کسب گواهینامه استاندارد سیستم مدیریت بازدهی آب ISO 46001:2019 توسط شرکت فولاد مبارکه

سیامک شجاعی، مدیر استراتژی و تعالی سازمانی:

در راستای استراتژی توسعه پایدار شرکت، یکی از موضوعات مهم مدیریت منابع آبی است و در این بخش، اقدامات شایان‌توجهی انجام گرفته‌ است؛ به‌طوری‌که در کاهش میزان برداشت آب خام به یک رکورد در صنعت فولاد جهان دست یافته‌ایم. در سال جاری نیز پروژه مدیریت پایدار آب فولاد مبارکه به‌عنوان یکی از پنج پروژه برتر از طرف انجمن جهانی فولاد در بخش پایداری سازمانی معرفی گردید. از طرفی سیاست شرکت در استقرار استانداردهای مدیریتی به‌عنوان زبانی مشترک برای جاری‌سازی نظام‌مند و یکپارچه سیستم‌های مدیریت در سازمان، ما را بر آن داشت تا از سال گذشته، استقرار استاندارد تخصصی در حوزه مدیریت منابع آبی در نواحی تولیدی، مجتمع فولاد سبا و ناحیه انرژی و سیالات را در دستور کار قرار دهیم و با تلاش و مشارکت همکاران در بخش‌های مختلف، به‌ویژه حوزه بهره‌برداری، اقدامات بسیار خوبی طی یک سال گذشته صورت گرفت.

محمدرضا حسینیان، سر ممیز شرکت SGS:

در ابتدا از همکاری و همراهی تمامی مدیران و کارکنان فولاد مبارکه که در اجرای این ممیزی همکاری نمودند قدردانی می‌کنیم. طی یک هفته به اتفاق سایر همکاران خود در ممیزی با افتخار خدمت کارکنان فولاد مبارکه و مجتمع فولاد سبا بودیم و ممیزی‌های لازم را انجام دادیم و یافته‌های خود را در گزارشی آماده کردیم.طی چهار ماه اخیر، این سومین نوبت ممیزی است که در زمینه این استاندارد در فولاد مبارکه انجام می‌شود. از سال‌ها قبل، فولاد مبارکه پروژه‌ها و سرمایه‌گذاری‌های مختلفی در حوزه مدیریت مصرف بهینه آب انجام داده بود. به‌ویژه در یک سال گذشته و طی ماه‌های اخیر، کار بسیار زیادی در این زمینه در شرکت انجام‌ شده که نشان می‌دهد ارزش‌افزوده ممیزی طی چند روز برای یک سازمان، چند گزارش‌ و مجموعه یافته‌ها نیست، بلکه اقدامات بسیار ارزشمندی است که به بهانه انجام فرایند ممیزی در بخش‌های مختلف سازمان، قبل یا بعد از ممیزی، انجام می‌شود و این رویکرد در فولاد مبارکه بسیار ارزشمند و از نکات بسیار مثبت شرکت است.

در فولاد مبارکه برای مصرف بهینه آب، کاهش میزان برداشت آب خام و ارتقای کیفیت آب صنعتی تصفیه یا بازچرخانی‌شده، پروژه‌ها و برنامه‌ریزی‌های بزرگی تعریف‌ شده، ضمناً برای ایجاد زیرساخت‌های پایش و اندازه‌گیری مصارف نیز اقدامات ارزشمندی انجام‌ شده است .

امیر نورایی، ممیز شرکت SGS

ارزیابی پروژه‌های بهبود مؤثر در حوزه بهره‌وری و بازدهی آب به‌راحتی در فولاد مبارکه قابل مشاهده است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به برج‌های خنک‌کننده هیبریدی در دست اجرای کولینگ‌تاورهای ناحیه آهن‌سازی اشاره کرد. کمتر جایی را می‌توان دید که چنین اقدامی را تعریف و اجرایی کرده باشد، چراکه هم نیاز به فاز مطالعاتی و پژوهشی دارد و هم ازنظر امور مهندسی و اجرا به‌ این موارد پرداخته‌ شده است.

نکته قوت بعدی در این زمینه آموزش پیمانکاران است که به‌صورت راهبردی در دستور کار همه بخش‌های سازمان قرارگرفته تا همکاران پیمانکار نیز همانند کارکنان امانی در فرایند آموزش قرار گیرند. این امر باعث می‌شود پیمانکاران نیز در فرایند ممیزی قرار گیرند؛ به‌نحوی‌که در ممیزی‌های سال‌های آینده می‌توان به‌خوبی آثار آن را مشاهده کنید.

محمدکاظم صباغی، مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی فولاد مبارکه

به‌نوبه خود از زحمات تیم‌های ممیزی که در ادوار و موضوعات مختلف فولاد مبارکه زحمت‌کشیده‌اند تشکر می‌کنم و اذعان دارم که بدون شک بخش اعظمی از دستاوردها و افتخاراتی که فولاد مبارکه در ادوار مختلف کسب کرده مرهون زحمات اعضای گروه‌های ممیزی مختلف در موضوعات متعدد است؛ ممیزانی که با حضور مستمر در ایام مختلف در فولاد مبارکه نقاط قابل‌بهبود شرکت را مورد واکاوی قرار می‌دهند و در گزارش‌های مختلف مطرح می‌کنند. این عزیزان همواره پروژه‌های بهبود را با نگاهی متفاوت بررسی می‌کنند و نکات قابل‌بهبود متناسب با فرایند را شناسایی و طی گزارش‌های مدون ارائه می‌نمایند. بدون شک این ممیزی‌ها باعث شده است سازمان به نقاط قابل‌بهبود خود پی ببرد.

همچنین شایسته است از همکاران حوزه معاونت تکنولوژی که این فرایندها را به‌طور دقیق پیگیری و عملیاتی می‌کند قدردانی کنیم؛ پیگیری‌هایی که به رفع مغایرت‌ها در حوزه‌های مختلف و اجرای پروژه‌های مختلف بهبود و کسب گواهینامه‌های استاندارد ملی و بین‌المللی باارزش منجر شده است.

با توجه به محل استقرار فولاد مبارکه بسیاری از موضوعات ممیزی به‌ویژه موضوع آب از اهمیت مضاعفی برخوردار است؛ به‌ویژه اینکه در جریان خشکسالی، این استان با مشکلات عدیده‌ای در زمینه کمبود آب مواجه است. جای خرسندی است که اعلام کنیم فولاد مبارکه از سال ۱۳۹۳ برنامه‌ها و پروژه‌های متعددی در حوزه آب در دستور کار قرار داده و به‌طورقطع می‌توان گفت فولاد مبارکه از آغاز بهره‌برداری تاکنون یا بهتر بگوییم از همان آغاز کلنگ‌زنی، قطع وابستگی به بسیاری از منابع، ازجمله آب را در سر داشته و ازآنجاکه کاهش و قطع وابستگی به آب خام به‌عنوان یک فرهنگ از همان ابتدا در این شرکت ایجاد شده، خوشبختانه شاهد هستیم که اقدامات مربوط به این حوزه طی بیش از ۳۰ سال اخیر از نسلی به نسل دیگر منتقل ‌شده است.

برای کاهش و مصرف بهینه آب در فولاد مبارکه، پروژه‌های متعددی تاکنون اجرایی شده که یکی از مهم‌ترین این پروژه‌ها جمع‌آوری، تصفیه و بازچرخانی پساب‌های شهری شهرستان‌های هم‌جوار در خطوط تولید فولاد مبارکه بوده است. تصفیه و بازچرخانی آب صنعتی در خطوط تولید نیز از دیگر اقدامات شرکت بوده که همه این‌ها به پایداری حدود ۴۰ درصدی آب و تاب‌آوری فولاد مبارکه در این زمینه منجر شده است.

استفاده از پساب‌های شهری در فرایند تولید راهبرد مؤثری است که شرکت را مصمم ساخته به‌منظور تأمین پایدار آب خود، برای استفاده از پساب ۶ شهر دیگر در کنار ۹ شهر قبلی سرمایه‌گذاری کند. چنین اقداماتی همچنان در راستای عمل به مسئولیت‌های اجتماعی شرکت و بهبود فرایندهای زیست‌محیطی هم‌جوار کارخانه در حال انجام است. در هنگام عقد قرارداد با شرکت آبفا، برخی افراد به سرمایه‌گذاری فولاد مبارکه برای خرید پساب نگاه مثبتی نداشتند، اما امروز می‌بینیم که با همین اقدامات تا حدودی به پایداری در تأمین آب دست یافته‌ایم.

فولاد مبارکه برای کاهش حداکثری مصرف آب خود، علاوه بر پروژه‌های قبلی در کولینگ‌تاورها، در موضوعات دیگری ازجمله مشارکت در پروژه انتقال آب از دریای عمان به فلات مرکزی نیز سرمایه‌گذاری کرده است؛ پروژه‌ای که خوشبختانه تاکنون پیشرفت قابل‌توجهی داشته و انتظار می‌رود تا سال آینده آب دریای عمان به اصفهان و فولاد مبارکه برسد و چالش‌های صنعت استان را در زمینه آب تا حدودی برطرف کند.

همچنین پروژه احداث نیروگاه‌های خورشیدی کوچک‌مقیاس در فولاد مبارکه اقدام دیگری برای استفاده بهینه آب و تولید انرژی پاک است. علاوه بر این مدیریت ممیزی آب یکی از اقدامات بسیار اثرگذار برای استفاده بهینه از منابع آبی است. با توجه به شرایط ویژه آب در استان اصفهان و کل کشور به‌طورقطع تمامی سازمان‌ها، شرکت‌ها و بنگاه‌های تولیدی به این سمت خواهند رفت که مدیریت متفاوتی در حوزه آب داشته باشند؛ ازاین‌رو این ممیزی‌ها و مدیریت بازدهی آب می‌تواند سازمان‌ها را در حوزه آب و استفاده بهینه آن یاری کند.

محمدرضا بناییان مفرد، مدیر ارشد تولید فولاد مبارکه:

به‌نوبه خود از زحمات همکاران در فولاد مبارکه و فولاد سبا و همچنین از تلاش‌های اعضای تیم ممیزی که همواره سازمان را با رهنمودهای خود در مسیر تعالی و یادگیری رهنمون کرده‌اند، قدردانی می‌کنیم. یادگیری‌هایی که در فرایندهای ارزیابی برای شرکت حاصل‌شده کمک کرده در سال بعد وضعیت بهتری نسبت به سال قبل داشته باشیم.

نگاه فولاد مبارکه در استفاده بهینه از منابع آبی و کاهش حداکثری مصرف، هم از منظر بها و هم ازنظر بقا، حائز اهمیت است؛ چراکه بدون شک بقای بسیاری از فعالیت‌ها و سازمان‌ها به آب گره‌ خورده است. این در حالی است که در بسیاری از پروژه‌های فولاد مبارکه، کاهش مصرف آب و استفاده بهینه از آن همواره یکی از مهم‌ترین رویکردها بوده است.

پروژه‌های بسیار زیادی برای استفاده بهینه از منابع آبی در فولاد مبارکه و حتی خارج از فنس شرکت در حال اجراست که آثار اجرایی آن‌ها را با بهره‌برداری از پساب خانگی شهرهای هم‌جوار شرکت و استفاده از آن‌ها در خطوط تولید مشاهده کرده‌ایم و شرکت مصمم است که با پروژه‌های مکمل همچنان در مسیر کاهش مصرف حداکثری گام‌های بهتری بردارد. در کنار این اقدامات باید در نظر داشته باشیم پروژه انتقال آب از دریای عمان به فلات مرکزی که با محوریت فولاد مبارکه در حال انجام است گامی دیگر در راستای پایداری آب برای صنعت استان است.

سید امیر طباطباییان، مدیر انرژی و سیالات فولاد مبارکه:

یک سال پیش شرکت در جایگاهی ایستاده بود که باید برای ورود به پیاده‌سازی این استاندارد تصمیم می‌گرفت. بعضاً بر این باور بودند که اساساً با توجه به اقدامات بسیار زیادی که در فولاد مبارکه و فولاد سبا برای کاهش حداکثری مصرف آب و استفاده بهینه آن انجام داده‌اند پیاده‌سازی چنین استانداردی شاید ضرورت نداشته باشد. در پاسخ به این شبهه باید گفت به اذعان کارشناسان و متخصصان حوزه انرژی و سیالات و کارشناسان واحدهای تولیدی شرکت و تیم سیستم‌های مدیریت کیفیت، امروز با انجام بهینه‌سازی‌ها و پیاده‌سازی این استاندارد، نکات بسیار زیادی در حوزه استانداردسازی مصرف آب آموخته‌ایم و خوشبختانه علاوه بر اقداماتی که از ابتدای بهره‌برداری تاکنون در حوزه استفاده بهینه از منابع آبی در شرکت انجام ‌شده، شاهد این بودیم که طی یک سال اخیر فرایندها به‌صورت کاملاً علمی و آکادمیک در این حوزه دنبال و پیاده‌سازی شده و شرکت مصمم است با استفاده از روش‌های جدید و به‌روز دنیا، در مسیر بهبود مصرف آب گام بردارد. شایسته است در این راستا از تمامی واحدهای تولیدی فولاد مبارکه و مجتمع فولاد سبا، همکاران شاغل در واحد انرژی و سیالات و واحد استراتژی و تعالی سازمانی که در تدوین گردشکارها و استانداردها همکاری کردند و همچنین تیم ممیزی که شرکت را در مسیر اخذ این گواهینامه استاندارد یاری نمود، قدردانی کنیم.

سیامک شجاعی، مدیر استراتژی و تعالی سازمانی فولاد مبارکه در خاتمه این جلسه تصریح کرد: گزارش ممیزان در اولین فرصت توسط همکاران بررسی و اقدامات اصلاحی لازم تدوین و با جدیت پیگیری خواهد شد. ممیزی نهایی این استاندارد از تاریخ 30 دی‌ماه تا 4 بهمن‌ماه توسط دو نفر از سر ممیزان شرکت SGS سوئیس به میزان 10 نفر روز و طی 13 جلسه در نواحی و قسمت‌های مختلف شرکت برنامه‌ریزی و اجرا گردید.

علی کیانی، رئیس سیستم‌های مدیریت کیفیت و سرآمدی:

ضمن تشکر از همه همکاران گرامی که در طی یک سال گذشته اقدامات بسیار زیادی برای طراحی و استقرار این استاندارد در شرکت انجام دادند و مدیران محترمی که مثل همیشه از این فرایند پشتیبانی کردند، برخی اقدامات در این راستا عبارت‌اند از:

۱-برگزاری نزدیک به ۸۰۰ نفرساعت آموزش تخصصی استاندارد ISO46001:2019 توسط شرکت SGS با همکاری واحد آموزش و توسعه سرمایه‌های انسانی برای پست‌ها و نفرات کلیدی در کمیته‌های تحول و همچنین ممیزان داخلی برای ارزیابی انطباق فعالیت‌های طراحی و اجراشده با الزامات استاندارد؛ ۲- تشکیل کمیته‌های آب در سطح نواحی تولیدی و انرژی و سیالات و تعیین رابطان اصلی این کمیته‌ها با نظر مدیران نواحی؛ ۳- شناسایی ابزارهای اندازه‌گیری مرتبط و کالیبره کردن حدود ۵۰ تجهیز کلیدی تأثیرگذار با همراهی واحد کالیبراسیون و ابزار دقیق؛ ۴- شناسایی پست‌های سازمانی مرتبط و ویرایش پروفایل شایستگی‌ها با همکاری واحد سازماندهی و طبقه‌بندی مشاغل؛ ۵- شناسایی تجهیزات، محصولات و خدمات مؤثر بر بازدهی آب و بازبینی نحوه تأمین برخی از این اقلام با همکاری واحد برنامه‌ریزی خرید و بومی‌سازی؛ ۶- بازنگری اهداف مطابق با برنامه‌ها و پروژه‌های مرتبط در حوزه آب و بررسی مجدد فرصت‌های تأثیرگذار برکمیت و کیفیت انواع آب‌های مصرفی در نواحی با همکاری واحدهای مهندسی کارخانه و دفتر تدوین اهداف و استراتژی‌ها و کمیته‌های آب نواحی؛ ۷- بازطراحی و بهبود نقاطی از شرکت مانند تصفیه‌خانه نورد گرم با توجه به الزامات استاندارد؛ ۸-انجام ممیزی داخلی و اجرای کامل اقدامات اصلاحی برای یافته‌های کشف‌شده؛ ۹-برنامه‌ریزی و اجرای دو مرحله ممیزی آمادگی و ممیزی مرحله اول صدور استاندارد با شرکت SGS و انجام بیش از ۹۰ درصد از اقدامات اصلاحی تدوین‌شده.؛ ۱۰- برگزاری موفقیت‌آمیز ممیزی نهایی و صدور گواهینامه استاندارد مدیریت بازدهی آب.

در پایان خاطرنشان می‌شود استقرار استانداردهای مدیریتی با عنوان زبانی مشترک برای ایجاد ساختار در رویکردهای سازمان در دستور کار واحد استراتژی و تعالی سازمانی قرار دارد تا مسیر رسیدن به قله‌ها همواره روشن‌تر و سریع‌تر طی شود.