تحلیلگر افغان در گفتوگو با ایلنا تشریح کرد:
دلایل انتشار اسامی هیئت مذاکرهکنندگان طالبان/ نقش همسایگان در به ثمر رسیدن صلح افغانستان
مشکل اصلی این است که اگر آمریکاییها مشروعیت هیئت مذاکره کننده طالبان و اصل مذاکرات را قبول ندارند چرا تا به امروز با چنگ و دندان سر میز مذاکره نشستهاند؟
«وحید مژده» تحلیلگر ارشد افغانستانی در تشریح ابعاد و دلایل شکلگیری هیئت مذاکره کنندگان طالبان در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: مبداء تشکیل هیئت مذاکرهکنندگان طالبان را باید درخواست و تقاضای ایالات متحده از این گروه دانست؛ به گونهای آمریکاییها اعلام کرده بودند که باید هیئت رسمی با تمام اختیارها و صلاحیتهای لازم از سوی طالبان مشخص شود تا طی ماههای آینده، مذاکره با مشکل روبرو نشود. در میان کسانی که نامشان در هیئت مذاکره کننده طالبان بود نام «محمد انس حقانی» دیده میشود که ایشان برادر سراجالدین حقانی (رهبر فعلی شبکه حقانی) هستند و هم اکنون هم در زندان کابل به سر میبرد. بسیاری از مقامات و حتی تحلیلگران داخلی و خارجی، به نوشته شدن اسم انس حقانی در میان سایر اعضاء هیئت مذاکره کننده طالبان واکنش نشان دادهاند. واقعیت این است که فهرست منتشر شده جنبه تشریفاتی و شکلی دارد اما طالبها هم برای سرعت بخشیدن به مذاکره تشکیل این هیئت را در دستور کار گذاشتند.
وی ادامه داد: در میان اشخاص این فهرست نزدیکان ملامحمد عمر و بسیاری از بستگان مجاهدین قدیمی افغانستان هم دیده میشوند اما نکته مهم این است که سراجالدین حقانی یکی از رهبران مهم طالبان به حساب میآید که به عنوان معاون اول رهبر فعلی طالبان و بازوی اجرایی و عملیاتی این جریان منسوب شده است. حال سوال این است که اگر آمریکا طالبان و رهبران آن را تروریست میداند و به درج شدن نام انس حقانی در فهرست اسامی هیئت مذاکرهکننده اعتراض دارند، چرا طی ماههای اخیر چندین بار با طالبان مذاکره کردهاند؟ این دقیقاً همان نقطهای است که پیچیدگیها و دوگانگیهای موجود در پرونده صلح افغانستان را به نمایش میگذارد. در مورد نشست مسکو آنگونه که مشاهده کردید، بسیاری از نمایندگان احزاب افغانستان و حتی چند نفر از نامزدهای ریاست جمهوری این کشور در مسکو حضور داشتند و خواستار خروج نیروهای خارجی از کشورشان بودند اما رئیس جمهوری افغانستان مجدداً این رویدادها را مورد نقد قرار داد.
این پژوهشگر مسائل سیاسی افغانستان با اشاره به موانع موجود در پرونده صلح افغانستان، گفت: رئیس جمهوری افغانستان مخالف هرگونه مذاکره منطقهای با طالبان است و حتی مذاکره «زلمی خلیلزاد» با طالبان را فاقد اعتبار میداند و به شدت با آن مخالف است. در مقابل طالبان بر اساس ایدئولوژی خود، به هیچ وجه زیربار مذاکره با دولت وحدت ملی افغانستان نمیرود و حتی مشروعیت آنرا قبول ندارد. در این راستا آمریکاییها بارها اعلام کردند که میتوانند امتیازهایی را به طالبان بدهند و حتی بحث مشارکت آنها در دولت مطرح شد اما طالبان با این موضوع مخالفت کرد. آنها همانگونه که در نشست مسکو اعلام کردند، به دنبال شکستن انحصار اداره دولت هستند و حتی معتقدند که باید برای رسیدن به این هدف، وارد مردم و جریان مردمی افغانستان شوند.
مژده در پایان افزود: بسیاری از کشورهای منطقه در وضعیت فعلی نگران پرونده صلح افغانستان هستند و سطح این نگرانی در میان کشورهای همسایه افغانستان بیش از سایر کشورها است. کشورهای منطقه نگران آن هستند که همانند زمان خروج شوروی از افغانستان، خروج آمریکا از این کشور موجب ایجاد تنشها و درگیریهای بومی شود و از این منظر نگران آن هستند که مبدا افغانستان به جولانگاه جدید افراطگرایی و جنگ تبدیل شود. آنچه در وضعیت فعلی بیش از پیش احساس میشود، ادامه مذاکرات بینالافغان است و در همین اثناء باید یک تفاهم منطقهای در مورد افغانستان به امضاء برسد تا مشارکت افزایش پیدا کند. نکته آخر اینکه بحث انتقال دفتر سیاسی طالبان از دوحه به کابل تنها یک سخن بیاساس از سوی اشرف غنی به حساب میآید و طالبان بر بازگشایی این دفتر در دوحه تاکید دارد.