برای هر کیلو از مدفوع این نهنگ 40 هزار دلار میدهند!+ عکس
عنبر در ساخت عطر ، بخور، داروی مقوی و دارویی برای درمان بسیاری از بیماریها از جمله بیماری های مغز، قلب و حواس کاربرد دارد .
عنبر اغلب به عنوان یکی از عجیب ترین اتفاقات طبیعی جهان توصیف می شود. توسط نهنگ های اسپرم تولید می شود.
در مورد چگونگی بیرون آمدن عنبر از نهنگ نظرات متناقضی وجود دارد. اما زمانی که شکار نهنگ در مقیاس بزرگ در دهۀ 1800 آغاز شد، هویت تنها تولید کننده آن یعنی نهنگ عنبر شناسایی شد.
عنبر چگونه بدست می آید ؟
نهنگهای اسپرم مقادیر زیادی سفالوپود مانند ماهی مرکب و ماهی مرکب را میخورند. در بیشتر موارد، عناصر غیر قابل هضم طعمه، مانند منقار و قلم، قبل از هضم استفراغ می شوند.
اما در شرایط نادری این قسمتهای اضافی غذا به رودۀ نهنگ رفته و به هم میچسبند. آنها به آرامی به یک تودۀ جامد تبدیل میشوند که طی سالیان دراز در داخل بدن نهنگ رشد میکند. این همان چیزی است که عنبر نامیده میشود.
عنبر، یک ماده مومی جامد است که از روده نهنگ اسپرم (Physeter catodon) خارج می شود. در فرهنگ های شرقی از عنبر برای داروها و معجون ها و به عنوان ادویه استفاده می شود. در غرب برای تثبیت بوی عطرهای خوب استفاده می شد.
عنبر را گنج دریا و طلای شناور نامیده اند. بسیار ارزشمند است - قیمت آن بالاتر از طلا است.
نهنگ عنبر چه حیوانی است ؟
نهنگ عنبر یا شاهنهنگ، بزرگترین نهنگ دنداندار است. نهنگ عنبر به زیرراستهٔ آببازسانان دنداندار (Odontoceti)، خانواده عنبرنهنگیان (Physeteridae)، سردهٔ نهنگهای عنبر (Physeter) تعلق دارد. نهنگهای عنبر در تمام اقیانوسها زندگی میکنند. حداکثر طول نرها ۱۸ متراست و وزنشان تا ۶۰ تن میرسد؛ مادهها تا ۱۲ متر و وزنشان تا ۴۰ تن است. غالباً رنگ آنها سیاه مایل به قهوهای یا خاکستری تیره است. سر بزرگ نهنگهای عنبر تقریباً یکسوم طول بدن را تشکیل میدهد.
نهنگ عنبر در آبهای گرم و معتدل به سر میبرد. نرهای بالغ در بهار به سوی آبهای سردتر شمال یا جنوب شنا میکنند، ولی مادهها و نهنگهای جوان به صورت گروهی، در عرضهای جغرافیایی پایینتر باقی میمانند. نهنگها بهطور عمده از سرپاور بزرگ تغذیه میکنند. این جانوران معمولاً تا عمق ۱۰۰۰ متری اقیانوس پایین میروند و میتوانند بیش از یک ساعت زیر آب بمانند.
نهنگهای اسپرم در سرتاسر جهان زندگی میکنند، به این معنی که عنبر را میتوان در هر یک از اقیانوسها یافت. اما در عین حال این ماده کمیاب است و در کمتر از 5 درصد از لاشه نهنگها یافت میشود.
کاربرد در صنعت عطرسازی
یکی از مشخصترین ویژگیهای عنبر، بوی آن است. هنگامی که این ماده تازه از نهنگ خارج شده باشد، دارای بوی قوی مدفوع است، اما رایحۀ آن پس از خشک شدن توده دلپذیر میشود. در این مرحله این ماده اغلب به عنوان «مُشک» توصیف میشود.
هرمان ملویل حتی در رمان موبی دیک به این بوی عجیب اشاره کرده است. او از بوی وحشتناک یک نهنگ مرده نوشت که «جریان ضعیفی از عطر را از آن میشد استشمام کرد».
مادۀ موسوم به آمبرین که نوعی الکل بی بو است، از عنبر استخراج میشود و برای ماندگاری بیشتر بوی عطر استفاده میشود.
صدها سال است که عطرسازان کیفیت عنبر را با توجه به رنگ آن دستهبندی میکنند و بهترین عطرها از انواع سفید خالص تهیه میشود. عنبر سیاه کمترین ارزش را دارد زیرا حاوی کمترین آمبرین است.
تودههای عنبر با اکسیداسیون تغییر رنگ میدهند، که وقتی برای مدت طولانی در معرض دریا و هوا قرار میگیرند اتفاق میافتد. بین سیاه و سفید، رنگها از خاکستری تا قهوهای متغیر است.
عنبر قبل از پیدا شدن میتواند سالها در اقیانوس شناور بماند و هر چه مدت طولانیتری در دریا باشد، تصور میشود کیفیت بهتری داشته باشد.
به دلیل دسترسی اندک و هزینه زیاد جستجو، مواد شیمیایی مصنوعی در حال حاضر جایگزین آمبرین در همه عطرها به جز گرانترین انواع آنها شده است.
استفاده از عنبر در صنعت عطرسازی قیمت بالایی به آن بخشیده است. در سال 2012 یک پسر هشت ساله که همراه پدرش به ساحل دورست در انگلستان رفته بود، قطعهای تقریبا نیم کیلویی از عنبر را پیدا کرد که ارزش آن حدود 63 هزار دلار برآورد شد.
گرانقیمتترین عطرهای برندهایی مانند شَنل و لانوین از قابلیت عنبر برای تثبیت رایحه بر روی پوست انسان استفاده میکنند. نشریۀ بیزینس اینساید در گزارشی که سال گذشته منتشر شد، قیمت معمول هر کیلوگرم از این ماده را 40 هزار دلار ذکر کرده بود.
با این حال، عنبر در طول تاریخ کارکردهایی بیشتر از عطر داشته است. عربها از آن به عنوان بخور، داروی مقوی و دارویی برای درمان بسیاری از بیماریها از جمله بیماری های مغز، قلب و حواس استفاده میکردند.