنف آفریده است: صنفی مانند باد در هوا (ناپیدا هستند) و صنفی به صورت مارها، صنفی به صورت عقربها، صنفی حشرات زمینند و صنفی از آنها مانند انسانند که بر آنها حساب و عقاب است.
فلسفه و راز آفرینش جن، بنا برآنچه در قرآن کریم آمده، همان است که درباره انسان وارد شده است، یعنی عبادت و پرستش خداوند سبحان، چنان که فرموده است: «وما خلقت الجن والانس الا لیعبدون: جن و انسان را نیافریدم مگر برای عبادت و پرستش نمودن.»
جن مستقیم از اسرار خبر ندارد، جن از قدرتی برخوردار است که بشر عادی آن را ندارد. جن قدرت عروج و بالا رفتن از آسمان را دارد. جن از حیث قدرت جسمی قویتر از انسان و در حیث عقلی کمتر از انسان است.
یکی از قدرتهایی که خدا به آنها داده این است که می توانند به آسمانها بروند. می توان گفت که این قدرت موجب نمی شود که آنها بتوانند به تمام اسرار غیب دسترسی داشته باشند، این قدرت به صورت استراق سمع و دزدکی در اختیار آنها است، یعنی در واقع جن هم مانند انسان از علم غیب خبر ندارد.
ارتباط با اجنه برای پیشگویی ممکن است وجود داشته باشد اما مسلم نیست، چرا که حالت استراق سمعی آمیخته با خطا دارد. در سوره جن نیز آمده است که «وأنه کان رجال من الإنس یعوذون برجال من الجن: یک عده از انسانها با اجنه ارتباط داشته اند» یعنی قرآن این ارتباط را تأیید می کند که جن میتواند با فرشته مرتبط شود و انس هم می تواند جنی را در اختیار بگیرد و با آن مرتبط شود و از آن کار بکشد.
در قرآن آمده است که حضرت سلیمان از جن کار می کشید. به اذن خداوند نه قدرت خود حضرت سلیمان و اینکه جنیان از عالم غیب هیچ اطلاعی ندارند در آیه ۱۴ سوره سباء بیان شده است: «فَلَمَّا قَضَیْنَا عَلَیْهِ الْمَوْتَ مَا دَلَّهُمْ عَلَى مَوْتِهِ إِلَّا دَابَّةُ الْأَرْضِ تَأْکُلُ مِنْسَأَتَهُ فَلَمَّا خَرَّ تَبَیَّنَتِ الْجِنُّ أَنْ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ الْغَیْبَ مَا لَبِثُوا فِی الْعَذَابِ الْمُهِینِ»
وقتی حضرت سلیمان از دنیا رفت و به کام مرگ کشیده شد در حالی که به عصایش تکیه کرده بود و جنیان خبر نداشتند و کار میکردند تا اینکه موریانهای عصای حضرت را خورد و بدن بیجان سلیمان بر زمین افتاد و اجنه تازه متوجه شدند که او زنده نیست و دست از کار کشیدند و فرار کردند.
در میان مردم عرب این اعتقاد وجود داشت که کاهنان زیادی وجود دارند که به وسیله طایفه جن میتوانند بسیاری از مشکلات را حل کنند و از آینده خبر بدهند اما اینها خرافهای بیش نیست و نبوده البته سرعت بالای جنیان مورد تایید است که کارها را سریع می توانند انجام دهند و از جایی به جای دیگر بروند اما اینکه خبر داشته باشند فلانی کیست و الان در کجا است اطلاعی ندارند و امور سنگینی هم که اجنه برای حضرت سلیمان انجام میدادند فقط به اذن پروردگار بوده است.
اگر یهود و اسرائیل و یا دیگر کشورها میتوانستند آنها را به کار بگیرند تا برای آنها کار انجام دهند دیگر نیاز به وسایلی همچون ماهواره، رادار، بمب، موشک و دیگر ابزار اطلاعاتی و جنگی نبود. در این شرایط به وسیله اجنه به تمام اهداف خود میرسیدند، هر که را هر جا میخواستند میکشتند و هر چهقدر اطلاعات نیاز داشتند قبل از اینکه مورد ضربهای واقع شوند و یا آسیبی به آنها برسد جمع میکردند و جلوی آسیبها را میگرفتند.