مدیرعامل انجمن حمایت از توسعه مناطق محروم ایفا مطرح کرد؛
نمی‌توان با نگاه و ذهنیت شهری برای روستاها برنامه‌ریزی کرد
مدیرعامل ایفا گفت: دولت به تقویت ان.جی.اوها و ارائه خدمات زیرساختی در روستاها بپردازد و فعالیت در خصوص توسعه روستایی را به سازمان‌های مردم‌نهاد محول کند.
به گزارش ایلنا، سارا شاهرخی در گفتگو با خبرنگار ایلنا، در خصوص دلیل تمرکز بنیاد ایفا بر فعالیت در روستاها گفت: بعد از سال‌ها فعالیت در خیریه‌ها متوجه شدم که خدمات خیریه‌ها در شهرها عملا هیچ کمکی به کاهش فقر نمی‌کند. من خودم پیش از ایفا مدیر خیریه‌ای بودم که با وجود سرپرستی از ۷۰۰ کودک، ساخت 70 واحد مسکونی و ساخت 8 مدرسه نیز نتوانست خروجی مطلوبی از منظر کاهش فقر و توانمندسازی افراد داشته باشد. با بررسی‌ها و پژوهش‌هایی که انجام شد متوجه شدیم که بیش از 50 درصد مددجویان آن خیریه افرادی هستند که در طی چند سال گذشته از روستاها به حاشیه شهرهای تهران مهاجرت کردند. این مهاجرت‌ها به دلیل نبود امکانات اشتغال و کارآفرینی در روستاها شکل‌گرفته بود.
وی ادامه داد: ایده شکل‌گیری ایفا از اینجا مطرح شد، ما فعالیت‌های خود را به روستاها بردیم تا بتوانیم از مهاجرت روستاییان پیشگیری کنیم و عوامل مهاجرت آنها به شهرها را کاهش دهیم. این موضوع مشکلات فقر در حاشیه شهرهای بزرگ را نیز کاهش می‌داد.
مدیرعامل انجمن حمایت از توسعه مناطق محروم ایفا افزود: عدم اجرای عدالت در روستاها در دسترسی به فرصت‌ها، تأمین سرمایه و آموزش از دیگر عوامل مهاجرت روستاییان است. به معنای دیگر فرصت و عرصه بهبود و ارتقا کیفیت زندگی برای روستاییان ما فراهم نیست و سالانه محکوم به فقیر و فقیرتر شدن هستند. ما به این نتیجه رسیدیم که یکی از عوامل اصلی که می‌تواند به توسعه روستاها کمک کند اشتغال و رونق اقتصادی است.
وی تأکید کرد: شاهرخی با بیان اینکه برخی فعالیت‌های خیریه‌ها به جای کاهش فقر فقط افراد را به خود وابسته می‌کنند، گفت: درواقع خیریه‌ها یا زمینه اشتغال و کسب درآمد در روستاها را فراهم نکرده‌اند و یا به‌صورت کوتاه‌مدت این کار را انجام داده‌اند. عموم این پروژه‌ها بدون مطالعه و توجه به نیازها، توانایی‌ها و فرصت‌های موجود در روستا بوده است و به پایداری آن توجه نشده است. به همین خاطر می‌بینیم که در نهایت روستائیان باز هم مجبور بوده‌اند با کمک‌های خیریه‌ها زندگی خود را بگذرانند.
وی ادامه داد: روستاییان نمی‌گویند که به ما اعانه بدهید، بلکه می‌گویند که به ما کمک کنید تا بتوانیم روی پای خود بایستیم. این اتفاق را می‌توان با میزان انرژی و وقت بسیار کمتر نسبت به شهرها در روستاها انجام داد.
شاهرخی در مورد فعالیت‌های بنیاد ایفا گفت: ما هم‌اکنون از طریق تأمین منابع مالی خرد به‌صورت قرض، به پروژه‌های کارآفرینی روستایی کمک می‌کنیم. در کنار این‌ها از طریق مشاوره و آموزش، مهارت‌های لازم برای استفاده از این منابع مالی را در اختیار آنها قرار می‌دهیم. از این طریق با استفاده از ظرفیت‌های موجود در روستاها و با تقویت باور و عزت‌نفس روستائیان سعی می‌کنیم با فقر مبارزه کنیم.
شاهرخی در خصوص نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در توسعه و رفاه روستایی نیز گفت: تجربه ما می‌گوید مردم به نهادهای دولتی اعتماد کافی ندارند. حتی در ابتدای ورود ما به روستاها به دلیل آنکه گمان می‌کنند که یک نهاد دولتی هستیم با ما برخورد مناسبی ندارد. این به دلیل آن است که دولتی‌ها فقط در زمان انتخابات به روستاها می‌آیند و به آنها توجه دارند و پس از انتخابات آنها را فراموش می‌کنند. اما خوشبختانه مردم به نهادهای مردمی بیشتر اعتماد دارند.
مدیرعامل انجمن حمایت از توسعه مناطق محروم ایفا تأکید کرد: نمی‌توان با نگاه و ذهنیت شهری برای روستاها برنامه‌ریزی کرد، باید در روستا و در کنار روستاییان بود. بنابراین دولت باید مانند یک اهرم عمل کند و به کارهای زیرساختی بپردازد و اجازه دهد که سازمان‌های مردم‌نهاد که انگیزه درونی دارند و به دنبال فعالیت موقت و 4 ساله و ارائه رزومه نیستند فعالیت کنند.
شاهرخی افزود: ما سازمان‌های مردم‌نهاد توانمند کم داریم و شاید کاری که دولت باید انجام دهد این است که به آموزش و تخصصی شدن آنها کمک کند. سازمان‌های مردم‌نهاد به عنوان تسهیلگر رابطه بین مردم و دولت باشند. توجه شود که این سازمان‌ها می‌توانند جلب اعتماد مردمی و مشارکت واقعی مردم محلی را جلب کنند. آنها به سرمایه اجتماعی دسترسی دارند؛ عاملی که شاید دولت کمتر به آن دسترسی داشته باشد.
وی در خصوص نقش و جایگاه اقتصاد روستایی در اقتصاد کشور گفت: روستا و روستانشینان می‌توانند به رشد اقتصادی، کنترل نرخ تورم، افزایش نرخ اشتغال و به طور ویژه به تولید کالاهای اساسی و استراتژیک در کشور کمک کنند. روستاها می‌توانند بستر مناسبی برای تولیدات کشاورزی، دامی، صنعتی و خدماتی باشند. همچنین روستائیان نقش انکارناپذیری در حفظ محیط‌زیست، هنجارهای فرهنگی و اجتماعی کشور و حراست و نگهبانی مرزها را فراهم نماید.
وی با تأکید بر استفاده از پتانسیل نیروی کار روستائیان در پیشبرد اقتصاد کشور گفت: جمعیت 21 میلیون‌نفری روستائیان می‌توانند با اتخاذ تدابیر صحیح و مدبرانه، زمینه شکوفایی و توسعه پایدار مناطق روستایی و به‌تبع آن کشور را به همراه خواهد داشت.
این فعال حوزه توسعه روستایی درباره رویکرد دولت به توسعه روستاها گفت: همیشه توسعه روستایی را با ارائه خدمات به روستاها اشتباه گرفته‌ایم و برای دولت موضوع توسعه بیشتر بحث عمرانی بوده است اما دولت در همین چند سال که شروع به اقدامات اجرایی کرده است پی برده است که این اقدامات منجر به توسعه روستا و ماندن روستاییان در روستا نمی‌شود. به همین دلیل خوشبختانه در سال‌های اخیر سعی کرده است با ایجاد اشتغال، نقشی در توسعه روستایی داشته باشد.
شاهرخی در خصوص پروژه ساخت سیل‌بند در روستاهای جنوب شرقی استان کرمان و در شهرستان رودبار جنوب نیز گفت: علاوه بر فعالیت‌های خود در روستاها سعی می‌کنیم که روحیه مطالبه‌گری را در بین مردم افزایش دهیم زیرا که معتقد هستیم صرف انتقاد کردن راه‌حل و چاره نیست. به همین دلیل به عنوان یک سازمان مردم‌نهاد معضلات روستاها را شناسایی می‌کنیم و بر طبق آن پی بردیم که حدود 4 سال است که در منطقه جازموریان در جنوب شرقی کرمان همواره سیل رخ می‌دهد. بنابراین از فرماندار تقاضا کردیم که با کمک 2 تا 3 میلیاردی نصف هزینه ساخت سیل را برای روستاهای بحرانی این منطقه بپردازند و نصف دیگر را ما پرداخت کنیم اما اعلام کردند که بودجه نداریم و از اجرای پروژه صرف‌نظر کردند. به همین دلیل یک دادخواست آنلاین تنظیم و حدود 17 هزار امضا جمع کردیم تا از سازمان‌های مربوطه بخواهیم که پاسخگو باشند. پس از جمع‌آوری امضاها، آن را برای مقامات ارشد کشور فرستادیم و پیگیری کردیم. این پیگیری‌ها البته باعث نشد که سازمان‌های دولتی اقدام عملی‌ای بکنند، اما با هماهنگی آنها، با جمع‌آوری کمک‌های مردمی و کمک مالی و لجستیکی بخش خصوصی ساخت سیل‌بندها در این استان‌ها را آغاز کردیم.
وی در خصوص صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر و تأثیر خدمات آن در ارتقاء سطح زندگی روستاییان گفت: متأسفانه حتی اسم این مرکز را نیز نشنیده‌ام و شاید این به دلیل اطلاع‌رسانی بسیار ضعیف یا نبود نیروی انسانی کافی صندوق که بتواند جوابگوی تعداد مردم جامعه هدفش باشد است، بنابراین یکی از حوزه‌هایی که سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توانند داشته باشند همین است، می‌توانند مردم را از وجود این نوع مرکزها آگاه کنند به‌شرط اینکه به آنها اطلاع‌رسانی شده باشد.
مدیرعامل ایفا در پایان گفت: معتقد هستیم که ایجاد ثروت و یا بهبود کیفیت زندگی باید برای تمام انسان‌ها فراهم باشد، بنابراین علاوه بر شهرها روستاها نیز باید از خدمات موجود در کشور استفاده کنند و دولت باید بخش خصوصی را به سرمایه‌گذاری در روستاها تشویق کند.
لازم به ذکر است؛ انجمن حمایت از توسعه مناطق محروم ایفا یک سازمان مردم‌نهاد و غیرانتفاعی است. این بنیاد با هدف مبارزه با فقر و حاشیه‌نشینی، کاهش نابرابری‌های منطقه‌ای، توانمندسازی و ایجاد فرصت اشتغال در میان اقشار کم‌درآمد و توسعه پایدار روستاها، در مردادماه ۱۳۹۷ تأسیس شد. ایفا با شماره ثبت ۴۵۱۸۴ و شماره مجوز ۹۷۴۱۳۱۱ در وزارت کشور به ثبت رسیده است.
