چند روش اصولی انتخاب پروژه برای مدیران حرفه‌ای پروژه

ایلنا؛ هنگامی‌که تعدادی پروژه جالب و چالش‌برانگیز برای انتخاب دارید، اولین قدم در مدیریت مؤثر پروژه انتخاب پروژه‌ای مناسب مجموعه مهارت‌ها، سطح صلاحیت تیم شما و بیشترین شانس موفقیت باشد، است. روش‌های انتخاب پروژه مجموعه‌ای از تکنیک‌های آزمایش شده بر اساس زمان مبتنی بر استدلال منطقی صحیح را برای انتخاب یک پروژه و فیلترکردن پروژه‌های نامطلوب با احتمال موفقیت بسیار کم ارائه می‌دهند.

روش‌های انتخاب پروژه یک مفهوم مهم برای تمرین مدیران و مشتاقان پروژه است که برای آزمون PMP® (بیشتر بخوانید: آزمون PMP چیست؟) به طور یکسان آماده می‌شوند و در این مقاله، ما در مورد روش‌های انتخاب پروژه زیر به طور دقیق بحث خواهیم کرد:

- روش‌های اندازه‌گیری سود

- نسبت سود / هزینه

- مدل اقتصادی

- مدل امتیازدهی

- دورة بازپرداخت

- ارزش خالص فعلی

- جریان نقدی تنزیل شده

- نرخ بازده داخلی

- هزینه فرصت

- روش‌های بهینه‌سازی محدود

- ملاحظات غیرمالی

لازم به ذکر است استفاده از اصول و مبانی مدیریت دانش در طولانی مدت کمک فراوانی به انتخاب پروژه‌های مفید خواهد کرد. در این زمینه بهتر است از مشاوران مدیریت دانش نیز کمک بگیرید.

روش‌های انتخاب پروژه چیست؟

این سناریو را در نظر بگیرید: سازمانی که در آن کار می‌کنید تعدادی قرارداد پروژه به وی تحویل داده شده است. به دلیل محدودیت منابع، سازمان نمی‌تواند همه پروژه‌ها را هم‌زمان کنترل کند، بنابراین آنها باید تصمیم بگیرند کدام پروژه‌ها سودآوری را به حداکثر می‌رسانند.

اینجاست که روش‌های انتخاب پروژه وارد عمل می‌شود. دو روش انتخاب پروژه وجود دارد:

1. روش‌های اندازه‌گیری سود
2. روش‌های بهینه‌سازی محدود

اگرچه زمان‌بر است، اما استفاده از این روش‌ها برای یک برنامه تجاری مؤثر ضروری است. روش‌های مستند متنوعی برای انتخاب پروژه وجود دارد، اما قانون این است: برای پروژه‌های کوچک که خیلی پیچیده نیستند، مدل اندازه‌گیری سود مفید است، در حالی که اگر یک پروژه بزرگ و پیچیده باشد، روش بهینه‌سازی محدود تناسب بهتر بیایید با جزئیات بیشتر نگاهی به هر دو روش بیندازیم.

روش‌های اندازه‌گیری سود

اندازه‌گیری سود یک تکنیک انتخاب پروژه است که بر اساس ارزش فعلی تخمینی و خروجی پول نقد تخمین زده می‌شود. منافع هزینه محاسبه می‌شود و سپس برای تصمیم‌گیری با سایر پروژه‌ها مقایسه می‌شود. تکنیک‌هایی که در اندازه‌گیری سود استفاده می‌شود به شرح زیر است:

نسبت سود / هزینه

نسبت هزینه / سود، همان‌طور که از نامش پیداست، نسبت بین مقدار فعلی جریان ورودی یا هزینه سرمایه‌گذاری شده در یک پروژه به ارزش فعلی جریان خروجی است که ارزش بازدهی از پروژه است. پروژه‌هایی که نسبت Cost-Benefit پایین‌تری دارند به طور کلی نسبت به بقیه انتخاب می‌شوند.

مدل اقتصادی

EVA یا ارزش افزوده اقتصادی، معیار عملکردی است که ضمن تعریف بازده سرمایه، ارزش خلق سازمان را محاسبه می‌کند. همچنین به‌عنوان سود خالص پس از کسر مالیات و هزینه سرمایه تعریف می‌شود. اگر چندین پروژه به مدیر پروژه اختصاص‌داده‌شده باشد، پروژه‌ای که بالاترین ارزش افزوده اقتصادی را داشته باشد انتخاب می‌شود. EVA همیشه به‌صورت عددی بیان می‌شود و نه به‌صورت درصد.

مدل امتیازدهی در مدیریت پروژه

مدل امتیازدهی در مدیریت پروژه یک تکنیک عینی است: کمیته انتخاب پروژه معیارهای مربوطه را لیست می‌کند، آنها را باتوجه‌به اهمیت و اولویت‌های آنها وزن می‌کند، سپس مقادیر وزنی را اضافه می‌کند. پس از اتمام امتیازدهی این پروژه‌ها، پروژه با بالاترین امتیاز انتخاب می‌شود.

دوره بازپرداخت

دوره بازپرداخت نسبت کل وجه نقد به متوسط وجه نقد دوره است. زمان لازم برای بازیابی هزینه سرمایه‌گذاری شده در پروژه است. دوره بازپرداخت یک روش اساسی انتخاب پروژه است. همان‌طور که از نام آن مشخص است، در واقع دوره بازپرداخت، دوره بازپرداخت سرمایه‌گذاری را در نظر می‌گیرد. این بازه زمانی است که برای بازگشت سرمایه لازم است تا هزینه اصلی سرمایه‌گذاری شده را بازپرداخت کند. محاسبه بازپرداخت نسبتاً ساده است:

هنگامی‌که از دوره بازپرداخت به‌عنوان روش انتخاب پروژه استفاده می‌شود، پروژه‌ای که کوتاه‌ترین دوره بازپرداخت را داشته باشد ترجیح داده می‌شود زیرا سازمان می‌تواند سریع‌تر سرمایه اصلی خود را بازیابد. با این وجود، چند محدودیت در این روش وجود دارد:

• ارزش زمانی پول را در نظر نمی‌گیرد.
• منافع حاصل از دوره بازپرداخت در نظر گرفته نمی‌شود. این تمرکز بیشتر بر نقدینگی است درحالی‌که از سودآوری چشم‌پوشی می‌شود.
• خطرات موجود در پروژه‌های فردی نادیده گرفته می‌شوند.

ارزش خالص فعلی

خالص ارزش فعلی تفاوت بین ارزش فعلی جریان وجه نقد پروژه و ارزش جاری جریان وجه نقد است. NPV همیشه باید مثبت باشد. هنگام انتخاب پروژه، پروژه با NPV بالاتر ترجیح داده می‌شود. مزیت درنظرگرفتن NPV نسبت به دوره بازپرداخت این است که ارزش آینده پول را در نظر می‌گیرد. بااین‌حال، محدودیت‌های NPV نیز وجود دارد:

هیچ روش کلی پذیرفته شده‌ای برای استخراج مقدار تخفیف برای محاسبه ارزش فعلی وجود ندارد.

NPV هیچ تصویری از سود یا زیان ارائه نمی‌دهد که سازمان می‌تواند با شروع یک پروژه خاص ایجاد کند.

برای اطلاعات بیشتر در مورد NPV و نحوه استفاده از NPV به‌عنوان ابزاری برای فیلترکردن پروژه‌ها، در اینجا یک مقاله بینشی در مورد محاسبه هزینه فرصت برای پروژه‌ها آورده شده است.

تخفیف جریان نقدی

معروف است که ارزش آینده پول مانند امروز نخواهد بود. به‌عنوان‌مثال، 20 هزار دلار از ده سال دیگر به همین ارزش نخواهند داشت؛ بنابراین، در هنگام محاسبه سرمایه‌گذاری هزینه و بازگشت سرمایه، حتماً مفهوم جریان نقدی با تخفیف را در نظر بگیرید.

نرخ داخلی بازگشت

نرخ بازده داخلی نرخ بهره‌ای است که ارزش خالص فعلی آن صفر است - وقتی ارزش فعلی جریان خروجی برابر باارزش فعلی جریان ورودی باشد، به دست می‌آید. نرخ بازده داخلی به‌عنوان "نرخ بازده مرکب سالانه" یا "نرخ تنزیل که ارزش فعلی خالص کلیه جریان‌های نقدی (مثبت و منفی) را از یک سرمایه‌گذاری خاص برابر با سفر می‌کند" تعریف می‌شود. از IRR برای انتخاب پروژه با بهترین سودآوری استفاده می‌شود. هنگام انتخاب یک پروژه، پروژه‌ای با IRR بالاتر انتخاب می‌شود.

هنگام استفاده از IRR به‌عنوان معیار انتخاب پروژه، سازمان‌ها باید خاطر بسپارند که این مورد را منحصراً برای قضاوت در مورد ارزش یک پروژه استفاده نکنند. پروژه‌ای با IRR کمتر ممکن است NPV بالاتری داشته باشد و با فرض محدودیت سرمایه، پروژه با NPV بالاتر باید انتخاب شود زیرا این باعث افزایش سود سهام‌داران می‌شود.

هزینه فرصت

هزینه فرصت هزینه‌ای است که هنگام انتخاب پروژه دیگری صرف می‌شود. در هنگام انتخاب پروژه، پروژه‌ای انتخاب می‌شود که هزینه فرصت کمتری داشته باشد.

 روش‌های بهینه‌سازی محدود

روش‌های بهینه‌سازی محدود که به‌عنوان مدل ریاضی انتخاب پروژه نیز شناخته می‌شود، برای پروژه‌های بزرگ‌تر که به محاسبات ریاضی پیچیده و جامع نیاز دارند، استفاده می‌شود. تکنیک‌هایی که در روش‌های بهینه‌سازی محدود استفاده می‌شود به شرح زیر است:

نتیجه

همان‌طور که اکنون می‌دانید، انتخاب پروژه ممکن است به روش‌های مختلفی انجام شود. بهتر است یک سازمان روش‌های مختلفی را امتحان کند و طیف گسترده‌ای از عوامل را قبل از انتخاب پروژه در نظر بگیرد تا آنجا که ممکن است اطمینان حاصل شود که بهترین تصمیم برای شرکت گرفته شده است.

pmpiran چندین دوره آموزشی مدیریت پروژه و مسیرهای یادگیری ارائه می‌دهد که می‌تواند به مدیران پروژه مشتاق کمک کند تا آموزش موردنیاز خود را بگیرند - نه تنها در امتحانات صدور گواهینامه مانند PMP بلکه در دانش واقعی که برای هر حرفه مدیریت پروژه مفید است و به پیشرفت شغلی مدیران کمک میکند.

منبع:

simplilearn.com/project-selection-methods-article