نگاهی به روند بازسازی تئاترشهر؛
عامل توقف بازسازی سالن قشقایی چیست؟
طرح فعلی به شکلی اجرا شده که ورود تماشاگران از وسط صحنه سالن قشقایی اتفاق می‌افتد و این قطعا بسیاری از گروه‌های نمایشی را با مشکلاتی مواجه می‌کند.
انجمن طراحان صحنه و لباس خانه تئاتر معتقد است درهای ورودی تعبیه شده در طرح جدید سالن قشقایی از نظر فنی و هنری ایراد دارد. گلایه‌ای که موجب توقف بازسازی این سالن شده و اطلاع‌رسانی قطره چکانی و گزینشی در این رابطه همچنان ادامه دارد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، بازسازی مجموعه تئاترشهر از ابتدا در سکوت خبری مطلق و با تلاش بسیار برای دور نگهداشتن رسانه‌ها از جزئیات این تصمیم آغاز شد. مسئولان تنها زمانی به پاسخگویی تن دادند که نگرانی روز افزون خبرنگاران گلایه‌های هنرمندان تئاتر را در پی داشت و جریان چنان پیش رفت که احتمال داشت به بحران بدل شود.
بر همین اساس مدیر دفتر توسعه طرح‌های عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ دوشنبه - ۲۷ مهرماه – پس از گذشت هفته‌های متمادی به همراه رئیس مجموعه تئاترشهر و کارشناس مورد اعتماد هنرمندان و ریاست مجموعه برای پاسخگویی به سوالات خبرنگاران و افکار عمومی نشست رسانه‌ای برگزار کردند.
دلیل نگرانی خبرنگاران اما بسیار ساده بود. اینکه دفتر طرح‌های عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قبلا سابقه تیره‌ای در ارتباط با بازسازی مجموعه تئاترشهر از خود به یادگار گذاشته بود. یادگاری که هنرمندان از آن با عنوان تبدیل نگین تئاتر پایتخت به سالن چلوکبابی! یاد می‌کنند. گرچه مسعود معمار - مدیر دفتر طرح‌های عمرانی – در نشست رسانه‌ای به کل مسئولیت این دفتر در ارتباط با بازسازی گذشته را انکار کرد اما این اظهارات موجب نشد تا اهالی رسانه به طرح جدید اعتماد کنند. به ویژه در شرایطی که نقشه و طرح نهایی بازسازی جدید توسط مسئولان در اختیار خبرگزاری‌ها قرار نگرفت و هویت طراحان و معماران همچنان پنهان باقی ماند.
مسعود معمار در این نشست گفت: «به درخواست اکید جناب آقای کاراندیش و شخص وزیر تصمیم گرفتیم از مشورت‌های هنرمندان نیز بهره بگیریم تا با کار بازسازی با استفاده از خرد جمعی پیش برود و اصولا قرار نیست فقط کار عمرانی انجام دهیم.»
مدیر مجموعه تئاتر شهر در این نشست؛ هنرمندان و مدیرانی که بر بازسازی نظارت می‌کنند را چنین معرفی کرد: «سیامک احصایی، جلال تهرانی، حمید پورآذری، رضا دادویی، رضا گوران، همایون غنی‌زاده، سید اشرف طباطبایی، نماینده میراثفرهنگی افرادی هستند که در این مسیر به ما کمک می‌کنند.»
مسئولان در نشست تشریح برنامه‌های خود برای بازسازی سال ۹۳ مجموعه تئاتر شهر بارها بر جدی و کارشناسی بودن نقشه‌ها تاکید کردند. اما در میان سوال‌های متعددی که در جلسه بی‌پاسخ ماند یکی از همه مهمتر به نظر می‌رسید؛ اینکه اگر پس از اجرای پروژه کاستی و ضعفی نمایان شد چه فردی پاسخگوی خسارت‌های ایجاد شده خواهد بود؟ البته خبرنگاران در این زمینه نیز تجربه بسیار تلخی به یاد داشتند.
سرپرست دفتر طرح‌های عمرانی در پاسخ به این سوال که چه تضمینی وجود دارد کاستی‌های گذشته بار دیگر تکرار نشود؛ اظهار داشت: «ما به عنوان دولت ضمانت‌نامه می‌گذاریم که شاهد بازسازی صحیح و اصولی خواهید بود. اگر سوالی هم بوجود بیاید دفتر طرح‌های عمرانی پاسخگو خواهد بود. به همین دلیل هم از پیشکسوتان درخواست کردیم پروژه‌های گذشته را بررسی کنند و اعتماد سپس صورت بگیرد.»
بازسازی این مجموعه در کش و قوس رسیدن یا نرسیدن به برگزاری جشنواره تئاتر فجر بود که مدیر مجموعه تئاترشهر در گفتگویی ضمن اعلام خبر توقف بازسازی سالن قشقایی اظهار کرد: «طراحان صحنه تئاتر طرحی را درباره بازسازی سالن قشقایی مجموعه ارائه دادند که طی آن جایگاه تماشاگر و صحنه نسبت به وضعیت فعلی باید تغییر کند. برای اینکه به لحاظ سازه تئاتر شهر، ایمنی و پارامترهای آتش‌نشانی بررسی‌های لازم روی طرح طراحان صحنه تئاتر انجام شود و به یک نقطه نظر مشترک برسیم، بازسازی سالن قشقایی را به طور موقت متوقف کردیم.»
اما اطلاعات غایب در توضیحات مدیر مجموعه این است که دقیقا چه عواملی منجر به توقف بازسازی سالن قشقایی شد.
طرح فعلی به شکلی اجرا شده که ورود تماشاگران از وسط صحنه سالن قشقایی اتفاق می‌افتد و این قطعا بسیاری از گروه‌های نمایشی را با مشکلاتی مواجه می‌کند. چون ممکن است طراحی صحنه گروه به شیوه‌ای باشد که مخاطب مستقیما وارد دکور و صحنه شود.
بر همین اساس وقتی درهای ورودی وسط صحنه تعبیه شوند خود به خود امکان اجرای بسیاری از نمایش‌ها منتفی خواهد شد.
همچنین طبق ایده اجرا شده صحنه سالن قشقایی در ابعاد کوچکتر از قبل به کار ادامه خواهد داد. البته شاید این اتفاق از نظر فنی و ایمنی صحیح به نظر برسد اما قطعا از نظر هنری و تئاتری با مشکلاتی مواجه است.
انجمن طراحان صحنه و لباس خانه تئاتر به این نوع طراحی اعتراض داشته و پیشنهاد دیگری داشتند که علاوه بر آن نقل و انتقال دکور ساده‌تر شود.
نکته دیگری که در فاز نخست بازسازی تئاترشهر وجود دارد تغییر چیدمان صندلی‌های سالن سایه است. براساس تصمیم جدید اگر صندلی‌ها چهار سویه چیده شود ظرفیتی معادل ۱۲۰ نفر گنجایش خواهد داشت؛ اما نکته جالب اینکه در صورت چیدمان یک سویه چیزی حدود ۴۰ نفر امکان حضور در سالن را به دست می‌آورند.
اما طبق اطلاعات دریافتی خبرنگار ایلنا، گویا نمایندگان طراحان صحنه با شیوه چیدمان صندلی‌ها مشکل چندانی نداشتند چون طبق تعریف جدید! بیشتر نمایش‌هایی با چیدمان چهارسویه در سالن سایه روی صحنه می‌روند.
در انتها دو سوال باقی می‌ماند. نخست اینکه چطور به رغم تاکید‌های مسئولان و شورای هنری سالن‌ها، چنین مسئله غیر فنی برای سالن قشقایی پیش آمد. نکته دیگر آنکه چرا انجمن طراحان صحنه و لباس خانه تئاتر بعد از گذشت سه ماه چنین موردی را مطرح کرده و اصولا نظارت هیئت مدیره خانه تئاتر در کجای این معادلات قرار دارد؟
