یادداشتی به مناسبت نیم قرن حیات سبز ذوب آهن اصفهان؛
طلوع صنعت مدرن در ایران از افق ذوب آهن اصفهان
شاید آن روزی که اولین تلاشها برای تاسیس ذوبآهن آغاز شد و رویای دیرین ایرانیان از زمان سلسه قاجار به ثمر نشست، در ذهن هیچ کس نمیگنجید که روزگاری این غول دشت طبس به این نقطه برسد و چندین دهه تلاش بی وقفه را که آثار هر روزش بر پیکر آهنین آن باقی است پشت سر گذارد.
هرچند در ابتدای کار، کارشناسان روس، ظرفیت ۵۵۰ هزار تن را برای ذوبآهن در نظر گرفتند؛ اما با اجرای طرحهای توسعه و احداث کوره شماره۲، که سال 1362 به اتمام رسید بر ظرفیت تولید آن افزوده شد و تا سال ۱۳۶۷ با خرید دو دستگاه ماشین ریختهگری مدرن از کشور ایتالیا و نصب آن این کارخانه به ظرفیت اسمی خود یعنی یک میلیون و نهصد هزار تن رسید و در ادامه با تلاش کارشناسان خود موفق شد بیش از ظرفیت اسمی خود یعنی بیش از ۲/۲ میلیون تن در سال تولید کند . هم اکنون با توجه به ظرفیت موجود ، تلاش و همت والای سخت کوشان این شرکت ، تولید سالانه محصول نهایی به 2 میلیون و 700 هزار تن رسیده است. ضمن اینکه در سال جاری ریل ملی و تیرآهن بال پهن سایز 30 نیز برای اولین بار در ایران توسط ذوب آهن تولید شد.
حکایت ذوبآهن در این چند دهه عمر ثمر بخش خود شباهت شگرفی با زندگی و سرنوشت ایرانیان داشته است. این کارخانه با تولد خویش اولین شعلههای صنعتی شدن را در سرزمین ایران روشن کرد و مایه امیدواری شد که با حرارت خود کوره صنعت ایران را بر افروزد.
ذوبآهن، همپای همه ایرانیان در انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ پیروز شد و با اعزام کارکنان خود و ساخت قطعات مورد نیاز پا به پای رزمندگان از خاک میهن دفاع کرد، شهید و جانباز داد و به انتظار آزادگان خود نشست. در سالهای بازسازی پس از جنگ به سازندگی پرداخت و با نیروی انسانی متخصص و ورزیده خود در احداث و پشتیبانی صنایع مختلف به خصوص صنایع فولادی سراسر کشور نقش مهمی ایفا کرد و فرهنگ صنعتی را توسعه داد به گونهای که لقب مادر صنعت فولاد ایران را از آن خود کرد. ضمن این که با افزایش ظرفیت تولید و افزایش تنوع محصولات و بهبود کیفیت محصول به شهرت جهانی دست پیدا کرد.
همزمان با تدوین سند چشمانداز ۲۰ساله ایران به موفقیتهایی همچون، احداث کارخانه فولادسبا، اجرای طرح توازن، پیادهسازی ERP، دریافت گواهینامههای مختلف از جمله تندیس بلورین تعالی سازمانی و گواهینامههای مدیریت کیفیت و زیستمحیطی، کسب عنوان صادرکننده نمونه و گسترش صادرات به کشورهای اروپایی، حضور در بورس فلزات ، کسب تندیس طلایی حقوق مصرف کنندگان و چندین رکورد تولیدی دست یافت.
تاثیر ذوب آهن اصفهان بر صنعت کشور به گونه ای است که برخی از صاحبنظران ، تاریخ صنعت کشور را به دو دوره قبل و بعد از تاسیس این مجتمع عظیم صنعتی تقسیم کرده اند. این شرکت همچون دانشگاهی بزرگ با تمام امکانات آموزش کاربردی ، در خدمت کشور قرار گرفت و فرهنگ صنعتی را در کشور نهادینه ساخت و صنعت مدرن در ایران از افق ذوب آهن اصفهان طلوع کرد.
آینده این مادر صنعت نیز آنچنان که در طرحهای توسعه آن رقم خورده، همپای سند چشمانداز ۲۰ ساله ایران با توسعه ایران و سرنوشت ایرانیان پیوند ناگسستنی دارد. آیندهای که میتواند با تأکید بر علم، کارشناسی، فنآوری، کارگروهی، تعهد به کار، مدیریت صحیح، مشارکت کارکنان در مدیریت و... توسعه همه جانبه و پایدار را برای ذوبآهن و ایران رقم بزند.
نویسنده: علی حسین غریبی