مهم‌ ترین صنایع دستی ایران کدامند؟

انتخاب بهترین محصول در حین خرید صنایع دستی ایران در ابتدا کار بسیار سختی به نظر می‌رسد چرا که ایران از تنوع بالایی در صنایع دستی برخوردار بوده و افراد بر اساس سلیقه خود به یکی از انواع خاص صنایع دستی علاقه‌مند هستند.

در واقع صنایع دستی کشور ما نشانه ی کوچکی از فرهنگ غنی و هنر ما ایرانیان است که به دست هم وطنان هنرمند ما ساخته و روانه بازار شده است. انتخاب یک مورد از بین محصولات صنایع دستی ایران امری تقریبا غیرممکن است اما ما برای آشنایی بیشتر شما با محبوب‌ترین آثار صنایع دستی ایران در ادامه چند مورد از محصولات پرطرفدار را مورد بررسی قرار داده‌ایم. با ما همراه باشید. 

صنایع دستی چیست؟

به محصولاتی که مواد اولیه آن از خود کشور تامین شده و به دست افراد هنرمند و خبره در همان کشور ساخته شده باشد را صنایع دستی می‌گویند. امروزه در ایران صنایع دستی در انواع رنگ‌ها، جنس‌ها و کاربردها در ایران یافت می‌شود. در ابتدا تنوع این محصولات به قدری زیادی است که اگر شما تازه با دنیای صنایع دستی آشنا شده باشید، کاملا گیج خواهید شد اما به مرور زمان پس آشنایی با جنس محصولات و کاربرد آن‌ها می‌توانید محصول مد نظر خود را انتخاب کنید.

ویژگی‎های مهم صنایع دستی

برای این که محصولی را یک صنایع دستی نامگذاری کنند حتما باید دارای یک سری ویژگی‌ها و فاکتورهای خاص باشد . این ویژگی‌ها به طور خلاصه شامل موارد زیر می‌شود:

·       استفاده از مواد اولیه بومی کشور

·       حضور انسان در کلیه روند ساخت

·       داشتن ارزش مالی و معنوی

·       بکار گیری از نکات و تصاویر ملی

انواع صنایع دستی در ایران

همان طور که در ابتدا نیز گفته شد در ایران انواع مختلفی از صنایع دستی وجود دارد که هر یک کاربرد، رنگ و جنس مختلفی با یکدیگر دارند. این محصولات اغلب از شهری به شهر دیگر متفاوت است و مردمان هر شهر نیز صنایع دستی شهر خود را بسیار دوست دارند. کاسه مسی، فیروزه کوبی، خاتم کاری، سبد حصیری و...تنها بخش کوچکی از محصولات محبوب در صنایع دستی ایران محسوب می‌شوند. در ادامه تعدادی از این صنایع دستی محبوب را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.

صنایع فلزکاری

فلزات از روزگاران خیلی قدیم در ایران در اشکال گوناگون مورد استفاده قرار می‌گرفت به طوری که امروزه نیز هنوز ردپایی از آثار گذشتگان درباره فلز در طبیعت یافت می‌شود. امروزه نیز فلزات کاربردهای گسترده‌ای دارند در در واقع در هر امری که شما بشناسید به طور مستقیم و غیر مستقیم می‌توانید رد پایی از فلزات را مشاهده کنید.

در صنایع دستی، فلزات بیشتر به صورت ظروف تزئینی یافت می‌شوند و افراد بسته به نیاز و سلیقه خود این محصولات را خریداری می‌کنند.

ظروف سفالی

ساخت ظروف سفالی در گذشته از ترکیب آب و گل توسط انسان‌ها کشف و ساخته شد. از این ظروف برای غذا خوردن، نگهداری آب، خنک نگهداشتن مواد غذایی و...استفاده می‌کردند. امروزه نیز برخی افراد برای جلوه‌های تزئینی و برخی برای استفاده روزمره از ظروف سفالی استفاده می‌کنند. یکی از محبوب‌ترین صنایع سفالگری در بین مردم، پارچ آب سفالی است که در فصول گرم سال آب را به مدت طولانی‌تری خنگ نگه می‌دارد.

صنایع چوبی

صنایع چوبی یکی از رایج‌ترین محصولات در بین صنایع دستی هستند و کاربرد گسترده‌ای نیر دارند. از صنایع چوبی در ساختن ظروف، قاب عکس، مجسمه، خاتم کاری و...استفاده شده و هنگامی که روی آن با هنر و حوصله حکاکی انجام شود زیبای آن دو چندان خواهد شد.

صنایع نساجی

صنایع نساجی نیز از قدیمی‌ترین هنرهای دست ایرانیان به حساب می‌آید. این هنر زیبا در شاخه‌ها و انواع مختلفی در بازار حضور داشته و کاربرد بسیار گسترده‌ای دارد. در برخی از مناطق ایران بافندگی و فرش و گلیم بسیار رواج دارد که این محصول در طرح‌ها و رنگ‌های مختلفی بافته می‌شود. علاوه بر این مواردی مانند مخمل بافی، ابریشم بافی و چفیه بافی نیزا محصولات هنری و محصولات پرطرفدار در این رشته محسوب می‌شود.

صنایع حصیربافی

حصیر بافی از صنایع دستی محبوب در شمال و جنوب کشور ایران به حساب می‌آید که در طرح‌ها و سبک‌های مختلف ساخته و روانه بازار می‌شوند. جنس این حصیرها اغلب از ساقه گندم و برگ درخت خرما است. این محصولات در مناطق گرم و شرجی کاربردهای بسیار گسترده‌ای دارند. این محصولات اغلب به صورت سبد حصیری و زیرانداز و جارو در بین افراد مناطق مختلف شناخته می‌شوند.

صنایع چرم

چرم از پرطرفدارترین و محبوب‌ترین محصولات صنایع دستی در ایران هستند و به برخی از نقاط دنیا نیز صادر می‌شوند. محصولات چرمی بیشتر در پوشاک کاربرد دارند و یکی از گران‌ترین صنایع دستی ایران به حساب می‌آید. علاوه بر پوشاک کاربرد چرم را می‌توان در نقاشی و حکاکی روی چرم، جلدسازی چرمی، معرق چرمی و...مشاهده کرد.

صنایع سنگی

سنگ تراشی (حجاری) ریشه در ایران باستان دارد. بنای عظیم تخت جمشید نمونه‌ای از هنر سنگ تراشی ایران است. امروزه از سنگ تراشی در انواع ظروف، مجسمه سازی و تابلو استفاده می‌شود. این محصولات جلوه بسیار زیبایی داشته نسبت به سایر صنایع دستی از ماندگاری بیشتری برخوردار هستند.

صنایع سرامیک

صنعت سرامیک جز قدیمی‌ترین و کهن‌ترین صنایع دستی در ایران محسوب می‌شود. معرق کاری که با استفاده از انواع کاشی و سرامیک انجام می‌شود در طرح‌ها و رنگ بندی‌های مختلفی ساخته و به بازار معرفی می‌شود.

قلاب دوزی

هنر قلاب بافی با استفاده از انواع نخ‌های ابریشمی در رنگ‌ها و جنس‌های مختلفی تولید می‌شود. از هنر قلاب بافی در ساختن امور تزئینی و پوشاک مانند دامن، لباس و پرده استفاده می‌شود. این محصولات به قدری در ایران محبوب و شناخته شده است که به سایر نقاط دنیا نیز ارسال می‌شود.

سخن آخر

در کل محصولات صنایع دستی در ایران بسیار گسترده است و برای طیف وسیعی از فعالیت‌های افراد استفاده می‌شود. برای انتخاب بهترین صنایع دستی ایران نمی‌توان هیچ گونه نظر قطعی بیان کرد زیرا این محصولات بر اساس سلیقه افراد مختلف، متفاوت است. از طرفی مورد دیگر که بسیار نیز در این حوزه مطرح می‌شود قیمت و ارزش این محصول است به طبع هر چه محصولات قیمت بالاتری داشته باشند، قدرت خرید برای این محصولات کمتر می‌شود. همچنین موقعیت مکانی و جغرافی نیز در محبوبیت یک صنایع دستی تاثیر بسیار زیادی دارد.