معرفی انواع تجهیزات اطفا حریق
یکی از ملزومات بسیار مهمی که باید در هر ساختمان چه اداری و چه مسکونی حتما وجود داشته باشد، تجهیزات اعلام حریق و اطفا حریق است. در این مقاله به معرفی انواع تجهیزات اطفا حریق بپردازیم.
مسلما برای مشاوره و آشنایی با این تجهیزات احتیاج به راهنمایی توسط افرادی داریم که متخصص این زمینه هستند و می توانند در رابطه با طراحی، نظارت و اجرای سیستم اعلام حریق و اطفا حریق، کمک بسزایی نمایند. شرکت آبادگستر تاسیسات ایرانیان، شرکتی با همین زمینه فعالیت می باشد.
تعریف فنی و تخصصی تجهیزات اطفا حریق
قبل از اینکه بخواهیم به معرفی انواع تجهیزات اطفا حریق بپردازیم، بهتر است تعریف علمی در رابطه با این تجهیزات داشته باشیم.
یک سیستم اطفا حریق، سیستمی ایمن است که میتواند بالاترین و بیشترین سطح محافظت را در برابر آتش از خود نشان دهد. اگر هم آتش سوزی سرعت و قدرت زیادی داشته باشد، میتواند میزان خسارت را به کمترین حالت ممکن برساند.
این تجهیزات می تواند با سرعت عمل بالا؛ به شکل اتومات عامل آتش سوزی را کنترل نماید البته با توجه به محل آتش سوزی، عامل آتش سوزی و مسائلی از این قبیل.
معرفی انواع تجهیزات اطفا حریق براساس نوع عملکرد
خاموش کردن آتش و تجهیزاتی که در این زمینه مورد استفاده قرار می گیرند فقط مبتنی بر سرد کردن آتش نیستند (همان کاری که آب با آتش انجام می دهد). خنک کردن و کنترل آتش می تواند توسط عوامل زیر صورت بگیرد:
مواد پاک کننده شیمیایی
شامل موادی مایع و ضدحریق شیمیایی است که می توانند بسیار سریع در برابر آتش عمل کنند و مهمترین مزیت این مواد هم بی خطر بودن آنهاست.
مواد گازی
گازهای بی اثری مانند آرگون و نیتروژن و دی اکسیدکربن با هم ترکیب شده و میزان اکسیژن را کاهش داده تا جایی که آتش سوزی از حالت پایدار خارج شود.
دی اکسید کربن
این گاز می تواند سطح اکسیژن را کم کرده تا آتش سوزی سرعتش کم شده و کنترل شود. البته استفاده از این گاز می تواند تا حدودی خطرناک باشد و به همین دلیل بهتر است برای مکان هایی مورد استفاده قرار بگیرد که رفت و آمد کمتری دارد.
اطفا حریق با سیستم آب و کف
در این سیستم، آب به شکل اسپری روی آتش ریخته شده و علاوه بر اینکه این روش میزان آب کمتری را مصرف می کند، خسارت ها را هم کمتر خواهد کرد.
کپسول آتش نشانی
مهمترین مزیت کپسول آتش نشانی قابل حمل بودن آن است. با توجه به عامل آتش سوزی، آن را با ترکیباتی همچون آب، پودر، گاز، دی اکسیدکربن و... به اصطلاح خفه می کند. استوانه ای فلزی که یا با آب و یا ترکیبات دیگر خاموش کننده پر شده و با فشردن اهرم بالای استوانه می توان ترکیبات داخلی آن را با فشار زیاد بر روی آتش ریخت.
کپسول ها می توانند انواع مختلف و همچنین سایزهای گوناگونی داشته باشند. وزن آنها هم متغیر است. میتوانند از وزن 1 تا 250 کیلوگرم را شامل شوند که به این کپسول ها دستی می گویند. اما برای جابهجایی وزن های بالاتر معمولا آنها را چرخدار می کنند.
جعبه آتش نشانی
جعبه آتش نشانی یا فایر باکس، محفظه بزرگی است که درون آن وسایل و تجهیزات اطفا حریق قرار داده شده و درب آن بسته و روی دیوار ساختمان برای مواقع اضطراری نصب میشود.
تجهیزاتی که داخل این محفظه قرار می گیرد شامل: کپسول آتش نشانی، قرقره و شلنگ و نازل است.
این جعبه ها به صورت روکار و توکار نصب شده و یا به شکل ایستاده بر روی پایه برای محوطه ها هم مورد استفاده قرار میگیرند. جعبه های روکار معمولا به شکلی کاملا مجزا می توانند بر روی هر دیواری نصب شوند (معمولا در ساختمان های قدیمی کاربرد دارند). اما جعبه های توکار در مکان های مخصوصی که از قبل داخل دیوار در نظر گرفته شده است، قرار می گیرند (در ساختمان های جدید و نوساز).
درون این جعبه ها، یا کپسول آتش نشانی قرار گرفته و یا شلنگ قرار گرفته است. جنس این جعبه ها می تواند از نوع فلزی یا فایبرگلاس باشد. می توانند یک درب داشته باشند یا دو درب، کرکره ای باشند یا حالت دکوراتیو هم به دیوار ببخشند.
ابعاد و اندازه این جعبه ها هم متغیر است. البته باید در حدی باشد که یک کپسول بزرگ و یا شلنگ در آن به راحتی جای بگیرد.
تعداد جعبه هایی که برای ساختمان باید در نظر گرفته شود بستگی به مساحت و وسعت داخل ساختمان دارد. معمولا شلنگ های آتش نشانی می توانند هر کدام به شکل مجزا، 30 تا 40 متر را تحت پوشش خود قرار دهند.
فلوسوئیچ
این قطعه به عنوان کنترل کننده در سیستم اطفا حریق استفاده می شود. نام دیگر آن سنسور یا سوئیچ جریان است. وسیله ای است که معمولا بر روی یک کانال و مدار نصب شده تا میزان جریان و فشار مایعات یا حتی گازها و هوا را کنترل کند.
بعد از قرارگیری فلوسوئیچ بر روی مدار، در صورتی که جریان در مدار به طور ناگهانی کم یا زیاد شود، میتواند اقداماتی مانند فعال کردن زنگ هشدار، هدایت کردن جریان، خاموش کردن بخشی از مدار و غیره را خودبهخود انجام دهد.
این قطعه می تواند انواع مختلفی داشته باشد: پدالی، چرخشی و مغناطیسی. هر کدام از این فلوسوئیچ ها می توانند بر روی جریانی خاص، عملکرد خاصی داشته باشند.
اسپرینکلر
این وسیله در حقیقت یک آبپاش است که به سیستم آب شهری متصل بوده و در داخل ساختمان ها تعبیه می شود. زمانی که این وسیله تشخیص دهد دما از حالت نرمال خارج شده است، آب را به شکل پاششی تخلیه می کند. این وسیله و استفاده از این سیستم می تواند میزان خسارت وارده را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.