مهتدی در گفتوگو با ایلنا؛
رویکرد به سلاح مقاومت چالش اصلی لبنان برای انتخاب رئیسجمهوری است/ جلسات با کاردینال راعی میتواند وی را برای حمایت از فرنجیه مجاب کند/ واشنگتن به خواست مقاومت تن خواهد داد
یک تحلیلگر مسائل لبنان گفت: تحولی که اکنون رخ داده این است که به نظر میرسد دولت دموکرات آمریکا، در حال تعدیل سیاست خود در خاورمیانه است ضمن اینکه کل بحران محاصره لبنان ناشی از فشار آمریکا است، ولی ما در موضوع تعیین مرزهای دریایی دیدم که آمریکا از ایفای نقش منفی خودداری کرد و یک پیروزی جدیدی نصیب مقاومت شد. امروز نیز در تعیین رئیسجمهوری به نظر میرسد آمریکاییها چاره ای ندارند که کوتاه بیایند.
محمدعلی مهتدی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، در تحلیل چشمانداز انتخاب رئیسجمهوری در لبنان با وجود بنبستهای فراوان و در پاسخ به این پرسش که پس از پایان دوره ریاست جمهوری میشل عون شاهد ناکامی پارلمان در انتخاب رئیس جمهوری جدید هستیم و نامزدهای بالقوه مهم نیز هنوز پا به عرصه نگذاشتهاند، آیا باید در انتظار خلاء سیاسی چند ساله باشیم، گفت: میدانیم که لبنان در حال حاضر در کنار بحرانهای مختلف اقتصادی و اجتماعی، دچار بحران شدید سیاسی و موضوع انتخاب رئیس جمهور است. دوره میشل عون به اتمام رسید و پارلمان نتوانست رئیسجمهوری جدید انتخاب کند. علت این مساله نیز این است که جریانهای سیاسی در لبنان قادر نیستند که روی یک شخصیت به تفاهم برسند. طبق قانون وقتی رئیسجمهوری نباشد، شورای وزیران باید مسئولیتهای رئیسجمهوری را به عهده بگیرد، متاسفانه کابینه نجیب میقاتی هم یک کابینه مستعفی است و میقاتی که برای تشکیل کابینه مکلف شده نتوانسته کابینه جدید را تشکیل دهد و کابینه فعلی تنها تمشیت امور میکند و قادر به تصمیمگیری در خصوص موضوعات مهم نیست. این بحران، بحران بسیار شدید سیاسی است.
وی ادامه داد: در انتخاب رئیسجمهوری مشکل این است که گروه وابسته به مقاومت یعنی خود حزب الله و جنبش امل و باقی جریانهایی که همراه با مقاومت و موسوم به ۸ مارس هستند، میخواهند رئیسجمهوری انتخاب شود که حضور و سلاح مقاومت را قانونی بداند کمااینکه در زمان امیل لحود که مقاومت در ۲۵ ماه می سال ۲۰۰۰ پیروز شد و توانست ارتش اشغالگر اسرائیل را از جنوب لبنان خارج کند، وی به شدت از مقاومت حمایت کرد. میشل عون نیز با حزب الله پیمان بسته بود و در حکومت خودش مقاومت را پوشش میداد. طرف مقابل به خصوص قوات لبنان به رهبری سمیر جعجع و حزب کتائب (فالانژیستها) و تا حدود زیادی کاردینال راعی که کاردینال مسیحیان مارونی است به دنبال این هستند که رئیس جمهوری جدید پوشش قانونی را از مقاومت بردارد و خواهان خلع سلاح مقاومت باشد و تاکید میکنند که باید هیچ اسلحهای جز اسلحه دولتی وجود نداشته باشد. مقاومت این موضوع را نمیپذیرد و هیچ ارتشی قادر به خلع سلاح مقاومت نیست.
وی افزود: این اختلاف نظر باعث شده که پارلمان لبنان تا امروز نتواند رئیس جمهور را انتخاب کند. اخیرا اما شاهد آغاز تحولاتی هستیم؛ به این علت که سلیمان فرنجیه طرفدار مقاومت است و در عین حال روابط خوبی با سایر جریانهای سیاسی دارد، شاید نامزد جدی برای این انتخاب باشد و این احتمال وجود دارد که جریانهای افراطی به ویژه در مسیحیان مارونی مخالف انتخاب وی باشند با این حال در این چند روز اخیر این خبر مطرح بود که مقاومت یک گفتوگوی آرامی را با کاردینال راعی آغاز کرده و احتمال دارد این گفتوگوها به نتیجه برسد و کاردینال راعی با نامزدی سلیمان فرنجیه موافقت کند و نهایت پارلمان بتواند رئیسجمهوری را انتخاب کند و پس از آن نسبت به انتخاب کابینه جدید هم اقدام و بحران سیاسی مرتفع شود. فعلا باید چند روزی صبر کنیم تا ببینیم آیا این رایزنیها منتج به نتیجه میشود و همه سلیمان فرنجیه را به عنوان رئیسجمهوری می پذیرند یا این بحران ادامه خواهد داشت.
این تحلیلگر ارشد مسائل لبنان در پاسخ به این سوال که دو نامزد اصلی بالقوه جبران باسیل رهبر جریان ملی آزاد و سلیمان فرنجیه رهبر حزب المرده و هر دو نیز از حامیان جریان مقاومت و حاضر در ائتلاف ۸ مارس هستند، مقاومت چگونه با این چالش برای حمایت از یکی از این دو نامزد مواجه خواهد شد، گفت: هر شخصیت مارونی میتواند خودش را نامزد ریاست جمهوری بداند چرا که در تقسیمات صورت گرفته در لبنان، رئیسجمهوری باید مسیحی مارونی باشد اما من فکر نمیکنم جبران باسیل با وجود مخالفین فراوان بتواند اقبال را به خود جلب کند. حتی در در داخل محور مقاومت، جنبش امل به دلایلی به شدت مخالف نامزدی وی است؛ بنابراین من تصور نمیکنم جبران باسیل شانس زیادی داشته باشد. با این حال نامزدهای مهم دیگری همچون ژنرال جوزف عون فرمانده ارتش نیز از سوی برخی چهرههای سیاسی حمایت میشود کمااینکه پیش از این نیز میشل عون، میشل سلیمان و امیل لحود، سه رئیسجمهور لبنان نیز فرمانده ارتش بودند و این گزینه هم مطرح است اما تصور من این است که در نهایت شانس سلیمان فرنجیه شاید از فرمانده ارتش بیشتر باشد.
مهتدی همچنین در پاسخ به این سوال که بازیگران منطقهای و فرامنطقهای چه نقشی در انتخاب رئیسجمهوری و خروج لبنان از خلاء سیاسی ایفا میکنند، گفت: نقش بازیگران خارجی در انتخاب رئیسجمهور در لبنان مولفهای است که معمولا مورد توجه قرار نمیگیرد؛ گروههای سیاسی در لبنان و طوائف مذهبی به این علت که وابسته به یک کشور خارجی هستند، آن کشور خارجی در انتخاب رئیسجمهوری و نخستوزیر دخالت دارند و تضاد منافع نیز موجب میشود این کشورها به سختی بتوانند پیرامون یک شخصیت سیاسی به توافق برسند. در دهههای آغازین تشکیل کشور لبنان، دو قدرت خارجی فرانسه و مصر در دوران جمال عبدالناصر بیشترین تاثیر را در صحنه داخلی لبنان داشتند یک بار هم که بحران سیاسی در این کشور پدید آمد، عبدالناصر و ژنرال دوگل در دیداری در شهر اشتورا در شرق لبنان بحران را حل کردند. برای مدتها، مصر و فرانسه باید برای لبنان تصمیم میگرفتند اما پس از آنکه ستاره فرانسه افول کرد و این کشور نفوذ خودش را از دست داد، آمریکا جای فرانسه را گرفت.
وی ادامه داد: در این برهه زمانی کشور عربی تعیین کننده در لبنان، سوریه بود و به خصوص از سال ۱۹۷۶ که ارتش سوریه برای پایان جنگ داخلی در این کشور وارد عمل شد و حضور نظامی در لبنان پیدا کرد، در فاصله سالهای ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۲، دمشق و واشنگتن در انتخاب رئیس جمهور لبنان تاثیرگذار بودند به این معنا که سوریه رئیس جمهور را انتخاب و آمریکاییها نیز یا وتو و یا تائید میکردند. از سال ۲۰۰۶ به بعد که نیروهای سوریه از لبنان خارج شدند، آمریکا در لبنان باقی ماند اما آنها به تنهایی نمیتوانند کسی را به ریاست جمهوری برسانند پس در خلاء حضور قدرت دوم، این گروه ۸ مارس و مقاومت است که در مقابل ایالات متحده و قدرتهای دیگر قرار دارند.
وی افزود: تحولی که اکنون رخ داده این است که به نظر میرسد دولت دموکرات آمریکا، در حال تعدیل سیاست خود در خاورمیانه است ضمن اینکه کل بحران محاصره لبنان ناشی از فشار آمریکا است، ولی ما در موضوع تعیین مرزهای دریایی دیدم که آمریکا از ایفای نقش منفی خودداری کرد و یک پیروزی جدیدی نصیب مقاومت شد. امروز نیز در تعیین رئیسجمهوری به نظر میرسد آمریکاییها چاره ای ندارند که کوتاه بیایند و به انتخاب سلیمان فرنجیه تن بدهند.