برای جلوگیری از نیش «پشه» چه چیزی روی پوستمان بمالیم؟
حالا که تابستان فرا رسیده و از قضا بیماریهای مربوط به گزش پشه هم در دنیا شایع شدهاند، شاید به این فکر کرده باشید که چه راههایی برای در امان ماندن از نیش این حشرات در اختیار دارید. در اینجا آخرین یافتههای علمی دربارۀ موثرترین روغنهای دافع پشهها را مرور میکنیم.
وقتی یک پشه شما را نیش میزند، علاوه بر اینکه خارش آزاردهندهای ایجاد میکند، ممکن است پاتوژنهای مضری را نیز منتقل کند که باعث بیماریهای خطرناکی مثل مالاریا، تب دنگی، زیکا و نیل غربی شوند.
راههای متعددی برای جلوگیری از گزیدگی توسط پشهها وجود دارد؛ از پوشیدن لباسهای بلند و گشاد تا گذاشتن توری روی پنجرهها و از بین بردن آب راکد که پشهها ممکن است برای تخمگذاری استفاده کنند.
با این حال، یکی از بهترین راهها برای محافظت از خود هنگامی که به جایی میروید که پشههای گرسنه در آنجا هستند، استفاده از دافعهای پشه است؛ دافعهایی که میتوانید آنها را روی پوستتان بمالید.
تیم آزمایشگاه فیزیولوژی مولکولی دانشگاه ایالتی نیومکزیکو به مدت بیش از یک دهه انواع مختلف دافعهای پشه و کارایی آنها را بررسی کرده است. در اینجا نتایج تحقیقات این تیم را ملاحظه میکنید. اما قبل از اینکه ببینیم چه دافعهایی میتوانند برای جلوگیری از نیش پشه کارایی داشته باشند، بیایید به مواردی که کارایی ندارند نگاهی بیاندازیم.
کدام دافعها به درد نمیخورند؟
دستبندهای دفع حشرات کار نمیکنند. فروشگاههای زنجیرهای و داروخانهها صدها نوع مختلف از دستبندها را میفروشند. این محصولات که مواد آنها میتواند از پلاستیک تا چرم متغیر باشد، حتی اگر با دافعهای مختلف بارگذاری شده باشند، نمیتوانند تمام بدن شما را از نیش پشهها محافظت کنند.
دستگاههای دافع صوتی کار نمیکنند. این محصولات نیز به شکلهای مختلف عرضه میشوند و ادعا میکنند صدایی با فرکانس بالا منتشر میکنند که پشهها را دفع میکند. با این حال، طبق مطالعات علمی، دستگاههای دافع صوتی نمیتوانند پشهها را دفع کنند. در واقع، وقتی آزمایشگاه دانشگاه نیومکزیکو یکی از این دستگاهها را آزمایش کرد، حتی افزایشی جزئی در جذب پشهها نیز مشاهده شد!
مکملهای غذایی مانند ویتامین ب، سیر و غیره نیز کار نمیکنند. هیچ گونه شواهد علمی نشان نمیدهد که خوردن این مکملها از افراد در برابر نیش پشهها محافظت کند.
دافعهایی که کارایی دارند:
1. DEET
دافع موسوم به «دی ای ای تی» با نام شیمیایی دیاتیلتولامید، در دهه ۱۹۵۰ توسط ارتش ایالات متحده توسعه یافت و یک دافع پشه با سابقه طولانی استفاده است. مالیدن این دافع بر روی پوست میتواند واقعا در دفع پشهها موثر باشد. هرچقدر درصد غلظت این ماده بالاتر باشد، زمان محافظت آن نیز طولانیتر است؛ مثلا حتی تا شش ساعت.
2. پیکاریدین
این دافع مصنوعی نیز میتواند در غلظت ۲۰ درصد تا شش ساعت از پوست شما محافظت کند.
3. روغن اوکالیپتوسِ لیمو
این ترکیب طبیعی با ماده فعال PMD یک جایگزین گیاهی برای DEET و پیکاریدین است. خاصیت دافع آن میتواند تا شش ساعت دوام بیاورد.
سایر دافعهایی که تا حدی کارایی دارند:
تیم تحقیق دانشگاه نیومکزیکو انواع مختلفی از روغنها را بر روی داوطلبان آزمایش کردند و به این نتایج رسیدند:
1. روغن میخک موثر است؛ این روغن با ماده فعال اوژنول میتواند در غلظت ۱۰ درصد در لوسیون، بیش از ۹۰ دقیقه پوست شما را از نیش پشهها محافظت کند.
2. روغن دارچین موثر است؛ این روغن با مواد فعال سینامالدهید و اوژنول میتواند در غلظت ۱۰ درصد در لوسیون، بیش از ۶۰ دقیقه از شما در برابر پشهها محافظت کند.
3. روغن سیترونلا تاثیر دارد اما نه خیلی زیاد. این روغن در غلظت ۱۰ درصد حدود ۳۰ دقیقه در برابر نیش پشهها از پوست محافظت میکند.
هشدار:
اگر قصد دارید از دافعهای پشه استفاده کنید، حتما به یاد داشته باشید که روغنهای دافع موادی هستند که میتوانند در غلظتهای بالا باعث تحریک پوست شوند. بنابراین استفاده از آنها حتما باید در دوزهای توصیه شده و مطابق دستورالعملها باشد.