بالاخره تابو شکست

اولین گفت و گوی دو رییس جمهور ایران و آمریکا نه رویارو که تلفنی صورت پذیرفت. اتومبیل حامل حسن روحانی درترافیک نیویورک به مقصد فرودگاه جان اف کندی می راند که گوشی تلفن همراه رییس جمهوری ایران زنگ خورد. آن سوی خط باراک اوباما رییس جمهوری ایالات متحده آمریکا بود که برای نخستین بار با یک رییس جمهور ایران گفت و گو می‌کرد.

به گزارش ایلنا، عصر ایران در ادامه نوشت: رسانه‌ها بر عبارت «اولین تماس بعد از انقلاب» تاکید می‌کنند حال آن که این اولین تماس تلفنی بین دو رییس جمهور در تاریخ دو کشور به حساب می‌آید چرا که از هنگام انتخاب نخستین رییس‌جمهور در ایران روابط دو کشور تیره بوده و تا قبل از حسن روحانی هیچ یک از سه رییس‌جمهوری که به نیویورک رفتند با رییس‌جمهور آمریکا ملاقات و گفت و گویی نکردند. اولین سفر یک رییس‌جمهور ایران به نیویورک(آیت‌الله خامنه ای) با حمله به کشتی تجاری «ایران اجر» همزمان شد.

دومین رییس جمهور ایران که به نیویورک رفت سید محمد خاتمی بود که ترجیح داد در تالار مجمع عمومی سازمان ملل میان او و بیل کلینتون مواجهه‌ای صورت نپذیرد. تندروهای داخلی آماده بودند از هر حرکت او سوژه‌ای بسازند و بپردازند. با این که ایده نام‌گذاری اولین سال قرن بیست و یکم به عنوان گفت‌وگوی تمدن‌ها مورد استقبال جامعه جهانی قرار گرفت اما مجال گفت‌وگوی ساده میان سران ایران و ایالات متحده فراهم نیامد.

رییس جمهور بعدی ۸ سال پیاپی به نیویورک رفت اما بیشتر به دنبال طرح خود و سخنان حساسیت‌زا از انکار هولو کاست تا تشکیک در اصالت ۱۱ سپتامبر و داعیه‌هایی چون مدیریت جهان و تاکید بر ارزش‌های خاص عقیدتی به جای ارزش‌های جهان شمول و سرگرم شدن به گفت‌و‌گو با هر رسانه دیداری و شنیداری و نوشتاری تا حصول به یک تفاهم منفعت‌زا بود و نه برای نامه پندآمیز به جرج بوش پاسخی دریافت کرد و نه به خاطر پیام تبریک به باراک اوباما.

روحانی اما رفته بود تا بر اشتراکات تاکید کند و گفته بود سیاستمدار است و به منافع و واقعیت‌ها می‌اندیشد. از این رو گمان می‌رفت میان او و رییس جمهوری آمریکا دیداری تصادفی در محل سخنرانی یا در ضیافت ناهاری که دبیر کل سازمان ملل ترتیب داده بود رخ دهد و در نتیجه با هم دست دهند و اصطلاحا «مصافحه» صورت پذیرد. این اتفاق نیفتاد و در حالی که تصور می‌شد دیدار وزیران خارجه به جبران آن انجام شده ساعت پایانی حضور رییس جمهوری ایران در نیویورک اتفاق غیر منتظره – و در عین حال منتظره - رخ داد. در اتومبیل امکان مصافحه نبود.

رییس جمهوری آمریکا به واشنگتن و کاخ سفید بازگشته بود و رییس جمهوری ایران پس ۷۲ ساعت کار بسیار فشرده و توان فرسا برای لحظاتی چشم بر هم گذاشته و آماده حضور درفرودگاه جان اف کندی بود که تماس تلفنی برقرار شد. دو رییس جمهور برای اولین بار در تاریخ با هم گفت و گو کردند. تابو شکست. اصولگرایان رادیکال که از انجام نشدن مصافحه احساس فتح و ظفر می‌کردند از این مکالمه قطعا ناخرسندند.

واحد مرکزی خبر صدا و سیما از پوشش خبر تا ساعت یک بامداد شنبه ۶ مهر خودداری کرد. شبکه خبر سیما اما ساعت ۲۳:۳۰ زیر نویس کرد. نویسندگان برنامه خبری ۲۰:۳۰ که به تمسخر رسانه‌های مستقل پرداخته بودند که چرا پیشاپیش از گفت و گوی سران ایران و آمریکا و دیدار جان کری با جواد ظریف خبر داده و طرح‌های روزنامه‌ها را فتوشاپ توصیف کرده بودند احتمالا در حال نگارش سناریوی تازه برای برنامه امشب هستند.

خبر اما عیان‌تر و عریان‌تر از آن است که توجیه و توضیحی بیابند. حسن روحانی و باراک اوباما ۲۰ دقیقه گفت و گو کردند. تنها خوش و بش نبود. البته امکان مصافحه نبود اما مکالمه بود. این دیگر فتوشاپ نبود. از این پس کسانی که نان بحران می‌خورند و در فضای عادی مجال پرخاش ندارند باید رو به فتوشاپ بیاورند.