آیا تلویزیون سهم سینما را میپردازد؛ مصطفی کیایی پاسخ میدهد / ۶ /
صداوسیما هر کاری بخواهد با فیلمها میکند / شبکهها حتی تابع سانسور واحد نیستند

نه تنها رفتار مدیران صداوسیما کاملا سلیقهای و خارج از چارچوب مشخص است بلکه هر شبکه برای خود یک ایالت جداگانه است / حتی در دورهای که شمقدری معاون سینمایی بود؛ تعامل با ارشاد راحتتر از صدا و سیما بود.
مصطفی کیایی(کارگردان سینما) معتقد است که رفتار سلیقهای با فرهنگ در تمام ارگانهای کشور وجود دارد و صدا و سیما نیز تابعی از وضعیت فرهنگی است. هرچند سلیقهای رفتار کردن در صدا و سیما شدیدتر از جاهای دیگر است.
کیایی درباره رابطه صدا و سیما با سینما به خبرنگار ایلنا گفت: در دورهای؛ یک مدیری براساس سلیقه شخصیاش با سینماگران خوب بوده؛ ارتباط خوبی با سینما و صدا و سیما برقرار شده و سینماگران همیشه اگر احترام ببینند؛ آن احترام را محترمانهتر پاسخ میدهند.
وی ادامه داد: زمانی که مدیر دیگری آمده؛ کاملا رویه عوض شده و رابطه بین سینماگران و صدا و سیما از میان میرود.
کیایی با اشاره به اینکه این تفکر که صدا و سیما به سینمای ایران لطف میکند؛ غلط است، گفت: اگر قبول کنیم که صدا و سیما یک رسانه برای عموم مردم است و از بیتالمال استفاده میکند؛ پس باید در یک روال درست به خواست مردم و جامعه سینمایی که آن نیز بخشی از بدنه مردم است؛ احترام بگذارد.
کیایی افزود: صدا و سیما همیشه با سینما سلیقهای رفتار کرده و رویه عادلانه و مشخصی نداشته است. به طور مثال گاهی از یک فیلم حمایت بسیاری انجام داده ولی تیزر فیلم دیگری را حتی برای یکبار هم پخش نکرده است.
وی با اشاره به اینکه مشکل اصلی رابطه سینما و صدا و سیما بحثسانسور و ممیزی است؛ گفت: در هنگام پخش فیلم ضدگلوله از صدا و سیما این فیلم دچار سانسورهای زیادی شد به شکلی که نتیجهگیری در فیلم تحول شخصیت و حتی مفهوم فیلم که یک مفهوم دفاع مقدسی بود و درباره شهادت؛ تغییر کرد.
کارگردان فیلم ضدگلوله که اثرش بارها از صدا و سیما پخش شده؛ افزود: مشکل حتی از این مساله نیز بالاتر است زیرا اگر سانسور در صدا و سیما کاملا مشخص و در چارچوب بود؛ بازهم میتوان آن را پذیرفت اما در صدا و سیما افرادی نشستهاند که به صورت کاملا مکانیکی فقط صحنهها را حذف میکنند و نمیدانند حذف این صحنهها چه ضربهای به فیلم میزند و در نهایت آنچه میماند فیلمی است که الکن است.
وی ادامه داد: حتی همین سانسور مکانیکی نیز در شبکههای صدا و سیما به صورت یکپارچه اجرا نمیشود و هر شبکهای برای خودش یک ایالت جداگانه است که هرگونه که دوست دارد با آثار سینمایی برخورد میکند.
کیایی با اشاره به اینکه رفتار امروز صدا و سیما تعجببرانگیز است؛ گفت: در دورهای که هزاران شبکه ماهوارهای وجود دارد، بسیاری از مردم در خانههای خود نسخه اصلی فیلمهای سینمایی را دارند. این همه سانسور آنهم به این شکل که شبکه سه؛ یک فیلم را به یکصورت سانسور میکند و شبکه چهار به یک شکل دیگر، قابل قبول نیست.
وی ادامه داد: هیچگاه نه تنها در بخش سانسور بلکه در تصمیمگیریها نیز روال درست خوبی درباره سینما در صدا و سیما جاری نبوده و آنچه که حاکم بوده؛ سلایق مدیران است. از طرفی دیگر صدا و سیما خودش را صاحب کامل یک اثر میداند درحالیکه این حرف درست نیست.
کیایی افزود: صدا و سیما برای پخش یک فیلم سینمایی حق پخش(رایت) را از تهیهکننده میخرد اما باید حقوق معنوی فیلمساز را رعایت کند زیرا من به عنوان یک فیلمساز اثری را ساختم که برای تک تک سکانسهای آن زحمت کشیدهام و بعد ناگهان با حذف آنها در تلویزیون مواجه میشوم.
کارگردان بهترین فیلم جشنواره فیلم فجر از نگاه مردم با اشاره به اینکه امروز تعامل با وزارت ارشاد راحتتر از صدا و سیماست؛ گفت: حتی در دورهای که شمقدری معاون سینمایی بود؛ تعامل با ارشاد راحتتر از صدا و سیما بود زیرا وزارت ارشاد فیلمساز را دعوت میکند و با وی جلسات زیادی برگزار میکند و درنهایت به فیلم یا مجوز میدهد یا مجوز نمیدهد.
وی ادامه داد: در رابطه با وزارت ارشاد این سینماگران هستند که درنهایت تصمیم میگیرند که فیلم خود را چگونه برای ارشاد اداره کنند و راضی به اکران فیلم با شرایطی که ارشاد میگوید باشند یا خیر. اما درمورد صدا و سیما اینگونه نیست. صدا و سیما هر کاری که دوست داشته باشد با فیلم میکند و صدای اعتراض سینماگران نیز به جایی نمیرسد.
کیایی در پاسخ به این سوال که آیا با تغییر در مدیریت صدا و سیما این مشکل حل میشود یا خیر؛ گفت: مشکل صدا و سیما محصول یک سال و دو سال نیست بلکه مدتهاست که این وضعیت وجود دارد و دلیل اصلی آن نیز سلیقهای رفتار کردن مدیران و مشخص نبودن خط قرمزهاست. به همین دلیل اگر مدیری میخواهد در صدا و سیما تحول ایجاد کند باید این تغییر را با به وجود آوردن چارچوبهای مشخص و قانونی و حذف سلیقه انجام دهد.