وحدت زیر پرچم اسلام، توطئه تجزیه عراق را خنثی میکند
بحث تجزیه عراق به سه کشور شیعه، سنّی و کرد چند وقتی است که از برخی محافل کشورهای منطقه و فرامنطقهای به گوش میرسد.
«عباس پرورده» کارشناس و تحلیلگر مسائل خاورمیانه میگوید که دین اکثر مردم عراق فارغ از تقسیمبندی به شیعه، سنّی و کرد، اسلام است. وی معتقد است که جمع شدن مردم عراق زیر پرچم اسلام، توطئه تجزیه این کشور را خنثی میکند.
پرورده در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، درباره ظرفیتهای عراق برای مبارزه با توطئه تجزیه این کشور گفت: نخستین ویژگی بارز عراق که میتواند توطئه تجزیه را خنثی کند، وجود اسلام است. سه گروه اصلی عراق شامل کردها، شیعیان و اهل تسنن یک ویژگی مشترک دارند که آن دین واحد اسلام است. دین واحد اکثریت مردم عراق ویژگی است که با تکیه بر آن میشود طرح تجزیه را خنثی کرد. دومین نکته لازم نیز، احساس تهدید مشترک برای برای تمام اقوام عراق است. آنها باید احساس کنند که در معرض یک تهدید مشترک هستند تا بتوانند با آن مقابله کنند. اندیشههای افراطی داعش و کشورهایی که این گروهها را پشتیبانی میکنند، تهدید مشترک اقوام عراقی است. مردم عراق باید بدانند که این تهدید حتی در صورت تجزیه این کشور نیز گریبان آنها را می فشارد.
وی اضافه کرد: بحث تجزیه عراق یک موضوع ثانویه است. پیش از خروج آمریکا از عراق، این ذهنیت که ایران در عراق نفوذ دارد و به دلیل همبستگی با شیعیان میخواهد دولت بغداد را تحت نفوذ قرار دهد، وجود نداشت. امروز این موضوع مطرح شده است. دولت آمریکا پیش از خروج از عراق به دولت این کشور تعهدی داد که بر اساس آن، به حاکمیت ملّی و اتحاد سرزمینی عراق احترام بگذارد و در مسیر حفظ آن بکوشد. امروز که کنگره آمریکا از تجزیه عراق صحبت میکند، سیاستمداران عراقی تعهد مذکور را به ایالات متحده یادآوری میکنند.
این تحلیلگر مسائل خاورمیانه در مورد علاقه کردستان به استقلال از عراق خاطرنشان کرد: بحث تجزیه عراق، مربوط به توهم افزایش نفوذ ایران در خاورمیانه است. تجزیه عراق بر اساس سه گروه شیعه، سنّی و کرد مطرح میشود. در میان این سه گروه، کردها بیش از دیگران دنبال جدا شدن از دولت مرکزی هستند. بارزانی و تیم وی تصور میکنند که تجزیه و جدایی از عراق، منافع زیادی عاید کردستان میکند؛ در حالی که این منافع، کوتاهمدت خواهد بود. تجربه نشان داده است که تجزیه کشورها در زمان آشوب و بحران، در آینده منجر به درگیریهای مرزی میشود و مشکلاتی دیگر ایجاد میکند. مردم عراق هنوز نتوانستهاند به یک تصور واحد از منافع ملی دست پیدا کند.
پرورده درباره دستهای پشت پرده توطئه تجزیه عراق گفت: ترکیه یکی از کشورهای پشت پرده توطئه تجزیه عراق است. یکی از انگیزههای اصلی آنکارا، متنوعسازی دسترسی به منابع انرژی است. کردستان دارای ذخایر نفت است و ترکیه فکر میکند که میتواند با این طرح، محدودیت دسترسی خود به انرژی را برطرف کند و از وابستگی به ذخایر ایران و روسیه بکاهد. منافع آمریکا نیز در درازمدت با تجزیه عراق گره خورده است. تشکیل یک دولت دموکراتیک در عراق، خلاف منافع درازمدت آمریکا است. زیرا در سایه تشکیل یک دولت مردم سالار، شیعیان عراق که بخشی از این جامعه را تشکیل میدهند نیز قدرت میگیرند که در تضاد با منافع ایالات متحده است.
وی افزود: متاسفانه باید به این موضوع اشاره کرد که در عراق ضعف نیروهای امنیتی وجود دارد. رژیم بعث عراق در زمان حکومت صدام، باعث بدنامی ارتش شد و زمانی که آمریکاییها این کشور را اشغال و ارتش را منحل کردند، مردم از ارتش دفاع نکردند. در این فاصله کوتاه از زمان اشغال عراق توسط آمریکا تا امروز، این کشور نتوانسته است یک ارتش منسجم داشته باشد. هر کشوری نیاز به یک سطحی از امنیت دارد. وقتی ارتش یک کشور نتواند امنیت را برقرار کند، شبه نظامیان وارد میدان میشوند. حشد الشعبی نقش اساسی در تامین امنیت دارد. زمانی که دولت عراق مشاهده کرد که ارتش به تنهایی قادر به تامین امنیت نیست، نیروهای نظامی را به کار گرفت.
این کارشناس مسائل منطقه در پایان، درباره نقش نیروهای مردمی شیعه و سنّی در برقراری امنیت در عراق گفت: برخی برای معرفی حشدالشعبی از عبارت شبهنظامیان شیعه استفاده میکنند. این امر یک خرابکاری و ترفند مداخله شناخته شده برای تداوم وجود ناامنی از طریق ایجاد شکاف میان شیعه و سنّی در عراق است. حشدالشعبی در ابتدای تشکیل شامل اکثریت گروههای شیعه و بخش کوچکی از اهل سنت بود. شبهنظامیان شیعه از زمان حکومت صدام در عراق حضور داشتند و با رژیم بعث میجنگیدند؛ در آن زمان نیز با ایران در ارتباط بودند. پس از اشغال عراق توسط آمریکا نیز به مبارزه خود ادامه دادند اما بعد از خروج نیروهای اشغالگر، اسلحه خود را زمین گذاشتند. عشایر اهل تسنن نیز از زمانهای قدیم سلاح در اختیار دارند. در ابتدای مطرح شدن داعش، برخی از اهل سنت با آنها نمیجنگیدند اما پس از ورود تروریستها به استانهای سنینشین به خصوص پس از معرکه تکریت، بخش زیادی از عشایر و شهروندان سنّی به نیروهای مردمی پیوستند. بسیج مردمی که حیدرالعبادی از آن حمایت میکند، از داوطلبان شیعه و سنّی تشکیل شده که دوش به دوش هم با تکفیر و ترویسم میجنگند.