طرح دغدغه صنعتگران لوازم خانگی درخصوص مشکلات تامین ارز در کمیسیون صنعت
روز گذشته (یکشنبه ۱۲ آذرماه ۱۴۰۲) کمیسیون تخصصی صنعت انجمن ملّی صنایع لوازم خانگی ایران با حضور سیدعلی لطفیزاده مشاور و دستیار ویژه وزیر صمت و گلنار نصرالهی مشاور وزیر صمت و برخی از اعضای انجمن در خانه تشکلهای اتاق بازرگانی تهران با موضوع «بررسی مشکلات ارزی واحدهای تولیدی» برگزار شد.
عباس هاشمی دبیر و رئیس ستاد برنامهریزی و اجرایی انجمن ملّی صنایع لوازم خانگی ایران نیز به عنوان کسی که از نزدیک با مشکلات صاحبان صنایع لوازم خانگی آشنا است، گفت: مسئولان وزارت صمت حاضر در هفتمین کمیسیون «صنعت»، بهرغم ضیقوقت و مشغله فراوان دعوت ما را پذیرفتند تا به طور مستقیم مشکلات این صنعت را از زبان صاحبان صنایع و تولیدکنندگان شنیده و کمک انجمن ملّی صنایع لوازم خانگی ایران باشند تا تامین ارز موردنیاز خرید مواد اولیه این صنعت با سهولت انجام بگیرد.
عباس هاشمی با اشاره به رشد قابل قبول صنعت لوازم خانگی در دوسال اخیر از اعضای حاضر کمیسیون خواست تا با بیان مشکلات، لطفیزاده مشاور ویژه وزیر صمت و خانم نصرالهی را از نزدیک در جریان امور تامین ارز خرید مواد اولیه قرار دهند.
انتظار برای تخصیص ارز تولید را کاهش داد
در ادامه سید سعید رضوانی، مدیرعامل شرکت نیکسان در نشست کمیسیون تخصصی صنعت انجمن ملی صنعت لوازم خانگی عنوان کرد: وزارت صمت به خوبی از جزئیات میزان مواداولیه، تولید، فروش و … آگاهی داشت چرا تمام جزئیات تولید واحدهای تولیدی قابل رصد و شناسایی بود؛ اما اتفاقی صورت گرفت که تمام واحدهای تولیدی دچار کاهش تولید شدند که در راستای آن تولید ما نیز حدود ۳۰ درصد کاهش یافت.
او بیان کرد: به علت کمبود نقدینگی و عدم تأمین ارز، ناچار شدیم مواد اولیه خود را از بازار آزاد تهیه کنیم. عنوان میشود که چه کنیم که بتوانیم به بازارهای صادراتی دست پیدا کنیم اما با شرایط فعلی نمیتوان به در بازارهای صادراتی رقابت کرد.
رضوانی با تأکید بر اینکه اگر میخواهیم به تولیدکنندگان فضا داده شود که اگر فردا دربهای واردات لوازم خانگی باز شد بتوانند همچنان تولید کنند، لازم است که تأمین و تخصیص ارز بهدرستی صورت بگیرد، خاطرنشان کرد: متأسفانه بخشنامههای خلقالساعه از وزارت نیرو گرفته تا گمرک، مشکلات جدی را پیش روی تولید گذاشته است.
کانتیرها در انتظار تخصیص ارز
شاهین علیمحمدی، مدیرعامل شرکت ناسیونال ایران نیز در بخش دیگری از کمیسیون تخصصی «صنعت» انجمن صنایع لوازم خانگی در توضیح مشکلات ناشی از عدم تخصیص به موقع ارز به تولید کنندگان صنعت لوازم خانگی، گفت: در حال حاضر این شرکت در گمرکات کشور حدود ۴۰ کانتینر در انتظار ترخیص است و هر ماه حداقل ۴۰ کانتینر به آن اضافه میشود. امیدوار هستم که تخصیص ارز برای ترخیص هر چه زودتر صورت بگیرد.
وی در ادامه گفت: حدود یک ماه و نیم است که مواد اولیه این شرکت در گمرک در انتظار ترخیص است و تقریبا مواد اولیه برای تولید رو به پایان است. از سوی دیگر ما برای واردات یک دستگاه حدود سه بار ثبت سفارش کردهایم اما هر بار به عناوین مختلف آن را رد کردند؛ این در حالی است که این دستگاه تولید داخل ندارد و ما چارهای جز واردات آن نداریم.
او گفت: با وجود اخذ تبصره ۱۸ و مصوبه رفع موانع تولید اما موفق به دریافت تسهیلات از بانک نشدهایم.
پیش از اجرای برنامهها از بخش خصوصی مشورت بگیرد
قاسم مصطفوی از گروه صنعتی بوتان در خصوص برنامه وزارت صمت مبنی بر ثبت منابع ارزی واحدهای تولیدی که قرار است از سال آینده صورت بگیرد، عنوان کرد: این موضوع میتواند منجر به ایجاد تورم و عملاً سهمیهبندی مجدد ارز شود از همین رو درخواست داریم قبل از اینکه این برنامه به مرحله اجرا برسد با بخش خصوصی برای بررسی تمام ابعاد آن، مشورت شود تا به این نتیجه برسیم که آیا این طرح قابلیت اجرا دارد یا خیر.
وی با بیان اینکه تأمین ارز برای سیستمهای پشتیبان بهکندی صورت میگیرد، گفت: متأسفانه چندین سال است که صنایع در تابستان با مشکل کمبود برق و در زمستان با کمبود گاز مواجه هستند و همین مسئله باعث شده تا شرکتها به سمت تأمین سیستمهای جایگزین بروند. در این زمینه شرکتهایی که صادرات محور هستند جریمه میشوند چرا که وقتی به دلایل مختلف همچون کمبود برق و گاز نمیتوانند به تعهدات خود عمل کنند بسیاری از قراردادهای صادراتی آنها کنسل شده است.
برداشت بنده این است که گزارشهای دولتی با آن چیزی که تولیدکنندگان با آنها برخورد میکنند تا حدود متفاوت است. برخی از ثبت سفارشات بیش از ۶۰ روز به علت ناهماهنگی بین دو دفتر لوازم خانگی و ماشینسازی به طول انجامیده است. برای مثال محصول پکیج شوفاژ دیواری سه قطعه آن در لوازم خانگی و چهار قطعه آن در دفتر ماشینسازی است؛ همین مسئله باعث شد دو قطعهای ماشینسازی که به آن ارز تخصیص نیافت را نتوانیم وارد کنیم و همین مسئله منجر به توقف تولید پکیج شوفاژ دیواری شد.
ثبت سفارش برای واردات ماشینآلات با مشکل جدی روبهرو است
در بخش دیگری اشکان کاووسی از مدیرعامل ارج به راهاندازی مجدد این شرکت با فراز و نشیبهای بسیار اشاره کرد و توضیح داد: ما امسال مجدداً برای ثبت سفارشات خود اقدام کردیم که از همان ابتدا در سامانه ثبت سفارشات این شرکت را مردود کردند.
وی از مشکلات ثبت سفارش برای واردات ماشینآلات انتقاد کرد و افزود: امیدواریم تأمین مالی و تخصیص ارز برای واحدهای تولیدی بهزودی برطرف شود.
کاهش چشمگیر کولرآبی به بازار عراق
در ادامه حمیدرضا مهدیان، مدیرعامل شرکت انرژی با بیان این مطلب که حدود ۸۰ درصد صادرات لوازم خانگی با کالای کولر آبی بود که این محصول یک کالا قدیمی ۷۰ ساله است که بیشتر تقاضا آن در بازار عراق بود، گفت: سهم بازار صادراتی این محصول نیز در چند سال اخیر به دلیل تغییر سلیقه مردم کشور عراق به طور چشمگیری کاهش یافته و درآمد صادراتی این کالا به شدت ریزش داشته است.
وی با تاکید بر اینکه لازمه توسعه صادرات، نیازمند روش صحیح و رقابتپذیری است، عنوان کرد: برای مثال در حال حاضر یک عدد کولرآبی با وزن ۱۰۰ کیلو را ۲۰۰ دلار صادر میکنیم این در حالی است که برای واردات یک گوشی موبایل ۶۰۰ دلار ارز خارج میکنیم؛ از همین رو میتوان نتیجه گرفته که ما به هیچ عنوان مزیت رقابتی برای صادرات نداریم.
جایگاه ویژه صنعت لوازم خانگی در اشتغالزایی
علیرضا عراقی مدیرعامل تکبان انرژی در نشست کمیسیون تخصصی صنعت انجمن ملی صنعت لوازم خانگی مصوب اصلی مشکلات ارزی را بانک مرکزی دانست و عنوان کرد: به صورت ناگهانی برای تأمین ارز بانک مرکزی به مشکل خورد و بسیاری از این واحدهای تولیدی ثبت سفارش کردند و پولهای خود را واریز کردند که بر اساس آن بایستی یک ماهه تخصیص ارز صورت میگرفت، اما به یکباره بانک مرکزی اعلام کرد که امکان تخصیص ارز را ندارد.
او ادامه داد: با وجود اینکه عمق تولید این واحد تولیدی ۸۰ درصد است، اما به چالش جدی کشیده شدهایم. عراقی به سهم بالای اشتغالزایی در صنعت لوازم خانگی اشاره کرد و خواستار توجه ویژه به این صنعت شد.
اجازه دهید تولیدکننده آزادانه از ارز خود استفاده کند
مدیرعامل استیل البرز و عضو هیات مدیره انجمن ملی صنایع لوازم خانگی ایران در ادامه کمیسیون صنعت با بیان اینکه بیش از دو هزار و ۵۰۰ پرسنل در واحد تولیدی استیل البرز مشغول به کار هستند، گفت: سالها صادرکننده نمونه بودن خود گویای تلاش این مجموعه برای حفظ تولید کیفی لوازم خانگی در کشور است.
نوید ایزدپناه با استناد به دیدارهای مکرر خود با آقای لطفیزاده به منظور تسهیل در ثبت سهمیه ارزی، افزود: امروز که در خدمت شما هستم به جرات میگویم هیچ اتفاقی تازهای در این زمینه در مجموعه استیل البرز نیفتاده است. قوانین دستوپا گیر و بروکراسی حاکم بر صنعت موضوع دیگری بود که وی به آن اشاره داشت و افزود: نافی زحمات شما به نمایندگی از بخش تولید در همراهی با تولیدکنندگان نیستم، اما این تلاشها برای تولیدکنندگان تسهیل خاصی را در برنداشته است.
ایزدپناه به نامه اخیر انجمن ملی صنایع لوازم خانگی به معاون اول رئیس جمهور و اشاره کرد و افزود: از گشایش پرونده تا تحویل کالا به درب کارخانه در صنعت لوازم خانگی بیش از ۸ ماه زمان نیاز است، لذا چنانچه نسبت ثبت سفارش را به نسبت ثبت برگ سبز تعیین کنیم باید نسبت ۲۰ به دوازدهم رعایت شود.
او ابراز داشت: برخی از واحدهای تولیدی که امروز بلوغ و کف نیاز ارزی خود رسیدهاند، با وضع امروز ارز راهی جز کاهش تولید ندارند. به اعتقاد ایزدپناه، سرکوب قیمت نتیجهای جز سهمیهبندی را به دنبال ندارد. وقتی بانک مرکزی اعلام کرد که تمام ارز کشور را باید خریداری کرده و به فروش برساند و قیمت در کنترل این بخش باشد، زنگ هشدار کاهش صادرات زده شد! به همین غلت باید صنعتگر مجاز باشد تا از ارز خود آزادانه استفاده کند.
او در انتها پیشنهاد تا تولیدکنندگان لوازم خانگی لیست کالاهای استفاده از غیر را به وزارت صمت پیشنهاد دهند.
دولت باید ما را از محدودیت ارزی مطلع میکرد
در انتهای نشست تخصصی کمیسیون صنعت حسین رمضانزاده، مدیرعامل شرکت دیپوینت نیز با تشریح مشکلاتی که این صنعت با آنها موجه است، گفت: مایه تعجب است که مسئولان حاضر از عدم وجود مشکل در بخش تامین ارز سخن میگویند، این در حالی است بر هیچ یک از صاحبان صنعت حاضر در جمع پوشید نیست که مشکل تامین ارز خرید مواد اولیه به قوت خود باقی است.
او معتقد است: در حال حاضر مجموعه دیپویت ۱۵پرونده تخصیص ارز دارد که انجام نشده، با حذف ترخیص ۹۰ درصدی، ما دیگر نمیتوانیم مواداولیه را تامین کنیم. اما کاش قبل از اعلام به تولیدکنندگان و ایجاد تکلیف برای ما، مسئولین به طور صریح بفرمایند که مشکل محدودیت ارز وجود دارد تا تولیدکننده با شفافیت پاسخ سوال خود را دریافت کند.
به گفته رمضانزاده؛ در حال حاضر جلوی واردات قالبها و ماشینآلات گرفته شده است. متاسفانه درخواست واردات برای دستگاههای خاص تولید بارها رد میشود و برای دیپوینت که در حال طرح توسعه است، مشکل بزرگی است.
وی بیان کرد: در حال حاضر بار این شرکت رسیده و بیش از ۳۰ کانتینر در گمرکات در انتظار ترخیص است. ای کاش قبل از اینکه دولت تولیدکنندگان را ترغیب و تشویق به افزایش تولید میکردند عنوان میکرد که محدودیت ارزی وجود دارد تا هر کس با علم به این موضوع زیرمجموعه خود را تجهیز و توسعه دهد. این شرکت ۴۰۰ پرسنل خود را به هزار پرسنل افزایش داده و همه به خوبی میدانند زمانی که شرکتها توسعه پیدا میکنند بهراحتی نمیتوانند تلاطئمها کنترل کنند.
وی در انتها به موضوع آزادسازی واردات صنعت لوازم خانگی اشاره کرد و گفت: زمانی که وزارت صمت نمیتواند ارز صنایع داخلی را تامین کند بر چه اساس و محاسباتی به دنبال واردات لوازم خانگی است؟