برندی که بازار صادرات لوازم خانگی را گرم نگه داشت
اجاق داغ «بوتان» در طوفان تحریم‌ها
گرچه در اقتصاد دولتی تحریم‌زده، شکوفایی شرکت‌های خصوصی امری محال به نظر می‌رسد، اما هنوز تولیدکنندگانی پیدا می‌شوند که گلیم خود را از آب بیرون بکشند و در نبود حمایت‌های دولتی و فشارهای خارجی، علاوه بر بازارهای داخلی، در ابعاد بین‌المللی هم درخشان ظاهر شوند.
در صنعت لوازم خانگی کشور که همچنان لقب دومین صنعت بزرگ غیرنفتی کشور را یدک می‌کشد نیز چنین شرکت‌هایی به چشم می‌خورند. گروه صنعتی «بوتان» یکی از شرکت‌هایی است که در طوفان تحریم‌های داخلی و خارجی توانسته اجاق تولید و صادرات خود را روشن نگه دارد و شعله محصولات خود را در بیش از 20 کشور جهان برافروزد.
بیست و دوم آذرماه سال جاری سرانجام بیست و پنجمین مراسم تجلیل از صادرکنندگان کشور برگزار شد و صادرکنندگان برتر 1400 در سطح ممتاز و ملی معرفی شدند. گروه صنعتی بوتان که در آستانۀ ورود به هشتمین دهه فعالیت خود قرار دارد یکی از شرکت‌هایی است که توانست برای چهارمین بار طی شش سال اخیر تندیس صادرکنندۀ نمونۀ ملی را از آن خود کند.
رؤیایی که محقق شد
جولان برندی ایرانی در بازارهای اروپایی؛ شاید این همان رؤیایی بود که محسن خلیلی‌عراقی 24ساله در سر می‌پروراند؛ درست زمانی که او تصمیم گرفت به همراه پدر و برادر مرحوم خود سیستم پخت‌وپز و گرمایش خانواده‌های ایرانی را متحول سازد. همان موقع بود که جرقه تولید اولین اجاق گاز، سیلندر گاز و بخاری گازی در کشور زده شد تا دغدغۀ تهیه زغال و هیزم برای ایرانی‌ها در خاطرات جا بماند. دیری نپایید که «بوتان» به یکی از معروف‌ترین برندهای ایرانی تبدیل شد و در کمتر از سه دهه عنوان بزرگ‌ترین تولیدکنندۀ لوازم خانگی گازسوز و سیلندرهای گاز مایع را از آن خود کرد.
ساخت اولین آبگرمکن و پکیج شوفاژ دیواری
اما جاه‌طلبی‌های گروه صنعتی بوتان به همین جا ختم نمی‌شد، بلافاصله پس از اتمام جنگ و زمانی که بسیاری از تولیدکنندگان به دلیل آسیب‌های ناشی از شرایط جنگ‌زدۀ اقتصاد فعالیت خود را متوقف ساخته بودند، این تولیدکننده توانست اولین آبگرمکن دیواری گازی ساخت ایران را روانۀ بازار کند و چند سال بعد اولین پکیج شوفاژ دیواری کشور را به معرض نمایش بگذارد. محصولاتی که بسیاری از ایرانیان با آن خاطره دارند.
سومین تولیدکنندۀ بزرگ آبگرمکن دیواری دنیا
در پی موفقیت‌های بوتان در بازار داخلی، این شرکت در آغاز ششمین دهه فعالیت خود، با حفظ تمرکز بر استفاده از فناوری‌های روز و پشتوانه بیش از یک دهه صادرات قطعات به اروپا، عزم خود را بر صادرات دستگاه های گرمایشی به اروپا جزم نموده و سرانجام اواخر دهۀ 80 حضور جدی این شرکت در بازارهای جهانی رقم خورد. در میان ابرقدرت‌هایی صنعت لوازم خانگی که دیگر به کمتر تازه‌واردی اجازۀ قد علم کردن در بازارهای بین‌المللی می‌دهند، بوتان تجربه 60سالۀ خود را نقشه راه قرار داد و به سومین تولیدکنندۀ بزرگ آبگرمکن دیواری در دنیا تبدیل شد.
صادرات به مهد تولید لوازم گرمایشی
قطعاً بوتان هم مانند سایر تولیدکنندگان در مسیر رسیدن به اهداف تولیدی و صادراتی خود روزهای پرفرار و نشیبی را طی کرده است. اما اگر توانسته در بین حدود 1500 فعال صنایع لوازم خانگی از تولیدکنندگانی باشد که موفق به دریافت تندیس صادرکننده نمونه ملی شده، قطعاً مسیر متفاوت‌تری را پیموده است.
چنانچه این شرکت هم نظیر «ارج» و «آزمایش» در گیر و دار تصمیمات اشتباه قرار می‌گرفت امروز سرنوشتی بهتر از آن‌ها نداشت و در بهترین حالت به آشیانه‌ای برای پرنده‌ها تبدیل می‌شد. اما حالا بوتان می‌تواند الگویی برای سایر تولیدکنندگان در صنایع مختلف باشد.
بوتان با اتکا به توان داخلی و استفاده از دانش و تکنولوژی خارجی، در تولید قطعه هم به خودکفایی رسید و امروز حتی 11 کشور اروپایی که در مهد تولید کالاهای صنعتی گرمایشی قرار گرفته‌اند، در کنار 9 کشور آسیایی و دو کشور از آفریقا و آمریکای جنوبی، در زمره واردکنندگان لوازم گرمایشی از بوتان به حساب می‌آیند.
استمرار صادرات در شرایط تحریم
طی شش سال اخیر بوتان در حالی توانسته چهار تندیس صادرکننده نمونه ملی را دریافت کند که شدیدترین تحریم‌های تاریخ آمریکا علیه ایران طی همین دوره اتفاق افتاده و تولیدکنندگان با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده‌اند. در این بین اما، روند توسعه بازاری که می توانست سریع تر باشد، متوقف نشده و مدیران بوتان توانستند صادرات خود را تا محدودۀ آفریقا و آمریکای جنوبی هم گسترش دهد.
با این حال ادامۀ این موفقیت‌ها به‌آسانی امکان‌پذیر نیست و از دولت انتظار می‌رود فضای رقابتی را در بازار به وجود آورد. چه بسا اکنون تحریم‌های آمریکا برای از پادرآوردن هر تولیدکننده و فعال اقتصادی کافی است، اما «بوتان» همان‌طور که از دوران سخت اقتصاد جنگ زده سربلند بیرون آمد، در هنگامۀ تشدید تحریم‌ها نیز برای شهروند ایرانی و خارجی انتخابی مطمئن باقی ماند. این روند کارشناسان را امیدوار ساخته تا در آینده بیش از این نام بوتان به گوش برسد.
