محمود آموزگار: چشمه؛ آگاه و اختران امسال هم در نمایشگاه کتاب حضور ندارند
برخی آثار صادق هدایت پس از ارزیابی محتوایی؛ عرضه می‌شوند
چشمه؛ اختران و آگاه در نمایشگاه حضور ندارند زیرا به دلیل توقف مجوز نشرشان نتوانسته‌اند حداقل کتاب‌های تازه چاپ را داشته باشند / هیچ کتاب مجوزداری از شرکت در نمایشگاه محروم نیست / برخی از کتاب‌های صادق هدایت در نمایشگاه کتاب حضور دارند.
طبق گفته‌ی محمود آموزگار؛ دبیر اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و نماینده‌ی این صنف در کمیته‌ی اجرایی بخش ناشران عمومی بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران؛ تا این لحظه ۱۳۹۱ ناشر عمومی؛ ۶۲۰ ناشر دانشگاهی؛ ۱۲۷ ناشر آموزشی و ۲۷۲ ناشر کودک و نوجوان برای حضور در بیست و هفتیمن نمایشگاه کتاب تهران اعلام آمادگی کرده‌اند.
وی در گفت و گو با خبرنگار ایلنا توضیح داد: همه ناشرانی که از وزارت ارشاد مجوز فعالیت دارند باید در طی سه سال گذشته حداقل ۳۵ عنوان کتاب جدید در کارنامه خودشان داشته باشند تا بتوانند در نمایشگاه کتاب تهران حضور داشته باشند؛ با این همه سعی شده زمینه‌ای فراهم شود که همه‌ی ناشرانی که این تعداد کتاب را نداشته‌اند و آثار درخوری منتشر کرده‌اند؛ بتوانند کتاب‌هایشان را در نمایشگاه عرضه کنند. از این رو ممکن است طی روزهای آینده تعداد ناشران شرکت کننده در نمایشگاه بیشتر شود.
آموزگار درباره ناشرانی مثل چشمه، اختران و آگاه که به تازگی رفع توقیف شده‌اند، گفت: امسال همه‌ی ناشران اجازه شرکت در نمایشگاه را دارند اما شاهد حضور برخی از ناشران مثل چشمه؛ اختران و آگاه نیستیم زیرا این ناشران به دلیل توقف مجوز نشرشان طی سالهای گذشته نتوانسته‌اند حداقل کتاب‌های تازه چاپ را داشته باشند؛ علاوه بر این؛ نشر چشمه زمانی رفع تعلیق شد که مهلت ثبت نام نمایشگاه تمام شده بود. با این همه ما از حضور این ناشران در نمایشگاه جلوگیری نمی‌کنیم اما چون کتاب جدیدی ندارند خودشان حاضر به حضور در نمایشگاه نشدند. امیدواریم با ازسرگیری فعالیت‌شان در سال آینده شاهد حضور این ناشران در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران باشیم.
وی در توضیح همین مسئله افزود: از آنجا که برای بررسی محتوای همه‌ی کتاب‌ها در وزارت ارشاد؛ نیرو و هزینه‌ی بالایی صرف شده است و کتاب‌هایی که مطابق مقررات و ضوابط وزارت ارشاد هستند؛ مجوز گرفته‌اند، قرار بر این شده که تمام کتاب‌هایی که از وزارت ارشاد مجوز گرفته‌اند؛ اجازه‌ی عرضه و فروش در نمایشگاه را داشته باشند. همچنین باتوجه به اینکه مسئولیت نمایشگاه کتاب برعهده وزارت ارشاد است که با همکاری نزدیک سایر دستگاه‌های ذیربط آن را بر گذار می‌کند؛ ما از این وزارتخانه خواسته‌ایم تا با دخالت خارج از ضوابط دستگاه‌های دیگر در این خصوص مماشات نکند و تا این لحظه هم هیچ کتاب مجوزداری از شرکت در نمایشگاه محروم نشده است.
آموزگار درخصوص محدودیت حضور برخی از کتاب‌ها در نمایشگاه کتاب تهران نیز گفت: سیاست دولت جدید و وزارت ارشاد این است که اشخاص و نام‌ها محور ارزیابی نیستند و به صرف اینکه یک کتاب؛ اثر نویسنده‌ی خاصی باشد از شرکت در نمایشگاه کتاب محروم نمی‌شود؛ بلکه هر کتابی به صورت مستقل و از نقطه‌نظر محتوا مورد ارزیابی قرار می‌گیرد یعنی ممکن است برای مثال برخی از کتاب‌های صادق هدایت در نمایشگاه کتاب دیده شوند و برخی دیگر از شرکت در نمایشگاه منع شوند که این را ضوابط و مقررات حاکم تعیین می‌کند.
وی همچنین ابراز امیدواری کرد که با تشکیل کمیته‌ی اجرایی بخش ناشران عمومی؛ حق ناشران خصوصی بیشتر از سالهای قبل رعایت شود و اضافه کرد: سالهای گذشته اتحادیه شرکت‌های تعاونی ناشران ایران(آشنا) مدیریت سالن‌های عمومی را به عهده داشت و عملا اتحادیه ناشران و کتاب فروشان تهران که از قدیمی‌ترین تشکل های نشر کشور است دخالتی در این امر نداشت و به موجب این توافق مدیریت بخش ناشران عمومی به عهده این تشکل‌ها قرار گرفت. علاوه بر این در گذشته به طور کلی هر صنفی به صورت مجزا و طبق طرحهای خودش با مجری مادر قرارداد می‌بست.
وی در ادامه افزود: امسال برای اولین بار قراردادی یک‌پارچه بین این صنوف با مجری مادر در نمایشگاه کتاب منعقد شد که در آن تمام تشکل‌های صنفی نشر همکاری فعال دارند. البته برخی از رسانه‌ها انتقاداتی به این مسئله وارد کرده‌اند و آن را بی‌فایده دانسته‌اند که جا دارد در این خصوص توضیحی دهم. ما عادت کرده‌ایم که رفع تمام معضلات حوزه نشر را از دولت مطالبه کنیم و از مسئولیت تشکل‌های خصوصی نشر غفلت می‌ورزیم. به عبارتی نشر ما سیستم گلخانه‌ای دارد و کاملا به حمایت دولت متکی است. همین باعثشده که حوزه نشر به اندازه سایر حوزه‌های کشور در این سال‌ها رشد و پیشرفت نداشته تا جایی که می‌توان گفت در نقطه صفر هستیم.
آموزگار؛ رفع این مشکل را در تشکیل صنف‌های فعال خصوصی و همکاری نزدیک آنها دانست و چنین گفت: اگر کارها به دست تشکل‌های نشر مدیریت شود این حوزه نیز متحول خواهد شد و ما شاهد رشد چشمگیری خواهیم بود؛ زیرا دولت‌ها و مسئولین کشوری مدام تغییر می‌کنند اما تشکل‌ها مدیریت مقطعی ندارند و می‌توانند برنامه‌ریزی‌های طولانی مدت داشته باشند. از طرفی هم مشکلات این حوزه؛ مشکلات شخصی اعضای صنف است بنابراین آنها توانایی و تمایل بیشتری برای حل و بررسی این مشکلات دارند. درحال حاضر جای یک صنف واحد وسراسری و توانا برای شناسایی و بررسی این مشکلات به خوبی احساس می‌شود و مسلما تشکیل یک تشکل جامع و پرقدرت و کشوری می‌تواند با حمایت و همکاری دولت مشکلات این حوزه را حل کند و کاری که ما امسال در امضای قرارداد مشترک انجام دادیم؛ تمرینی است برای این سیاست کلی که برای رسیدن به آن راه زیادی در پیش است. خوشبختانه مدیریت فعلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و به ویژه معاونت فرهنگی آن از این نظرگاه حمایت می‌کند.
