با تقدیر بنیاد رادی از علیرضا نادری و فردوس کاویانی؛
خالق نمایشنامه «روزنه آبی» ۷۵ساله شد
بهرامی: رادی می‌گفت، قبول نمی‌کنم فردی بنویسد اما خلاف آن زندگی کند. این جمله حرف بسیار بزرگی برای میراث‌داران رادی محسوب می‌شود و ما نباید فراموش کنیم که ایران به اینکه از رودکی تا امروز زبان فاخر انسانی داشته که مفتخر است.
ایلنا: مراسم هفتاد و پنجمین سالروز تولد اکبر رادی عصر روز گذشته، جمعه(۱۹ مهر) به همت بنیاد رادی در سالن نشست‌های مجموعه تئاتر شهر تهران برگزار و طی آن از تلاش‌های فردوس کاویانی و علیرضا نادری تقدیر شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، بهزاد صدیقی، سخنگو و عضو هیئت مدیره بنیاد اکبر رادی در ابتدای این مراسم ضمن ارائه آماری از فعالیت‌های یک سال گذشته این بنیاد اظهار داشت: طی یکسال گذشته ۸ جلسه نمایشنامه‌خوانی آثار اکبر رادی را در مجموعه خانه هنرمندان ایران برگزار کردیم و همچنین علاوه بر آن فراخوانی آماده شده تا پس از پشت سر گذاشتن مقدمات اولیه بتوانیم همایش ملی رادی برگزار کنیم.
وی از برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای ترجمه آثار رادی به دیگر زبان‌ها خبر داد و اضافه کرد: مذاکراتی با مرکز گسترش زبان‌های خارجی صورت گرفته که طی آن تلاش می‌کنیم تا آثار این نویسنده برای علاقمندان در خارج از مرز‌ها نیز ترجمه شود و راهی برای ورود به بازار جهانی تئاتر پیدا کند.
این منتقد تصریح کرد: بنیاد رادی آرزو دارد امکان معرفی آثار دیگر نمایشنامه‌نویسان ایرانی را به جهانیان پیدا کند تا نمایشنامه‌نویسی ایران آن طور که درخور نام و شایسته است برای مخاطبان آن سوی مرز‌ها نیز معرفی شود.
صدیقی ضمن اشاره به مشکلات مراکز غیردولتی برای برگزاری برنامه‌های خود عنوان کرد: جا دارد از خانه هنرمندان ایران و کانون نمایشنامه‌نویسان ایران تشکر ویژه داشته باشم که هر نوع کوشش، همراهی و حمایتی را برای گسترش نمایشنامه‌نویسی انجام دادند. همچنین باید از مدیریت مجموعه تئاتر شهر قدردانی کنیم که این امکان را فراهم کرد تا بتوانیم مراسم هفتاد و پنجمین سالروز تولد اکبر رادی را در این مجموعه برگزار کنیم. ما برای اجرای این مراسم به مراکز دیگری هم رجوع کردیم اما هیچ یک حاضر به همکاری با بنیاد نشدند.
سخنگوی بنیاد اکبر رادی همچنین به فعالیت‌های دیگر بنیاد برای زنده نگهداشتن نام این نویسنده اشاره کرد و گفت: در نظر داریم آرشیو و موزه اکبر رادی را راه‌اندازی کنیم. همچنین دوستداران تئاتر گیلان در تلاش هستند تا محلی برای تأسیس شعبه دیگری از بنیاد رادی در این استان را در اختیار ما بگذارند تا بخشی از فعالیت‌ها را آنجا پیگیری کنیم.
خوانده شدن پیام دبیر جشنواره تئاتر فجر
در ادامه این نشست عطاءالله کوپال یکی دیگر از اعضای هیئت مدیره بنیاد رادی پیام اسماعیل عالی‌زاد دبیر سی و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر را برای حاضران خواند و گفت: دبیرخانه سی و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر برای پاسداشت مقام و جایگاه و اقدامات اکبر رادی در زمینه ادبیات نمایشی آمادگی دارد با حمایت بنیاد رادی یک اثر از این نویسنده را در جدول نهایی جشنواره فجر قرار دهد تا راهی باشد برای گرامی داشت جایگاه این نویسنده.
سپس گروه سرود جمعیت خیریه امام علی(ع) به سرپرستی شارمین می‌مندی‌نژاد قطعه‌ای را برای حاضران اجرا کردند.
میهن بهرامی پژوهشگر، نقاش و از هم‌دوره‌ای‌های دانشجویی اکبر رادی یکی دیگر از سخنرانان مراسم هفتاد و پنجمین سال تولد این نمایشنامه‌نویس بود که ضمن اشاره به تلاش‌های حمیده عنقا هنگام حیات رادی اظهار داشت: همه ما می‌دانیم زندگی یک نویسنده بسیار متفاوت از زندگی‌های افراد عادی است. بویژه با حساسیت‌هایی که رادی در دوران حیات خود به خرج داد و از میان تمام هم‌دوره‌ای‌های من تنها این مرد نجیب و کم حرف چنین امکانی را پیدا کرد تا جزو نام‌آوران ادبیات نمایشی ایران باشد.
وی ادامه داد: آن دوران جوانان بسیاری آمدند و نسل بعد نمایشنامه‌نویسان ایران را ساختند، اما نام‌هایی همچون بهرام بیضایی و اکبر رادی دو نامی هستند که به عنوان سرفصل تئاتر ایران می‌شناسیم. البته آن‌ها که آثار خارجی را ترجمه یا به اجرا درمی‌آوردند فصل دیگری دارند اما از میان درام‌نویسان ایرانی تنها این دو نفر شاخص هستند.
این نویسنده سینمایی و پژوهشگر ضمن اشاره به دلایل اهمیت جایگاه رادی و بیضایی در درام ایرانی اظهار داشت: اهمیت این دو هنرمند به این دلیل است که هر دو موفق شدند زبانی خاص خود و متناسب با زمانه در ادبیات نمایشی روز بیافرینند.
البته بهرام بیضایی نیاز به صحبت من ندارد و این جلسه هم متعلق به اکبر رادی است که من شانس سال‌ها دوستی و همراهی در دانشگاه با او را داشتم.
میهن بهرامی همچنین به شیوه زندگی اکبر رادی اشاره کرد و افزود: من همواره درباره شیوه زیست این هنرمند فکر کردم چون فردی منزه، با اخلاقی عالی و تربیتی مخصوص به نسل ما بود که همواره مقید و منضبط عمل می‌کرد و در سخنوری تقوا پیشه کرد و احترام دیگران را نگه‌داشت. رادی حتی هنگامی که از نابسامانی‌ها خشمگین است باز هم در آثار خود ما را به دیدار زیبایی‌های جهانی که از شمال ایران با خود به تهران غبارآلود آورده بود دعوت می‌کند.
وی ادامه داد: هنگامی که دانشجوی دانشگاه تهران بودم به خاطر دارم که نمایشنامه " روزنه آبی " جامعه را تکان داد و همه باور کردند فردی آمده که به زبان امروز و برای نسل امروز به گونه‌ای صحبت می‌کند که شایسته تئاتر ایران باشد.
او اضافه کرد: من بیش از ۴۰ سال برای سینمای ایران نوشته‌ام و احترام زیادی برای آن قائل هستم اما همواره اعتقاد دارم تئاتر نفس به نفس با تماشگر خود ارتباط برقرار می‌کند و حیات دارد. یکی از افرادی که این حیات را درک کرد و در نوشته‌های خود نشان داد اکبر رادی است.
این منتقد به آثاری که رادی برای توسعه زبان خود خلق کرد اشاره کرد و اظهار داشت: در این مسیر بهرام بیضایی که اینک در غربت به سر می‌برد به همراه رادی موفق شدند دو زبان جدید را در تئاتر ایران خلق کنند. یکی زبان حماسی را مطرح کرد که برای همیشه به عنوان یک روش و مبنایی برای پایداری زبان فاخر فارسی محسوب می‌شود و دیگری زبانی عصبی و گستاخ دارد که می‌تواند دشنام را به شکل زبان درس و آگاهی مطرح کند که ما آن را در آثاری مثل " منجی در صبح نمناک " یا " پلکان " می‌بینیم.
وی با تأکید بر اینکه تا وقتی تماشاگر تنفس خود را با اثر همراه کند افرادی همچون اکبر رادی زنده هستند و از میان ما نرفته‌اند تصریح کرد: درس‌هایی که رادی به جامعه داده و هدیه فرهنگی خاص او همچون نمایشنامه " مرگ در پاییز " را هرگز فراموش نخواهیم کرد. به نظر من عنوان این نمایشنامه یک شعر است و ما در بسیاری از آثار او با لحنی دوسویه برخورد می‌کنیم که گویی شعر را به نثر درآورده، بخصوص آنجا که خانه شمال ایران را توصیف می‌کند.
او همچنین به نمایشنامه " آهسته با گل‌سرخ " اشاره کرد و ادامه داد: در این اثر شما احساس می‌کنید شاعری وجود دارد که تلاش می‌کند زبان خود را به نثر تبدیل کرده و زبان فاخر ایرانی را زنده کند.
بهرامی صحبت‌های خود درباره اکبر رادی را با بیان خاطره‌ای به پایان رساند و گفت: رادی روزی به من گفت، قبول نمی‌کنم فردی بنویسد اما خلاف آن زندگی کند. این جمله حرف بسیار بزرگی برای میراث‌داران رادی محسوب می‌شود و ما نباید فراموش کنیم که ایران به اینکه از رودکی تا امروز زبان فاخر انسانی داشته که مفتخر است. شما ببینید ما ملت چه بخت بلندی داشتیم که چنین بزرگانی در جمع ما حضور داشتند.
پس از صحبت‌های بهرامی اعضای هیئت مدیره بنیاد اکبر رادی از فردوس کاویانی برای ایفای نقش در بسیاری از آثار این نویسنده و علیرضا نادری به پاس توجهی که به ادبیات نمایشی دارد و همواره مورد علاقه رادی بود با اهدای لوح یادبود تقدیر کرد.
اجرای موسیقی نواحی گیلان و رونمایی از تابلو‌های نقاشی ندا ثابتی، نمایشنامه نویس جوان که بر اساس ده شخصیت زن در آثار رادی خلق شده بود پایان بخش مراسم هفتاد و پنجمین سالروز تولد اکبر رادی بود.
در این مراسم هنرمندانی همچون، علیرضا نادری، فردوس کاویانی، محمد امیر یاراحمدی، عطاءالله کوپال، پرستو گلستانی، رویا افشار، اصغر دشتی و حمید پورآذری به همراه حمیده عنقا همسر این نویسنده و اسماعیل عالی‌زاد(دبیر سی‌ودمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر) حضور داشتند.
