در نشستهای روز اول نمایشگاه کتاب تهران چه گذشت؟
ترجمه شیوهای برای اندیشیدن است / علوم انسانی غربی در کشورهای اسلامی جولان میدهد اما در شناخت نیازهای انسان ناتوانند / در شبکههای اجتماعی مجازی با موضوعات علمی، اشتراک علمی صورت نمیگیرد / پیوستن ایران به کنوانسیون برن از نان شب واجبتر است.
در روز نخست نمایشگاه کتاب بیست و هفتم؛ چندین نشست برگزار شد که بهنظر چشماندازی به مشکلات نشر در ایران و قیاس برخی علوم نظری ایران با دنیای غرب را شامل میشد. این نشستها با استقبال چندان زیادی ازسوی بازدیدکنندگان از نمایشگاه برگزار نشد اما سخنرانان میکوشیدند داشتههای خود را از محورهای تعیین شده با حوصله مرور کنند.
به گزارش ایلنا؛ سری میزنیم به برخی از جلسات نشستها و کندوکاری داریم در برخی سخنرانیها:
× تاریخ اطلاعات؛ علمی نوظهور یا با پیشینه تاریخی
نشست «تاریخ اطلاعات؛ حوزهای نوظهور در علم اطلاعات و دانششناسی» در سرای اهل قلم این بحثرا بین سخنرانان بوجود آورد که تاریخ علم اطلاعات مربوط به سالهای بعد از ۲۰۰۰ میلادی است یا اینکه ریشههای تاریخی هم داشته است.
در این نشست غلامرضا فدایی، نویسنده، عضو انجمن علمی کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاه شهید چمران اهواز، سردبیر فصلنامه پیام کتابخانه، سردبیر نشریه کتابداری کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران؛ به همراه سیامک محبوب، پژوهشگر و نویسنده و نیز حمید خندان پژوهشگر به ایراد سخنرانی پرداختند.
غلامرضا فدایی، با اشاره به اهمیت مقوله تاریخ در پژوهشهای بنیادی گفت: بدون توجه به مباحثتاریخی نمیتوان وارد موضوعات علمی شد؛ به عبارت دیگر بیتوجهی به تاریخ مانند بیبهرگی افراد از حافظه شخصی است.
وی افزود: بیتوجهی به مقوله تاریخ ناشی از تاثیر پذیری از مباحثآماری و تکنولوژی است. تاریخ اطلاعات به استنباط مورخ نیاز دارد و این کار عظیمی است. التبه هر چه شواهد کمتر باشد نیاز به استنباط مورخ بیشتر است.
فدایی بیان داشت: این موضوع که بررسی تاریخ اطلاعات را به سالهای بعد از سال ۲۰۰۰ مربوط میکنند، کار خطایی است. در صورت ریشهیابی متوجه این موضوع میشویم که مفاهیم تاریخ اطلاعات به قرنهای گذشته مربوط است.
مولف کتاب «آشنایی با نسخ خطی و آثار کمیاب» اظهار کرد: مساله علم اطلاعات از مقولات بسیار جدی است. وقتی درباره بحثتاریخ اطلاعات سخن میگوییم این موضوع مطرح میشود که آیا اطلاعات علم است؟ آیا پیش از این نبوده است؟ اگر نبوده، پس پیش از این چه بوده است؟
فدایی ادامه داد: برای بحثجدی باید مباحثنظری را تبیین کنیم. اینکه اطلاعات چیست و برای ورود به بحثتاریخ اطلاع باید تعریف و ماهیت آن را بدانیم. اگر تعریف درستی داشته باشم متوجه میشویم که تاریخ علم اطلاعت تنها محدود به سالهای ۲۰۰۰ به بعد نیست.
محمد خندان نیز در این نشست طی سخنانی اظهار داشت: تاریخ اطلاعات اصطلاح جدیدی است که به سال ۲۰۰۰ برمیگردد. از آن زمان به بعد تاریخ اطلاعات به عنوان یک واحد تخصصی برای پوشش مجموعهای از اطلاعات که به جنبههای تاریخی رابطه بین نوینسده و خواننده بر میگردد، در نظر گرفته میشود. این جریان حاکی از تولد رشتهای جدید است.
این اظهارات خندان سبب شد فدایی در پاسخ بگوید: تاریخ را تجزیه نکنیم و بخشهای مربوط به آنرا به صورت پیوسته و کل ببینیم.
در ادامه خندان بیان داشت: اطلاعات موضوع نوظهوری است. فهمی که ما از اطلاعت داریم این است که آنرا یک جور دانش بسته بندی شده میدانیم. در حالت کلی تلقیای که از این مفهوم داریم دانش خرده شده و بستهبندی شدهای است. اما یک پرسشش انتقادی در این زمینه وجود دارد که گذشتگانی که در قرن ۱۸ زندگی میکردند چه فهمی از اطلاعات داشتند؟
ژاین پژوهشگر عنوان داشت: تعریفی از تاریخ اطلاعات است که میگوید تاریخ اطلاعات با مقوله اطلاعات متفاوت است. تاریخ اطلاعات تجربه انسان روزمره از اطلاعات است. بحثتاریخ اطلاعات با تاریخ اجتماعی پیوند خورده است. تاریخ اطلاعات تنها تاریخ قهرمانان و بزرگان نیست بلکه تاریخ روزمره انسانهای عادی است.
فدایی نیز در پاسخ بیان داشت: پیش از این، نگاه به علم اطلاعات نگاه سیاسی بوده است، اما امروزه نگاهها بر اساس ارزشهاست.
× ترجمه باید به تولید علم برسد
در حالی که رئیس انجمن جامعهشناسی ایران، ترجمه را شیوهای برای اندیشیدن معرفی کرد، سردبیر مجله مطالعات ترجمه عنوان داشت که ترجمه باید به تولید علم منتج شود.
در این نشست؛ نعمت الله فاضلی، محمد امین قائمی راد و حسین ملانظر شرکت داشتند. ملانظر با آسیبشناسی صنعت ترجمه گفت: ترجمه سبب برخی شبهه افکنیها در زمینه علوم انسانی شده است.
وی که دارای دکترای ترجمه و سردبیر مجله مطالعات ترجمه است، تصریح کرد: من مخالف ترجمه نیستم اما باید ترجمههایمان به نقطه تولید علم برسد.
وی اضافه کرد: ترجمه باید بتواند درک ما را از آنچه غربیها میگویند بالا ببرد. اما در عینحال خود نیز باید تولید فکر و اندیشه داشته باشیم.
همچنین قانعی راد در این نشست با دفاع از صنعت ترجمه عنوان کرد: ترجمه اکنون نقش کلیدی در رشته انسانشناسی پیدا کرده است و این خود مولد پیامهای فرهنگی است. بنابراین ترجمه تنها ابزار سخن گفتن نیست، بلکه شیوه اندیشیدن، درک جهان و نظم بخشی به اندیشه و تفکر جهانی است.
این استاد جامعهشناسی دانشگاهتهران و رئیس انجمن جامعهشناسی ایران بیان داشت: ترجمه سهم بزرگی در تمدن جهانی دارد.
فاضلی، سومین سخنران این نشست فاضلی هم در سخنانی گفت: غربیها ثابت کردند ترجمه کنشی استعماری است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی دانشگاه علامهطباطبایی افزود: در کتاب «ریشههای شرقی تمدنغربی» تصریح شده که خاستگاه مدرنیته چین، ایران و دیگر کشورهای شرقی هستند. در این کتاب به تفصیل شرح داده شده که چگونه جابهجایی تمدنها رخ داده است و صنعت ترجمه یکی از سازو کارهای آن است.
× هنرمندان فاجعه فلسطین را به جهان معرفی کنند
نجفقلی حبیبی در نشست «فلسطین ۱۹۴۸: اشغال یا استقلال» نگارش کتاب با موضوع فلسطین را امری ارزشمند از سوی مؤلفان عنوان کرد و گفت: از مؤلفانی که در این حوزه تلاش میکنند بسیار سپاسگذارم که با ترجمه، تحقیق و پژوهش باعثمیشوند این فاجعه بزرگ انسانی به فراموشی سپرده نشوند و اسناد آن نیز توسط رژیم اشغالگر قدس مورد تحریف قرار نگیرد. در این میان دانشمندان، هنرمندان، شاعران و کسانی که توانایی دارند میتوانند با استفاده از ظرفیتهای خود این فاجعۀ بشری را به آیندگان معرفی کنند.
نشست «فلسطین ۱۹۴۸: اشغال یا استقلال» روز چهارشنبه ۱۰ اردیبهشت ماه با حضور امیر حسین بابالار، محمدتقی تقیپور، نجفعلی حبیبی و علیرضا سلطان شاهی در سرای اهل قلم نمایشگاه برگزار شد.
محمد تقی تقیپور در این نشست مساله فلسطین را یکی از بزرگترین مسائل جامعه اسلامی عنوان کرد و گفت: متاسفانه مسئله اشغال فلسطین میان نویسندگان، مترجمان، سیاستگذاران و متولیان فرهنگی جای خود را پیدا نکرده است و نیازمند بررسی و شناسایی به جامعه علمی کشور است.
وی در ادامه، داشتن نگاه عمیق به موضوع فلسطین و صهیونیسم را امری ضروری خواند و افزود: هنوز کار شایستهای در زمینه معرفی فلسطین و جنایات صهیونیستها صورت نگرفته است. بنابراین اولین گام در شناساندن مسئله فلسطین توجه به تاریخ و معرفی آن به دانشجویان است. زیرا برخی افراد در دانشگاههای کشور اسرائیل را به عنوان یک کشور مشروع اعلام کردهاند.
تقیپور افزود: پیش از اینجایگاه فلسطین و اسرائیل توسط اساتیدی چون استاد شهید مرتضی مطهری، امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری بازگو شده است. اکنون مولفان ما باید به چرایی، چگونگی و چیستی شکلگیری اسراییل و تأثیر آن در جنگ جهانی اول و دوم بپردازند.
در ادامه این نشست، امیرحسین بابالار مترجم کتاب «تا فراموش نکنیم» که ترجمه آن به اتمام رسیده و در سال جاری قرار است منتشر شود، گزارشی از محتوای این اثر ارایه داد و گفت: این کتاب به چهارده بخش تقسیم میشود که هر بخش آن به یک فرمانداری اشاره دارد. هر یک از این فرمانداریها به چند روستا تقسیم میشود که براساس اطلاعات درج شده ۴۱۸ روستای فلسطیننشین توسط رژیم اشغالگر قدس اشغال و تخریب شده است. این کتاب معرف بخشی از مناطق جغرافیایی فلسطین است که اطلاعات دقیقی از روستاهای فلسطین را در قالب مسائل مردمشناسی و تاریخی به مورخان ارائه میدهد.
نجفقلی حبیبی دبیر جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران نیز در این نشست، نگارش کتاب با موضوع فلسطین را امری ارزشمند از سوی مؤلفان عنوان کرد و گفت: از مؤلفانی که در این حوزه تلاش میکنند بسیار سپاسگذارم که با ترجمه، تحقیق و پژوهش باعثمیشوند این فاجعه بزرگ انسانی به فراموشی سپرده نشوند و اسناد آن نیز توسط رژیم اشغالگر قدس مورد تحریف قرار نگیرد.
وی افزود: مسئله فلسطین همیشه مورد توجه ایرانیان بوده است. بنابراین نباید با وجود مسائل و مشکلاتی که امروز با آن درگیر هستیم از موضوع فلسطین غافل شویم. در این میان دانشمندان، هنرمندان، شاعران و کسانی که توانایی دارند باید با استفاده از ظرفیتهای خود این فاجعۀ بشری را به آیندگان معرفی کنند.
× علوم انسانی غربی از شناخت انسان ناتوان است
رئیس مرکز پژوهشهای علوم انسانی با بیان اینکه علوم انسانی غربی در کشورهای اسلامی جولان میدهد؛ گفت: این علوم در شناخت نیازهای انسان حقیقتا ناتوان هستند.
نشست بررسی آزاد اندیشی در علوم انسانی با حضور مسعود معینیپور پژوهشگر و استاد حوزه علوم انسانی و حجتالاسلام رضا غلامی رئیس مرکز پژوهشهای علوم انسانی در سالن اصلی سرای اهل قلم برگزار شد.
غلامی در این نشست گفت: دروازه ورود اسلام ناب به جان انسان، آزاد اندیشی است. حضرت علی علیه السلام میفرمایند پیامبران الهی آمدهاند که شورش و انقلاب فکری را در وجود انسانها به وجود آورند تا از این طریق دفینههای ارزشمند درون انسان برایش هویدا شود. اسلام با آزاد اندیشی گره خورده و اگر اینطور نباشد مسلمان واقعی وجود ندارد.
این پژوهشگر دینی ادامه داد: اسلام تلاش میکند که مسلمانان از بردگی فکری نجات یابند. اعتقاد ما این است که علوم انسانی غربی در کشورهای اسلامی جولان میدهد اما در شناخت نیازهای انسان حقیقتا ناتوان است.
در ادامه این نشست مسعود معینیپور پژوهشگر و استاد حوزه علوم انسانی به ۳ پایه اقتدار اصلی در دنیای معاصر اشاره کرد. وی افزود: ۳ پایه اقتدار اصلی در دنیای معاصر که قابل توصیف هستند شامل این موارد است: پول، رسانه و علم(فکر). آزاد اندیشی حداقل ۲ سویه دارد: یکی اینکه از تولیدیهای موجود در هر عرصه علم به ما میرسد و بعد دیگر چیزی است که ما منتشر میکنیم و چه بسا که این موضوع از اهمیت بیشتری برخوردار است.
× در شبکههای علمی اشتراک کمی صورت میگیرد
یک دانشجوی رشته علوم اجتماعی در مقطع دکتری معتقد است در شبکههای اجتماعی مجازی با موضوعات علمی، اشتراک علمی آن چنانی صورت نمیگیرد.
به گزارش ستاد خبری سراهای اهل قلم بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، نشست تخصصی «کامیابیها و ناکامیهای شبکههای اجتماعی علمی در ایران» با حضور محمدحسنزاده، علی اکبر اکبری تبار دانشجوی دکتری رشته علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی و مرتضی نبی میبدی دانشجوی دکتری رشته مدیریت فناوری اطلاعات در اولین روز نمایشگاه در محل نشست سرای کتاب و رسانه برگزار شد.
در ابتدای این نشست محمد حسنزاده درباره شبکههای اجتماعی و گستردگی آنها در جوامع گفت: انسان امروز از حالت انزوا بیرون آمده و وارد شبکه گسترده تعاملات اجتماعی عمدتا مبتنی بر فناوری اطلاعات شده است. براین اساس ورود به دنیای مجازی و ایجاد ارتباطات با افرادی که هم علاقه و هم سطح هستند، شکل گرفته است.
این پژوهشگر افزود: در ارتباطات دنیای مجازی چالشها و منفعتهایی پیش روی ما قرار دارد. اما یکی از شاخههایی که در حوزه شبکههای اجتماعی مطرح است شبکههای اجتماعی علمی است که مبتنی بر تعامل شکل میگیرد.
وی در ادامه به موضوع شکل گیری شبکههای اجتماعی علمی در موسسات داخلی پرداخت و اضافه کرد: از سالیان دور در موسسات داخلی شاهد شکل گیری شبکههای اجتماعی علمی بودیم. بررسی این شبکههای اجتماعی نشان میدهد که ممکن است در ظاهر احساس موفقیت کنند اما با توجه به نمود بیرونی با توجه به گفتگوی دانشجویان شاهدیم که خیلی هم استقبال خوبی از انها صورت نگرفته است.
در ادامه بحثمرتضی نبی میبدی شبکههای اجتماعی و پایگاهها را به عنوان یکی از ابزار اجتماعی شدن عنوان کرد و افزود: وب حرکتی به سمت اجتماعی شدن دارد. پایگاهها، سایتها و شبکههای اجتماعی یکی از ابزارهایی هستند که میتوان با آنها به زندگی اجتماعی قدم گذاشت و در اجتماع بزرگتر حضور یافت. در این راه و برای رسیدن به هدف اصلی، شناسایی عوامل موثر بر موفقیت شبکههای اجتماعی علمی میتواند به ذی نفعان این شبکهها برای رسیدن به کامیابی کمک کند.
علی اکبر اکبری تبار که دانش آموخته رشته علوم اجتماعی است؛ هم گفت: شبکههای مجازی علم محور مبتنی بر شبکههای واقعی علم محور شکل میگیرند. در شبکههای اجتماعی معتبر فرد رزومه علمی تخصصی تشکیل میدهد و میتواند از این طریق با دیگران ارتباط برقرار کند. اما قانونگذاری در زمینه ارتباطات علمی در کشور گاهی گنگ و پراکنده است.
این دانشجوی مقطع دکتری اضافه کرد: در شبکههای اجتماعی مجازی با موضوعات علمی اشتراک علمی آن چنانی صورت نمیگیرد.
× تأکید بر رعایت کپی رایت
در سرای اهل قلم، برخی از اصحاب نشر بر ضرورت رعایت کپی رایت و پیوستن ایران به کنوانسیون برن مبنی بر رعایت حق مالکیت معنوی تأکید کردند.
نشست «کپی رایت و تاثیر آن در تالیف و ترجمه» عصر نخستین روز نمایشگاه با حضور محمود آموزگار، دبیر اتحادیه ناشران وکتابفروشان تهران، علیرضا ربانی، فعال رایت کتابهای فارسی در حوزه بین الملل، مهشید میرمعزی، مترجم و عرفان نظرآهاری، نویسنده کودک و نوجوان در سرای اصلی اهل قلم برگزار شد.
در این نشست نظر آهاری بااشاره به اینکه رعایت حق کپی رایت در حوزههای قانونی، عرفی، شرعی و قانونی قابل بحثاست، اظهار داشت: نویسنده به عنوان تولید کننده فکر و اندیشه و کسی که اثرش را با دیگران شریک میشود، صاحب حقوق است.
این نویسنده عنوان کرد: یک نویسنده در اینجامعه نیازمند حمایت است اما ریشه رعایت نشدن حق کپی رایت در ایران به دلیل خلا قانونی و مهمتر از آن ناکارآمدی فرهنگی در این زمینه است.
نظرآهاری اظهار کرد: متاسفانه رعایت حقوق مالکیت فکری و معنوی از نظر شاعران، نویسندگان و هنرمندان ناممکن است و امروز این گروهها به دنبال احقاق حقوق نیستند.
میر معزی، مترجم و سخنران دیگر این نشست نیز با اشاره به تاریخچه تصویب قانون کپی رایت گفت: در سال
۱۷۰۹ یعنی ۳۰۰ سال پیش اولین اساسنامه کپی رایت در انگلستان تصویب شد. این قانون اکنون ۱۶۵ عضو دارد.
این مترجم گفت: متاسفانه اکنون ترجمه دوم به عنوان بدل شناخته میشود در حالی که باید فقط یک ترجمه از یک اثر وجود داشته باشد و ترجمههای دیگر فقط درصورت ضعیف بودن ترجمه اول اجازه انتشار ازسوی یک ناشر دیگر را داشته باشند.
ربانی از فعالان عرصه رایت کتابهای فارسی در حوزه بین الملل هم در این نشست گفت: احترام به حقوق دیگران یک امر حیاتی و ذاتی است اما متاسفانه در ایران حریمهای شخصی تا حدی شکسته شده است.
وی اظهار کرد: با توجه به رقمهای بسیار نازل تیراژ و قیمت بالای کتاب در ایران بسیاری از ناشران خارجی با مترجمان ایرانی کنار میآیند و حق رایت آثارشان را دراختیار ایرانیان قرار میدهند.
این فعال عرصه رایت عنوان کرد: ناشر در ایران اگر اطمینان داشته باشد که حق رایت اثرش در اختیار خودش باقی میماند یک ترجمه با کیفیت وارد بازار کتاب میکند.
ربانی گفت: دولت باید شرایط رعایت حق کپی رایت و پیوستن به کنوانسیون برن را فراهم کند زیرا این حق تنها با فراهم کردن بسترهای قانونی فراهم میشود.
محمود آموزگار هم در این مراسم گفت: قانون حمایت از مولفان و مصنفان سال ۱۳۴۸ تصویب شد اما این قانون اکنون نواقصی دارد و نباید تنها به این قانون اکتفا کرد.
× مخاطبان زبان فارسی در جهان شناسایی و تقسیم شدند
معاون امور بینالملل بنیاد سعدی مخاطبان یادگیری زبان فارسی در جهان را به ۶ دسته تقسیم کرد و گفت: پیش از این در رابطه با کشورها فقط یک نسخه برای ارائه زبان فارسی داشتیم. اما در سال ۹۳ برای هر کشوری شورایی راهبردی تعریف کردهایم.
عنوان اولین نشست علمی تخصصی بیست و هفتمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران بود که از سوی مرکز گسترش زبان فارسی و نیز سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در سالن سرای اهل قلم برگزار شد.
در این نشست سید محمدرضا دربندی معاون امور بینالملل بنیاد سعدی و مراد صحرایی معاون فرهنگی دانشگاه علامه طباطبایی و از استادان برتر در حوزۀ آموزش زبان فارسی به غیر فارسیزبانان، پیرامون چگونگی آموزش زبان فارسی و گسترش این زبان در دنیا سخنرانی کردند.
در ابتدای نشست دربندی ضمن بررسی گروههای مخاطب زبان فارسی و نیز وضعیت این گروهها در جهان گفت: ما هم اکنون شش گروه مخاطب طالب زبان فارسی در دنیا داریم که در اینجا به شرح مختصر آن میپردازم. مخاطبان گروه اول ما دانشجویان رشته زبان و ادبیات فارسی هستند، در حدود ۳۰۰ دانشگاه در کشورهای مختلف جهان در رشته زبان و ادبیات فارسی فعالند که دانشجو در مقاطع لیسانس، فوق لیسانس و دکترا میپذیرند و عضو هیأت علمی نیز دارند. این دانشگاهها لزوماً در سیصد کشور نیستند بلکه به طور مثال میتوان گفت فقط در مصر ۱۵ دانشگاه در شهرهای مختلف وجود دارد.
وی افزود: ما آمار دقیقی از تعداد دانشجویان نداریم اما برای نمونه در مصر ۱۵ هزار دانشجو و در پاکستان حدود ۳ هزار دانشجو در رشته زبان فارسی، تحصیل میکنند. حتی در برخی کشورها ما ارتباطی با دولتهایشان نداشته و نداریم؛ مثل مصر و آمریکا، اما دانشجوی زبان فارسی داریم.
وی با اشاره به گروه دوم مخاطبان زبان فارسی یادآور شد: این گروه دانشجویان از طریق رشتههایی مانند مثل شرقشناسی و ایرانشناسی با زبان فارسی مرتبط هستند. در گروه سوم نیز برخی دانشگاهها واحدهای اختیاری زبان فارسی گنجاندهاند که دانشجویان خاص خود را دارند. گروه چهارم داوطلبان آزاد هستند که در ۷۰ کشور و در سفارتخانهها و رایزنیهای فرهنگی ایران مشغول فراگیری زبان فارسی هستند.
معاون امور بینالملل بنیاد سعدی در ادامه دانشآموزان دبیرستانی را در گروه پنجم قرار داد که خواهان یادگیری زبان فارسی هستند. وی نسل سوم و چهارم ایرانیان مقیم خارج را مخاطبان گروه ششم بیان معرفی کرد.
مراد صحرایی نیز دربارۀ اهمیت آموزش زبان فارسی برای دانشجویان خارجی، مطالب مبسوطی بیان کرد. وی با بیان اینکه هم اکنون ۲۵ هزار دانشجوی خارجی در دانشگاههای کشور تحصیل میکنند، گفت: تنها در شهر قم بیش از ده هزار دانشجوی خارجی در حال تحصیل هستند و دانشگاه علامه طباطبایی اولین دانشگاهی خواهد بود که به زودی مقطع دکتری را برای دانشجویان زبان فارسی برقرار خواهد کرد.
در این نشست همچنین دو نفر از دانشجویان زبان فارسی از کشورهای قزاقستان و سوریه که در دانشگاه علامه طباطبایی تحصیل میکنند در مورد علل گرایش خود به این زبان و آشنایی با زبان فارسی سخن گفتند.
در پایان نشست معاون امور بینالملل بنیاد سعدی در گفتوگو با خبرنگار ما اظهار کرد: ما تاکنون در رابطه با کشورها فقط یک نسخه برای ارائه زبان فارسی داشتیم و برخوردمان بیشتر انفعالی بود اما در سال ۹۳ برای هر کشوری که نیاز به آموزش زبان فارسی در آن احساس میشود شورایی راهبردی تعریف کردهایم. ما کشورها را براساس نیاز به ده منطقه و بخش تقسیم کردیم که این شوراها وضعیت موجود در هر کشور را بررسی کرده و وضعیت مطلوب را براساس نیاز آن کشورها به اجرا میگذارد.