هاشمی رفسنجانی:
آنها که می‌خواهند عقل مردم را دربند کنند؛ جنایت می‌کنند / سانسور کتاب‌ها؛ خلاف نظام اسلامی است
برخلاف نظام اسلامی است که دست و پای آزاداندیشان را ببندیم و قلم‌شان را بشکنیم و کتاب‌ها را سانسور کنیم / چنانچه کسی را به چیزی متهم کردیم و او را به زندان بردیم؛ درست نیست به خانه و محل کارش برویم که ببینیم در آنجا چه چیزی نوشته تا به کمک آنها؛ وی را محاکمه کنیم.
ایلنا: اهدای جایزه‌ی کتاب سال؛ امسال یک مهمان ویژه داشت. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام؛ سخنران اصلی و مهمان مراسم کتاب سال بود. هاشمی در سخنانش بر این موضوع تاکید کرد که؛ یکی از زمینه‌ها برای بالا بردن محتوای کتاب‌ها وجود یک فضای آزاد است.
به گزارش ایلنا، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در سی‌ویکمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران گفت: یکی از اقدامات خوبی که همه کشورها به ویژه نظام جمهوری اسلامی انجام می‌دهند، برگزار کردن همایش‌های کتاب سال است.
هاشمی گفت: برخلاف آنچه تصور می‌شد، زمانی که راه‌های ارتباط دیگری از جمله رسانه‌های تصویری، گفتاری، ماهواره و تلویزیون کتاب به تدریج تحلیل می‌رود و میدان را خالی می‌کند، ما هنوز شاهد هستیم که کتاب جایگاه خود را حفظ کرده است و ان‌شاءالله تا همیشه نیز جایگاه خود را داشته باشد و خواهد داشت.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام اضافه کرد: نوشتن را باید همراه تاریخ حساب کرد، چراکه مبداء بشریت، نوشتن و آموزش الهی بوده است و همه پیامبران بدون استثنا کتاب‌های آسمانی یا زمینی داشته‌اند. در آخرین کتاب آسمانی ما یعنی قرآن نیز بیش از هر کتاب دیگری نسبت به نوشتن، قلم، بیان و تعلیم که همه مربوط به کتاب می‌شوند، تاکید شده است.
عضو خبرگان رهبری یادآور شد: یکی از زمینه‌هایی که برای بالا بردن محتوای کتب جامعه ما یا هر جامعه دیگری ضروری است، این است که فضای آزادی برقرار باشد، چراکه هر انسانی حق دارد آزاداندیش باشد و این حقی است که خداوند به همه انسان‌ها داده است.
وی با بیان اینکه ممکن است گاهی شرایط به گونه‌ای باشد که ما نتوانیم اندیشه خود را در جایی مطرح کنیم، افزود: در این شرایط، اندیشیدن طبیعی است و هیچ‌کس به جز خداوند نمی‌تواند عقیده‌ای را بر انسان تحمیل کند. خدای متعال مکرراً به پیامبر اسلام که از لجاجت مردم در گرویدن به دین اسلام ناراحت می‌شد، در آیات قرآن فرموده است که اگر همه دنیا را به کار بگیریم، نمی‌توانی عقاید این افراد را عوض کنی.
هاشمی گفت: نباید از وسایلی استفاده کرد که آزادی تفکر و اندیشه را از مردم می‌گیرد. فقهای ما تقریباً بر این باور اجماع دارند که علم یقینی انسان برای او حجت است. همچنین یکی از شاهکارهای فقهای ما این است که قطع، حجت است.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، عقل را ابزار اندیشیدن دانست و تاکید کرد: در اسناد دینی ما آمده است که خداوند نخستین موجود روحانی که خلق کرده، عقل بوده است و این عقل است که انسان را به عنوان مخلوقی درآورده که خداوند با خلقت او به خودش مبارک‌باد می‌گوید.
وی به برخی آیات و روایات قرآن در مورد تعقل و اندیشیدن اشاره کرد و عقل را محور اصلی اندیشه دانست و متذکر شد: آزاداندیشی نیز از عقل معنا پیدا می‌کند و وظیفه می‌شود.
هاشمی رفسنجانی گفت: آنها که می‌خواهند عقل مردم را در بند کنند، نسبت به حق بشریت جنایت می‌کنند. اکنون در بسیاری برخوردها، پلیس‌ها، امنیتی‌ها و حتی دادگاه‌های کشور به دنبال این هستند که ببینند تفکرات مجرم چیست. این در حالی است که این اقدام آنها از جرم‌های بسیار بزرگ به حساب می‌آید، چراکه او باید آزاد باشد تا بهتر فکر کند و هیچ نگرانی هم از اینکه چه چیزی به دست می آورد نداشته باشد. در این شرایط یکی از وظایف قطعی وزارت ارشاد این است که وسایل آزاداندیشی مردم را فراهم کند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: ما به عنوان مسلمان، یک چارچوب آزاداندیشی داریم. زمانی که ما از آن چارچوب‌ها بیرون می‌رویم با مشکلاتی مواجه می‌شویم. این اصل اسلامی در جامعه ما باید به نوعی جای خود را باز کند.
وی به چگونگی پیدایش تمدن اسلامی اشاره کرد و گفت: پایه پیدایش تمدن اسلامی، آزاداندیشی دینی قرآنی با استفاده از تمام افکاری بود که در دسترس مسلمانان آن زمان از طریق روش‌هایی از جمله ترجمه و تحقیق قرار داشت. ما به عنوان یک حکومت و جامعه اسلامی معتقدیم که این وظیفه را برعهده داریم که یک تمدن جدید با توجه به افکار و دستاوردهای علمی و پژوهشی فراوانی که در دنیای امروز در دسترس است، ایجاد کنیم. ما همچنین فکر می‌کنیم که در این صورت است که ما خریدار زیادی خواهیم داشت.
وی تاکید کرد: برخلاف نظام اسلامی است که دست و پای آزاداندیشان را در جامعه ببندیم و قلم آنها را بشکنیم و کتاب‌ها را سانسور کنیم.
هاشمی گفت: درست نیست که ما چنانچه کسی را به چیزی متهم کردیم و او را به زندان بردیم؛ به خانه و محل کار او برویم که ببینیم در آنجا چه چیزی نوشته تا با استفاده از این نوشته و تفکرات وی را محاکمه کنیم.
هاشمی رفسنجانی یادآور شد: در اسلام عوامل مهمی برای تبادل افکار تعبیه شده است. مناظره یکی از عواملی است که در اسلام برای تبادل افکار اندیشمندان تعبیه شده است. در گذشته مناظره‌هایی که مطرح می‌شد، سازنده بودند اما اکنون مناظره‌ها به تعصب‌هایی آلوده می‌شود که مناظره را خراب می‌کند. اینگونه صحیح نیست، چراکه دو اندیشمند باید در مقابل یکدیگر بنشینند و با اشتیاق و آزادانه افکار خود را مطرح کنند تا به نتیجه‌ای دست یابند.
وی با بیان اینکه ما نظام را با ابتکارات و نوآوری‌های امام خمینی(ره) داریم "، اظهار کرد: چنانچه امام به برخی از مقوله‌ها ورود پیدا نمی‌کرد و وارد بحثولایت فقیه نمی‌شد، جریان عمومی در جامعه به گونه‌ای بود که معتقد بودند تا امام زمان ظهور نکرده است، ما حق بلند کردن پرچم حکومت را نداریم، اما امام خمینی این طلسم را شکست و با دروسی که در نجف اشرف مطرح کرد، مقدمه نظم اسلامی را در کشور فراهم ساخت. برخی معتقد بودند که در این نوع، زمینه اجتهاد وجود ندارد که امام در پاسخ به آنها فرمودند که اسلام یک ایدئولوژی برای همه زندگی است. ما نمی‌توانیم بگوییم که اسلام به این چیزها محدود است.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام به ضرورت تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد و گفت: قبل از ایجاد مجمع، ما محکوم بودیم هرآنچه که فقهای رسمی می‌گفتند را به عنوان قانون قبول کنیم که این همان فقه سنتی مبسوط بدون حکومت بود اما امام خمینی فقه سیاسی و فقه حکومتی را وارد کردند.
هاشمی رفسنجانی افزود: تا قبل از تأسیس مجمع تشخیص مصلحت نظام بواسطه اختلافاتی که میان مجلس و شورای نگهبان وجود داشت، قوانین بسیاری خاک می‌خوردند اما امام با تأسیس مجمع، عده‌ای را مشخص کرد که به بررسی این قوانین بپردازند و هرکدام را که مصلحت دانستند، اجرا کنند. کاری که امام خمینی انجام دادند، شروع حرکت بزرگی است که فقه سیاسی نمونه بزرگ آن است.
وی گفت: اکنون ما در جامعه با مسائل زیادی مواجه هستیم که فقه به آنها ورود پیدا نکرده است. ما روحانیون برای حفظ اسلام وظیفه داریم و باید اجازه بدهیم که مردم وارد شوند و فکر کنند و مشکلات و راهکارها را پیدا کنند.
هاشمی رفسنجانی تفکر درباره قوانینی که در مورد انتخابات نوشته شده را ضروری دانست و گفت: در مورد انتخابات معمولاً در حد قوانین نوشته شده بحثمی‌شود اما باید عمق این قوانین را پیدا و حق مردم بر حکومت و سرنوشتشان را استخراج کرد تا کسی به آسانی نتواند از خودش چیزی بنویسد و دخالت‌های بی‌جا کند.
وی گفت: اینکه مقام معظم رهبری فرمودند رأی حق‌الناس است، یک مساله، اساس و بنیان یک تفکر جدید است و آنها که رهبری را قبول دارند باید در مورد این موضوع بیشتر کار کنند. ما نیز باید این مساله را دنبال کنیم.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد: اندیشمندان ما باید بتوانند در مسائل استراتژیکی و اساسی بررسی و نظر بدهند. اکنون ما در دنیای اسلام بحثاختلاف میان شیعه و سنی و فرق دیگر را داریم. ما باید فضا برای مباحثه با فرق اسلامی باز کنیم، چراکه ما وسایل خوبی برای بیان مباحثه و مکاتبه داریم و این اقدامات اختلافاتمان را نیز کاهش می‌دهد.
