حضور «الحشد الشعبی» در عملیات موصل، معادلات را تغییر میدهد/ تاسیس «حشد الوطنی» در مقابل نیروهای بسیج مردمی
ترکیه، آمریکا و عربستان حدود پنج تا شش هزار نفر از اهل سنت را سازماندهی کرده و جنبشی به اسم «حَشد الوطنی» راهاندازی کردند که مقابله با حشدالشعبی را در دستور کار دارند.
«سیدهادی سید افقهی» کارشناس مسائل منطقه در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در مورد نقش کردها و بازیگران دخیل در پرونده عراق در پاکسازی موصل عنوان کرد: در تحلیل بحرانهایی مانند پرونده عراق و سوریه و موضوعهای مشابه، جناح یا اشخاصی که در حوزه میدانی پیشرویهای بیشتری داشته باشند، قطعاً در مذاکرات سیاسی و سهمخواهیهای آینده دست برتر را خواهند داشت. اگر از یک سال گذشته نگاهی گذرا به تحولات میدانی عراق بیندازیم، میبینیم که ارتش این کشور به همراه نیروهای بسیج مردمی در ابتدا در کمربند شرقی بغداد از ناحیه «جرف الصخر» پاکسازی های خود را کلید زدند و پس از آن به تکریت و صلاحالدین ورود پیدا کردند. گرچه ناوگان تبلیغاتی و رسانهای آمریکا به همراه منظومه کشورهای عربی منطقه، قصد داشتند تا حشد الشعبی عراق را هدف قرار دهند، اما به هر ترتیب پاکسازیهای نقاط مذکور صورت گرفت و این نیروها نقش مهمی را ایفا کردند.
وی افزود: در آزادسازی الرمادی شاهد حضور نیروهای بسیج مردمی عراق نبودیم و پس از آن مشخص شد که آمریکاییها توانستند به صورت مخفیانه داعش را از آن منطقه خارج کنند که نهایتاً جنگندههای ارتش عراق توانستند عناصر این گروهک تروریستی را هدف قرار دهند. اما پس از آن در عملیات تلافیجویانه، داعش و غربیها انفجاری در منطقه کراده صورت دادند که چیزی حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ کشته بر جای گذاشت. در عملیات آزاد سازی فلوجه که به عنوان دژ مستحکم داعش از آن یاد شده بود، نیروهای بسیج مردمی عراق در آن حضور داشتند که در نتیجه آن منطقه قیاره آزاد شد. اما موضوعی که موجب تعجب همگان شد، این بود که العبادی با آمریکاییها پیمانی را منعقد کرده بود که در نتیجه آن پایگاه هوایی قیاره در اختیار نظامیان غربی قرار گرفت که تاکنون هم مشخص نشده این عمل نخستوزیر عراق به چه دلیل صورت گرفته است.
در حالت فعلی عمده درگیریها در منطقه «شرقاط» که نزدیکترین منطقه به موصل محسوب میشود، در جریان است که البته آن هم توسط ارتش عراق آزاد شد. در منطقه حویجه نیروهای پیشمرگه کرد حضور دارند که گفته شده دیداری میان فرمانده این نیروها با هادی العامری فرمانده سپاه بدر عراق صورت گرفته که اگر در این خصوص تفاهمی میان آنها و کردها منعقد شود، میتوانیم بگوییم میتوان بدون مشکل تا دروازههای موصل پیشروی کرد.
این تحلیلگر مسائل غرب آسیا با تاکید بر حضور نظامیان ترکیه در موصل اظهار کرد: باید مدنظر داشت که در خصوص موصل چندین بازیگر صاحب ادعا وجود دارند. ترکیه یکی از آنهاست که در حال حاضر حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نیروی نظامی خود را در شمال شرق موصل مستقر کرده که منطقه بعشقیه یکی از این مناطق است. به گونهای که از گذشته تاکنون اردوغان زمانی که بودجه کلی ترکیه را تصویب میکنند، به صورت نمادین یک لیر را به موصل اختصاص میدهد و این حکایت از ادعای آنها در این منطقه دارد. از سوی دیگر مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق به شرق موصل چشم دارد. چراکه در آن ناحیه مقادیر زیادی نفت و گاز وجود دارد و کردها در صدد هستند تا بتوانند نفت و گاز آن ناحیه را همانند کرکوک نصف قیمت به اروپا و آمریکا بفروشند. در جناح دیگر، حیدر العبادی و در موازات آنها طیف سنیهای عراق در خصوص موصل ادعا دارند. در این حالت باید دانست آنچه که از پاکسازی موصل مهمتر خواهد بود مرحله بعد از پاکسازی است. چراکه غربیها سناریوهای تجزیه عراق بعد از پاکسازی موصل را در دستور کار قرار دادهاند.
از طرفی دیگر سعودیها و اسرائیل هم که از گذشته خواهان تجزیه کلی عراق بودند، در مورد موصل ادعاهایی دارند. از این جهت است که غربیها با حضور نیروهای بسیج مردمی عراق در عملیات آزادسازی موصل مخالف هستند. به طوری که آنها میدانند اگر این نیروها وارد عرصه میدانی شوند، معادله به طور کلی تغییر خواهد کرد. باید مدنظر داشته باشیم که فرماندهان سطح یک حشد الشعبی عراق مانند هادی العامری و ابومهدی المهندس با نخستوزیر عراق رسماً صحبت کردهاند که بتوانند نیروهای بسیج مردمی را در پاکسازی موصل شرکت بدهند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در خصوص حضور نیروهای فرانسوی و بریتانیایی در این عملیات یا حداقل در پشت پرده این عملیات، باید بگوییم که این نیروها به عنوان مکمل در کنار غربیها حضور خواهند داشت و سناریوی آنها را تکمیل میکنند. باید مدنظر داشت که پایگاه هوایی القیاره که همچنان در دست غربیها است، برای محافظت از کردها در مقابل داعش ایفاء نقش خواهد کرد که در اینجا نقش این پایگاه، تاکتیکی قلمداد میشود. موضوع مهمی که میبایست در خصوص آزادسازی موصل و همچنین بحران فعلی عراق خصوصاً در بُعد میدانی مد نظر داشته باشیم، این است که ترکیه، آمریکا و عربستان حدود پنج تا شش هزار نفر از اهل سنت آن ناحیه را جمع کردهاند و جنبشی به اسم «حَشد الوطنی» راهاندازی کردند که فرماندهی آنها را «اثیل النُجیفی» برادر «اسامه النجیفی» رئیس سابق پارلمان عراق بر عهده دارد. با نگاهی به این ترکیب، به صورت کاملاً مشهود متوجه میشویم که قرار است جنگ فرقهای میان سنی و شیعه توسط نیروهای بومی عراق با پشتیبانی نیروهای خارجی صورت بگیرد که این روند برای جلوگیری از پیشروی نیروهای بسیج مردمی عراق در عملیات موصل طراحی شده است.