یادداشتی از عباس محمدیان/
کرونا و ضرورت تحول در نظام آموزش
آقامعلم میگفت اگر اموات محترم سالها و حتی دهههای پیش از گور برخیزند و در مدارس و محیطهای آموزشی، چشم باز کنند، چندان گذر زمان را حس نخواهند کرد بلکه خواهند پنداشت که تنها بخشی از روز را خواب بودهاند.
عباس محمدیان رئیس سازمان بسیج خراسان رضوی در یادداشتی نوشت: اگر کسانی که یکی دو سال پیش به کما رفته باشند و اکنون به هوشیاری چشم باز کنند از تغییر شگرفی که در جهان فناوری و دنیای مجازی اتفاق افتاده است تعجبی همسان اصحاب کهف در چهرهشان نمودار خواهد شد.
این هم یعنی نظام آموزشی ما نه تنها همپای فناوری رشد نکرده است که با حداقلهای این جهان متنوع هم فاصلهای بسیار دارد.
درست میگفت آقا معلم که پیش از جهانگیر شدن ویروس کووید۱۹ سخن میگفت. درد گفتههایش اگرچه دردافزا اما دقیق بود.
واقعاً ما در حوزه آموزش همچنان به روش قدیم پایبندیم و تنوع و تکثری که شایسته تنوع و گونهگونی دانشآموزان و دانشجویان است را بدان دست نیافتهایم اما کرونا که آمد با همه مصایبی که با خود داشت و دارد، یک اتفاق را هم رقم زد تا سرانجام در یک حوزه، بشود مصداق همان شری که خیر ما در آن است و به دعا از خدا میخواستیم.
این بیماری توانست چالشهای متعددی را رقم زند از جمله در حوزه آموزش از دبستان تا دانشگاه. هم میزان ناکارآمدی را اندازه گرفت و روی ترازو نهاد و به رخمان کشید و هم به نوعی بنبست شکنی کرد تا از دل آموزش سنتی، به خط بزنیم و ظرفیتهای مجازی و حوزه فناوری را به یاری بگیریم و این در جای خود میتواند آغاز مبارکی باشد برای اصلاح رویکردها و بهروزرسانی فرایندهای آموزشی.
فکر میکنم اگر دوباره با آقامعلم به گفتوگو بنشینیم دیگر نظرش چنان نخواهد بود که پیش از این به زبان آورد. به هر حال با همه ضعفها و قوتهای ساختاری، مبنایی و کارکردی، ما قدمهای اولیه را- در ارتقای نظام آموزشی متناسب با شرایط – برداشتیم. معلمها از طریق فضای مجازی به خانهها آمدند. مدارس و دانشگاهها، حضور خود را در دنیای مجازی و فناورانه تثبیت کردند و امروز سخن از برگزاری ترم اول سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ به شکل غیرحضوری و بر بستر فضای مجازی است. از آنجا که احتیاج، مادر اختراع است میتوان به فردای بهتر در حوزه آموزشهای نوین امید داشت و این امید را برای ارتقای دانش و هدفمند کردن آموزشها متناسب با نیازهای جامعه هم داشت که فرداهای پیش رو با روزهای دیروز شده، فاصلهای شگرف داشته باشد.
به گمانم ما میتوانیم قدم به قدم به اصلاح فرایند کنکور و عملیاتی و حرفهای شدن آموزشهای انتزاعی هم بیندیشیم. شاید همین شر موجود- کرونا- موجب یک خیر بزرگ در حوزه آموزش شود. این را باور داریم و میدانیم میشود از دل تهدیدها به فرصتهای موفقیت، نقب گشود و راه زد.