فشار سیاسی و میدانی بر داعش محرک اصلی حوادث بروکسل بود
در اروپا چندین میلیون مهاجر وجود دارد که مهاجران جدیدالورود با مهاجران قدیمی پیوند می‌خورند و حتی به آنها امکانات رفاهی داده می‌شود و اگر داعش در شامات با شکست‌های بیشتر روبه‌رو شود، دامنه این عملیات‌ها در اروپا گسترده‌تر خواهد شد و به موازات آن آزادی عمل در محور شنگن کمتر و محدودتر خواهد شد.
«عبدالرضا فرجی‌راد» سفیر پیشین ایران در نروژ در تشریح ارتباط عملیات تروریستی بروکسل و پاریس در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا تصریح کرد: عملیات تروریستی بروکسل روندی بود در راستای عملیات پاریس و نمی‌توان این دو را از یکدیگر تفکیک کرد. در این‌که عملیات بروکسل یک عملیات بسیار عجیب و پیچیده‌ای بوده است، شکی نیست و از این حیث هیچ‌کس نمی‌تواند به صورت دقیق بگوید که این دو موضوع با هم ارتباط ندارند و حتی نمی‌توان به صورت صد درصد گفت که این دو لازم و ملزوم یکدیگر هستند و مغز متفکر آنها یکی است.
وی ادامه داد: مساله‌ای که باید در این بین مد نظر قرار گیرد، این است که دستگیری‌هایی که در اروپا اتفاق افتاد باعث شد تا داعش به تیم‌های تروریستی خود در اروپا آزادی عمل بیشتری بدهد تا از دستگیری‌ها و بازداشت‌ها پنهان بمانند. نکته مهم دیگر که نباید فراموش شود این است که اگر بعد از حادثه پاریس، عملیات بعدی در سوئد یا کشورهای دیگر انجام می‌شد، می‌توانستیم بگوییم که ارتباط میان این دو عملیات کم است اما زمانی که در بلژیک چنین حادثه‌ای رخ می‌دهد باید به دنبال پیوند مشترک مهاجران و پارامترهای مشترک بین این دو کشور بود. به گونه‌ای که مهاجرین حاضر در بلژیک از همان قوم و مذهبی هستند که در فرانسه حضور دارند و حتی می‌توان گفت که سرریز مهاجران از فرانسه به سمت بلژیک کاملاً نمایان است و از این جهت به دلیل وجود اشتراکات این چنینی میان پاریس و بروکسل، می‌توان گفت که ممکن است ارتباطی میان این دو عملیات تروریستی وجود داشته باشد.
موضوعی که در حال حاضر باید مورد نظر قرار گیرد، این است که به صورت طبیعی آنچه که در اروپا رخ داده است باعث شده تا ناتوانی دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی بیش از پیش نمایان شود. به گونه‌ای که مسئولان این کشور اعلام کرده‌اند که برای مقابله با تروریسم در بلژیک و حتی اروپا برنامه‌هایی داریم اما حقیقت این است که عدم وجود ثبات و امنیت چیز دیگری را به نمایش می‌گذارد و حتی ممکن است این موضوع به حملات تروریستی کمک کند. باید به خاطر داشته باشیم زمانی که گروه‌های تروریستی در مرکز و کارگاه اصلی خودشان مانند عراق و سوریه تحت فشار قرار می‌گیرند، تعداد عملیات های آنها در نقاط یا نقشه دومشان بیشتر می‌شود. اگر نگاهی به عملیات آزادسازی تدمر بیاندازیم به راحتی می‌فهمیم که پس از آزادسازی تدمر زمینه برای آزادسازی دیرالزور که به عراق منتهی می‌شود، بیشتر خواهد شد و این موضوع باعث افزایش فشار بر داعش در این مناطق خواهد شد و در آنجاست که برای حفظ روحیه خود دست به انجام عملیات تروریستی خواهند زد.
این استاد ژئوپلیتیک با اشاره به حوادث سیاسی رخ داده قبل از حادثه تروریستی پاریس عنوان کرد: قبل از حوادث پاریس شاهد برگزاری نشست وین ۱و ۲ بودیم که سطح فشارها در این دو نشست علیه مواضع داعش تا حد زیادی افزایش پیدا کرد و حتی بحث ابقاء بشار اسد تا نابودی کامل تروریست‌ها و استقرار صلح به میان آمد و در آنجا بود که بحث مقابله با داعش مطرح شد که پس از آن شاهد به وقوع پیوستن عملیات پاریس بودیم و این موضوع به منزله آن است که داعش برای رها شدن از فشارهای سیاسی و میدانی به صورت موقت افکار عمومی را به چنین سمتی سوق داد.
وی افزود: بیشترین فشار در اروپا را در حال حاضر فرانسه و بلژیک متحمل شده‌اند و فکت‌های موجود در هر دو پرونده تا حدود زیادی با یکدیگر ارتباط دارند. مهاجرانی که به هر دوکشور عزیمت کرده‌اند، اغلب از سمت سوریه و عراق به اروپا و دو کشور مذکور آمده‌اند که در بین آنها مهاجران نسل‌های قبل که به آفریقای شمالی مربوط می‌شوند هم وجود دارد اما باید توجه کرد که صحنه میدانی در سوریه و عراق به نفع داعش نیست و از این جهت آنها بیشتر حالت تدافعی به خود گرفته‌اند و دلیل آن هجوم هوایی رو‌س‌ها و پیشروی زمینی سوری‌ها است و در عراق هم مواضع آنها از سوی آمریکایی‌ها مورد هجوم قرار گرفته‌اند. از طرفی دیگر درآمدهای داعش که حاصل از فروش نفت بوده با مشکل مواجه شده و یک نوع فشار مالی بر آنها وارد شده و از سوی دیگر مردمانی که در عراق و سوریه طرفدار داعش بودند، فهمیده‌اند که این گروهک تروریستی مانند قبل در عملیات‌های خود موفق نخواهد بود و همین موضوع باعث کاهش قوای آنها شده است.
سفیر پیشین ایران در مجارستان در پایان با پاسخ به این پرسش که آیا در حالت فعلی پیمان شنگن مورد بازتعریف یا اعمال محدودیت قرار خواهد گرفت یاخیر، گفت: در اروپا چندین میلیون مهاجر وجود دارد که مهاجران جدیدالورود با مهاجران قدیمی پیوند می‌خورند و حتی به آنها امکانات رفاهی داده می‌شود و همان‌طور که پیشتر گفته شد اگر داعش در شامات با شکست‌های بیشتر روبه‌رو شود، دامنه این عملیات‌ها در اروپا گسترده‌تر خواهد شد و به موازات آن آزادی عمل در محور شنگن کمتر و محدودتر خواهد شد. به نظر می‌رسد که مقصر اصلی اروپایی‌ها باشند. چراکه آنها هیچ کنترلی برای خروج مهاجران و اتباع خود از کشور و پیوستن به تروریست‌ها نداشتند و باید متوجه می‌شدند که سوریه در مدیترانه واقع شده و اروپا هم به همین شکل در مدیترانه پایه گذاشته شده است و روزی ممکن است این موج به سمت خودشان بازگردد. لذا کاملاً واضح است زمانی که سیاست اروپا تضعیف دولت مرکزی دمشق باشد بدون تردید طرف مقابل (تروریست‌ها) تقویت می‌شوند و بازخورد آن وضعیتی است که در اروپا مشاهده می‌کنیم و حتی ممکن است گروه‌هایی مانند القاعده و حتی جیش الاسلام به دنبال داعش دست به تحرکات تروریستی در اروپا و سراسر دنیا بزنند. بنابراین لازم است که اروپا و کشورهای عضو آن موضع روشن و عملی خود در برابر مبارزه با تروریسم را اتخاذ، اعلام و نسبت به آن عمل کنند و اگر غیر از این باشد سیاست‌های دوگانه اروپا را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.