" جناب آقای دیو " رونمایی شد
محمدعلی علومی: سانسور و ممیزی، به ویژه در هشت سال گذشته یکی از عوامل بازدارنده طنز بوده است. کارکرد طنز یعنی ضربه نیزه و اگر نمیتوان از آثار طنز انتظار داشت تا به رشد و تعالی جوامع بشری نقشی داشته باشند.
ایلنا؛ آخرین رمان محمدعلی علومی با نام " جناب آقای دیو " روز گذشته ۲۶ آبانماه در سرای داستان رونمایی شد. این کتاب درونمایهای طنز دارد و از معدود رمانهای طنزیست که به قلم نویسندگان ایرانی منتشر شده است.
به گزارش ایلنا؛ محمدعلی علومی در بخش نخست این مراسم به در قالب " عصر تجربه " برگزار میشد، ضمن بیان توضیحاتی درمورد طنز و جایگاه اجتماعیاش گفت: طنز به حداقلهایی از آزادی نیازمند است. در غیر اینصورت اگر قرار باشد همه چیز در چهارچوب خطوط قرمز عنوان شده و اجازهی نزدیک شدن به آنها داده نشود، نمیتوان آثار طنز موفق ارایه کرد.
وی افزود: ایجاد تعادل روانی در فرد و اطرافیان آن را یکی از کارکردهای طنز است. در جهان، ملتهایی وجود دارند که معروف به طنز هستند. برای مثال انگلستان، کشوری طنزپرداز است و تقریبا هر نویسنده انگلیسی، اثری در حوزه طنز دارد.
این نویسنده درمورد موانع پیش پای طنز و در تشریح دلایلی که مانع از خلق آثار طنز چشمگیر در کشور ما نشده اظهار داشت: سانسور و ممیزی، به ویژه در هشت سال گذشته یکی از عوامل بازدارنده طنز بوده است. کارکرد طنز یعنی ضربه نیزه و اگر نمیتوان از آثار طنز انتظار داشت تا به رشد و تعالی جوامع بشری نقشی داشته باشند.
در بخش دوم از این نشست که به رونمایی از رمان تازهی علومی اختصاص داشت، ابوالقاسم قاسمزاده، اسماعیل امینی و احمد عربلو در جایگاه حاضر شده و نظراتشان را درمورد طنز و اثر منتشر شده ابراز کردند.
قاسمزاده در توضیح موقعیت ادبیات داستانی طنز در قبل و بعد از انقلاب گفت: از اواخر دهه ۳۰ تا ۵۰ نویسندگان طنز مطبوعات فعالیت بسیاری در این حوزه داشتند، اما پس از انقلاب فضا برای طنزپردازی تنگتر شد. این روزها با جامعهای فاقد پرسش و فقیر در این حوزه روبهرو هستیم و جامعهای با این ویژگی از فلسفه امور بیبهره است.
اسماعیل امینی نیز ضمن بیان این مطلب که یکی از کاستیهای حوزه طنز، برداشتهای متفاوت از معانی طنز در نگاه خاص و عموم مردم است، گفت: اهالی ادب و متخصصان، منظور متفاوتی از استفاده از کلمه طنز نسبت به عوام دارند. البته این مساله در حوزههای دیگر نیز دیده میشود. برای مثال از نظر یک فیزیکدان، ماشین اصطلاحی علمی است که برای همه اشیا با تعریفی خاص استفاده میشود، اما در نگاه عام، ماشین یعنی خودرو. همین مساله سبب شده که کتاب «طنز در تعزیه» نوشته استاد منوچهر احترامی که در زمان حیات ایشان چاپ شده بود، تا امروز از بیم دید عموم منتشر نشده است.
وی افزود: امینی موضوع طنز در همه دورهها را انسان و وضعیت متناقض آن در جهان دانست و گفت: طنز کار انسان را راه میاندازد و انسان را آینهای قرار میدهد تا خود را ببیند.
در ادامه احمد عربلو در مورد رمان علومی اظهار داشت: در رمان «جناب آقای دیو» قالب تازه و جدیدی رخ داده است و آقای علومی با استفاده از شکلی کلیشهای در نوشتن داستان، از شیوه تکراری در این نوع آثار بیرون آمدهاند. طنز ژورنالیستی یکی از گونههای طنز است. به گمان من، زبان این اثر در مواقعی به طنز ژورنالیستی نزدیک شده که اگر این مساله وجود نداشت، با اثری بسیار یکنواخت و یکدست مواجه بودیم. البته نویسنده در نوشتن طنزی سالم بسیار موفق بوده است.
رمان «جناب آقای دیو» است که در ۲۶۰ صفحه، با شمارگان یکهزار و یکصد نسخه، به قیمت ۱۲ هزار تومان و از سوی انتشارات بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان روانه بازار کتاب شد.