سخت درس نخوانید
تا به حال پیش آمده که بخواهید درِ یک شیشۀ سُس مایونز را باز کنید؟ احتمالاً در این شرایط تمام توان خود را در دستان خود جمع میکنید.
سخت و با تمام قدرت سعی میکنید درِ آن را باز کنید. تا به حال شده به جای استفاده از قدرت و زور بازو خود، به این فکر کنید که چه چیزی سبب سفت و سخت بودن درِ شیشه سُس شده؟ چه راهی سریعتر و با تلاش کمتر برای باز کردن آن وجود دارد؟ حقیقت این است که باز کردن درِ سُس اصلاً نیازی به تمام قدرت شما ندارد و فقط یک قِلِقِ کوچک دارد که با دانستن آن بدون به کارگیری قدرتِ زور و بازو، در کمترین زمان، میتوانید درِ سُس را باز کنید. حالا از بحث شیرین این چربی خوشمزه که بیرون بیاییم، شما برای یادگیری و نتیجه بهتر نیز، نیازی نیست سخت درس بخوانید، کافی است هوشمندانه درس بخوانید.
هوشمندانه درس خواندن، مثل باز کردن درِ شیشه سس، قلقها و نکات خاص خودش را دارد. در ادامه مهمترین نکات را باهم بررسی میکنیم:
1. هدف از مطالعه را تعیین کنید
داشتن هدف در تمام مراحل و امور زندگانی بسیار هائز اهمیت است. اما منظور از داشتن هدف در مطالعه چیست؟
مقصود از هدف در مطالعه، آن است که آیا دانشآموز تنها به دنبال موفقیت در مقطع تحصیلی کنونی خود است و یا میخواهد سال آینده در مدارس برتر پذیرفته شود؟ آیا دانشآموز به دنبال کسب یک معدل خوب است یا میخواهد شاگرد اول مدرسه باشد؟ پاسخ به اینگونه سوالات هدف شما از مطالعه را تعیین میکند.
به عنوان مثال برنامه مطالعات درسی پایه نهم برای کسی که علاوهبر شاگرد اول بودن، دوست دارد در مقطع دبیرستان دورۀ دوم در مدارس برتر درس بخواند، با کسی که تنها هدفش یک معدل خوب است، متفاوت میباشد.
2. مکان و زمان را انتخاب کنید
حال که هدف خود از مطالعه را تبیین کردید، نوبت آن است که مکان و زمانی مناسب برای درس خواندن تنظیم کنید:
فضای مطالعه : فضای مطالعه شما باید آرام ، راحت و به دور از هرگونه حواس پرتی باشد. آن را با تصاویر یا اشیاء مورد علاقۀ خود تزئین کنید. اگر می خواهید به موسیقی گوش دهید یا خوراکی بخورید، فضایی را انتخاب کنید که به شما امکان انجام اینگونه کارها را بدهد.
بهترین زمان خود را پیدا کنید: برخی افراد در صبح و برخی دیگر در شب بهتر کار می کنند. وقت مناسب مطالعه خود را پیدا کنید و سپس برای مطالعه برنامهریزی کنید. خیلی دیرتر از زمانِ خوابِ معمولِ خود مطالعه نکنید. فشار آوردن به خودتان در اواخر شب می تواند شما را خسته کند و میزان بازدهی شما را به شدت پایین آورد.
3. هر روز مطالعه کنید
اگر هر روز فقط کمی مطالعه کنید، ذهن خود را به مرور کردنِ دائمی عادت میدهید. این به شما در درک مسائل کمک میکند. از طرفی استرس ناشی از لحظه آخری بودن و به اصطلاح شب امتحانی بودن را از بین میبرد.
دانشآموزان به خصوص در مقاطع ابتدایی با انجام تکالیف درسی روزانه، دروس را مرور میکنند و با این روش به راحتی از فراموشی آنها در بلند مدت جلوگیری میکنند.
4. زمان خود را برنامه ریزی کنید
برای آنکه از زمان مطالعۀ خود نهایت استفاده را ببرید بهتر است به نکات و توصیههای زیر عمل کنید:
تنظیم هشدار و آلارم: برای یادآوری هرچه بیشترِ برنامه مطالعات درسی خود، هشدارها و آلارمهایی را روی تلفن همراه خود تنظیم کنید. یک یادآوری منظم شما را صادق و برنامه های شما را در مسیر حرکت نگه می دارد.
یک تقویم به دیوار بچسبانید: یک تقویم یا یک برنامهریز (پلنر) در محل مطالعۀ خود به دیوار بچسبانید تا بتوانید هنگام مطالعه آن را ببینید. در آن تاریخ های مهم ، مانند امتحانات و زمان تحویل پروژه را علامت گذاری کنید. با دیدن تاریخهای مقرر شما بهتر میتوانید برنامهریزی کنید و در مسیر آن استوارتر قدم بردارید.
5. سبک یادگیری خود را کشف کنید
بیشتر ما یک روش یادگیری مورد علاقه داریم. با شیوههای یادگیری آشنا شوید و روشی که در آن راحتتر هستید و میزان یادگیری شما افزایش مییابد را برگزینید.
برخی ترجیح میدهند از حس شنوایی خود برای آموزش استفاده کنند. از این رو سعی میکنند یادداشتهای خود را با صدای بلند بخوانند و در مورد آنها با دیگر افراد گفتگو کنند. این افراد ممکن است دوست داشته باشند نکات کلیدی را ضبط کرده و دوباره به آنها گوش فرادهند.
دیگر افراد ترجیح میدهند از حس بینایی خود استفاده کرده و با دیدن یاد بگیرند. اینگونه افراد از رنگها در یادداشتهای خود استفاده میکنند و نمودارهایی را برای اشاره به نکات مهم ترسیم میکنند.
گروه سوم نیز به یادگیری از طریق حس لامسه علاقهمند هستند. این افراد برای به خاطر سپردن نکات کلیدی به ساخت مدلها و آزمایشات رو میآورند.
دقت داشته باشید که قوانین سفت و سختی در این حوزه وجود ندارد و شما میتوانید تمام این روشها را امتحان کرده و در دو درس متفاوت از دو روش مختلف برای یادگیری استفاده کنید.
6. استراحت کنید
اگر شما زمان زیادی را به انجام یک فعالیت خاص اختصاص دهید، عملکرد و بازده شما در آن فعالیت کاهش مییابد. از این رو استراحت کردن در مابین درس خواندن، به خصوص اگر احساس خستگی یا ناامیدی به شما دست داده باشد، بسیار بااهمیت است.
وقت استراحت از فضای مطالعۀ خود دور شوید.
7. کمک بخواهید
اگر در مسئله خاصی گیر کردهاید یا چیزی برای شما بیمعنا به نظر میرسد، از معلمان یا استادان خود کمک بگیرید. هم چنین میتوانید با دوستان خود، در این مورد صحبت کنید.
اکنون راهکارهای خود را مطرح کنید
این نکات تنها برخی از قلقها در راستای مطالعۀ هوشمند است. ممکن است موارد دیگری نیز وجود داشته باشد که به شما کمک کند. دریابید که دوستانتان هنگام مطالعه و درس خواندن چه می کنند. شاید معلمان شما نیز توصیههای خوبی داشته باشند. در این مسیر وقتی چیزی را یافتید که برای شما مفید و عملی است، آن را انجام دهید. سخت درس نخوانید و موفق باشید.