داروخانه‌های همکار با اسنپ دکتر تهدید شدند؛ کدام مانع‌زدایی؟ کدام پشتیبانی؟
فروش آنلاین دارو و چالش‌های آن تمامی ندارد. حالا در اقدامی تازه، بسیاری از داروخانه‌ها به خاطر همکاری با پلتفرم‌های فروش دارو به صورت آنلاین نظیر اسنپ دکتر تهدید و از این کار منع شده‌اند. این اقدام در حالی رخ می‌دهد که فروش آنلاین داروهای بدون نسخه، مکمل‌ها و ویتامین‌ها در زمان شیوع ویروس کرونا می‌تواند مانع از تردد شهروندان به داخل داروخانه‌ها شود؛ مکانی که اگر عبور و مرور در آن کنترل نشود می‌تواند به محل شیوع ویروس تبدیل شود. از سوی دیگر، فروش این محصولات بی‌نیاز از نسخه، به داروخانه‌ها کمک می‌کند تا درآمد بسیار بیشتری کسب کرده و گستره‌ی مشتریان خود را به شدت افزایش دهند.
«محمد خلج» مدیرعامل اسنپ در توییتر خود با انتشار نامه‌ای، نشان می‌دهد که انجمن صنفی داروسازان ایران به روسای انجمن داروسازان چندین استان نامه‌ای فرستاده و در آن تمامی داروخانه‌ها را از همکاری با اسنپ دکتر منع کرده است. خلج با انتقاد از این رویکرد گفته که «مرگ بر اثر کرونا از وضعیت هشدار گذشته و اجتناب از رفت‌وآمدهای غیرضروری و در خانه ماندن به یک ضرورت تبدیل شده. در این شرایط کسب‌وکارهای آنلاین اصلی‌ترین رسالت را برای رساندن مایحتاج ضروری مردم به دستشان برعهده دارند. از همین رو، امروز، همکارانم در اسنپ دکتر همه توان و امکانات خود را برای ارائه خدمات آنلاین دارویی و درمانی گذاشته‌اند و در کاهش رفت‌وآمد افراد ناقل ویروس نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. اما متاسفانه با بیشترین حد مخالفت و تهدید مسئولان مواجه‌اند.»
مدیرعامل اسنپ درست می‌گوید چرا که بررسی‌های دیجیاتو نشان می‌دهد که برخی داروخانه‌ها بر اساس فشارهایی که به آنها از سوی برخی نهادها آمده، علی رغم میل باطنی خودشان مجبور به قطع همکاری با این پلتفرم شده‌اند. در روزهای اخیر ما در دیجیاتو تلاش کرده‌ایم با مدیران چندین داروخانه در شهرهای مختلف گفتگو کنیم که اغلب آنها به خاطر نگرانی‌های قابل درک، مایل به چنین گفتگویی نبودند. با این حال پس از جستجوی فراوان بالاخره دو مدیر داروخانه به شرط اعلام نشدن نام خود در همین رابطه با دیجیاتو گفتگو کردند.
مدیرعامل یکی از این داروخانه‌ها که در تهران فعالیت دارد به دیجیاتو گفت از اولین داروخانه‌هایی بوده که با اسنپ دکتر همکاری خود را آغاز کرده و از همان ابتدای راه به این راه فروش آنلاین دارو چراغ سبز نشان داده است: «وقتی یک کاری خوب است و دقیقا با شرایط جامعه همخوانی دارد، چرا این همکاری را شکل نمی‌دادیم؟ مساله فروش آنلاین داروهای بدون نیاز به نسخه و مکمل‌ها و ویتامین‌ها به نفع همه است و یک مساله برد برد به حساب می‌آید.» این شخص که نخواست نامش فاش شود می‌گوید که در زمان همکاری با اسنپ دکتر، فروششان بیشتر شده و روی گردش مالی داروخانه تاثیر مثبتی گذاشته است: «تازه ما زمانی با اسنپ دکتر کار می‌کردیم که هنوز آنچنان پا نگرفته بود و قطعا همکاری در دوران کنونی که فرهنگ خرید آنلاین بیشتر شده، صرفه اقتصادی بیشتری برای داروخانه‌ها خواهد داشت.»
رضا الفت نسب، عضو هیات مدیره اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی نیز به اتفاق اخیر و تهدید داروخانه‌ها واکنش نشان داد.
مدیرعامل این داروخانه به دیجیاتو گفت با اینکه همکاری با اسنپ دکتر عالی پیش می‌رفته اما پس از مدتی که این همکاری ادامه داشته، بدون اعلام قبلی بیمه‌های این داروخانه قطع شده و به آنها گفته شده که تنها در صورت قطع همکاری با اسنپ دکتر می‌توانند از این مشکل رهایی پیدا کنند: «قطع شدن بیمه‌نامه‌ها برای یک داروخانه یعنی اینکه دیگر هیچ بیمه‌ای با ما طرف قرارداد نبود و مشتریان وقتی به داروخانه می‌آمدند یا باید به طور آزاد قیمت داروها را حساب می‌کردند که باعث نارضایتی‌شان می‌شد و مشتریان ما کمتر می‌شد و یا ما باید از جیب می‌دادیم چرا که بیمه به ما پولی پرداخت نمی‌کرد. این جریمه به طور یکماهه برای ما اعمال شد و در نهایت مجبور شدیم همکاری خود را قطع کنیم تا بتوانیم به کار خود ادامه دهیم.»
این دکتر در پاسخ به این پرسش دیجیاتو که آیا این تهدیدات را قانونی می‌داند یا خیر می‌گوید که که در عمل آنها با مشکلی بزرگ مواجه شدند که نمی‌توانستند بدون قطع همکاری به ادامه حیات خود در بازار فیزیکی ادامه دهند. او در پاسخ به دیگر پرسش دیجیاتو مبنی بر اینکه آیا راهکار دیگری برای آنها ارائه شد و آیا به آنها گفته شد که طی چه چارچوبی می‌توانند با اسنپ دکتر همکاری کنند می‌گوید که هیچ راه حل دومی به آنها اعلام نشد: «ضوابط و قوانینی برای همکاری با این پلتفرم و سایر موارد مشابه برای ما تعریف نشد. تنها به ما گفته می‌شود که می‌توانیم مجوز داروخانه آنلاین را طی یک فرایند مجزا دریافت کنیم و از طریق سایت خودمان به فروش محصولاتمان اقدام کنیم. در واقع یک مجوز دیگر بگیریم و یک بیزینس دیگر با هزینه‌های مجزا بالا بیاوریم و از بسترهای آماده استفاده نکنیم.»
او تاکید کرد که بازار دارو بسیار شفاف است و فروش آنلاین داروها نیز به این شفافیت کمک می‌کند: «امیدوارم رویکرد دولت جدید نسبت به این مساله متفاوت باشد چرا که فروش آنلاین داروهای بدون نسخه و مکمل‌ها و... می‌تواند در ایام کرونا بسیار کمک حال مردم باشد.» به باور او، پدیده فروش آنلاین داروهای بدون نسخه در واقع همگام شدن با تکنولوژی است و نمی‌توان در نهایت جلوی آن ایستادگی کرد: «داروخانه‌های سنتی نیز باید به این مساله روی بیاورند. اینکه برخی داروخانه‌های بزرگ سنتی نمی‌خواهند چنین پدیده‌ای ترویج شود و یا فکر می‌کنند اگر در منطقه‌ای داروخانه‌ها به صورت آنلاین محصولات خود را به فروش برسانند پس بقیه داروخانه‌ها از جمله آنها در بازار عقب می‌مانند نشان می‌دهد که با تکنولوژی هم مسیر نشدند. جلوی آینده را نمی‌توان گرفت.»
یکی دیگر از مدیران داروخانه‌ها در تهران نیز در گفتگو با دیجیاتو می‌گوید که فروش آنلاین دارو آنقدری روی فروش آنها تاثیر مثبت داشته که توانستند به جذب نیرو در دوران رکود اقتصادی متاثر از شیوع کرونا روی بیاورند. این شخص که بخاطر مشکلات پیش آمده برای برخی داروخانه‌ها نخواست نام خود یا داروخانه‌اش در این مقاله برده شود، به دیجیاتو گفت که فروش آنها از زمان آغاز همکاری با پلتفرم‌های آنلاین چندین برابر رشد داشته است: «خوشبختانه هنوز برای ما مشکلی پیش نیامده و نامه‌ها و پیامک‌های تهدید آمیزی دریافت نکردیم اما برای همکاران به کرات چنین مشکلی پیش آمده و این سایه همواره در همکاری ما هم وجود دارد. به همین دلیل هم فعلا همکاری خود با سایر مجموعه‌هایی که به فروش آنلاین داروهای بدون نسخه روی آوردند را شروع نکردیم چرا که بیم این را داریم به مشکل بخوریم. در صورتی که باور داریم هرچه این همکاری‌ها بیشتر باشد، به نفع مردم و داروخانه‌ها است.»
این دکتر به دیجیاتو می‌گوید که اصلا متوجه نمی‌شود چرا عده‌ای با فروش آنلاین داروهای بدون نسخه و مکمل‌ها مشکل دارند و نمی‌گذارند چنین اتفاقی رخ بدهد یا بر سر توسعه این کار مانع تراشی می‌کنند: «راستش را بخواهید حتی اگر بخواهیم فرضیه قاچاق دارو هم در نظر بگیریم و بگوییم عده‌ای خاص از بازار فیزیکی بهره می‌برند که واقعا چنین نیست؛ اما حتی اگر هم این فرض را درست بدانیم حتی فروش آنلاین دارو به نفع این افراد هم است چون به هر حال این بازار بزرگتر شده است و مشتریان بیشتری پیدا شده‌اند. خود داروخانه ما از نظر نقطه فیزیکی که قرار داشت جای چندان در دسترسی نبود اما با فروش آنلاینی که راه‌اندازی شده حالا بیشتر از خیلی داروخانه‌ها که در مناطق خوبی قرار دارند هم فروش داریم و توانستیم به پرسنل خود اضافه کنیم.»
او در پاسخ به این پرسش که نحوه فروش آنلاین دارو در این پلتفرم به چه صورت است به دیجیاتو می‌گوید که گلایه نهادهای دولتی کمی توهین آمیز به داروخانه‌ها و دکترهایی است که در این مکان‌ها به فعالیت مشغول هستند: «آنها می‌گویند که داروخانه‌ها در فروش آنلاین به فروش داروهایی که نسخه نیاز دارد مبادرت می‌ورزند و یا در لجستیک (حمل و نقل) برخی داروهای خاص نظارتی ندارند. چه کسی این را گفته است؟ کدام داروخانه حاضر است به خاطر رقم‌های بسیار پایین چند ده یا چند صد هزار تومانی کل بیزینس خود را به خطر بیندازد و دارو را بدون نسخه به مشتری بفروشد؟ ما و دیگر دوستانی که در این بسترها فعال هستیم حواسمان خیلی بیشتر به این مسائل است و می‌دانیم که اگر دارویی نسخه بخواهد، باید آن را به مشتری اعلام کنیم که بیاید و با نسخه به صورت فیزیکی دارو را ببرد. یا در حین فروختن دارویی که نیاز به یخ در کنار آن دارد تا سرمایش آن حفظ شود خودمان بسته‌های یخ در کیسه‌ها می‌گذاریم و نظارت کامل به نحوه انتقال داروها داریم. این کار را در زمان فروش فیزیکی دارو هم داریم و از مشتری می‌پرسیم که اگر مسیرش طولانی است برایش یخ بگذاریم، من نمی‌دانم چطور می‌گویند که ممکن است خلافی رخ بدهد؛ وقتی سیستم تمام و کمال دست متخصص داروخانه است، قطعا آن متخصص حواسش جمع است و به خاطر رقم‌های پایین کل چرخش مالی یک داروخانه را به خطر نمی‌اندازد.»
این دکتر ابراز امیدواری می‌کند که فروش آنلاین داروهای بدون نسخه و مکمل‌ها و سایر موارد مشابه بتواند از از این چالش عجیب گذر کند تا همه چیز به نفع همگان شود.
فروش آنلاین ویتامین، مکمل و داروهای بی‌نیاز از نسخه، سال‌هاست که مشکلات خاص و عجیبی داشته. اما مسئله اینجاست که با شیوع ویروس کرونا و در یک سال و نیم اخیر، این مسئله به شکل جدی‌تری در لیست نیازهای کاربران قرار گرفته اما سیستم سنتی نهادهای مرتبط به جای مشخص کردن چارچوب‌های لازم، مشغول تهدید کردن داروخانه‌هاست. همه این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که برخی نمایندگان مجلس از جمله نایب رییس کمیسیون بهداشت مجلس اذعان داشته‌اند که فروش داروهای بدون نسخه به صورت آنلاین هیچ منع قانونی ندارد.
منبع:دیجیاتو
