چرا استفاده از آهن آلات در ساخت و ساز اهمیت دارد؟
نیاز به مسکن از جمله اصلی‌ترین و اولین نیازهای بشر به شمار می‌آید. مسکنی که نه تنها از انسان در برابر شرایط آب و هوایی مختلف محافظت کند، بلکه ایمنی را نیز به خطر نیندازد. در ابتدای شکل گیری زندگی انسان، غارها تنها پناه برای فرار از آفتاب روز و سرمای شب بود. پس از آنکه یک جا نشینی رونق گرفت، شکل و ماهیت مسکن تغییر کرد.
در این زمان چوب و پوست میوه در کنار بخش‌های مختلف گیاه، سپر دفاعی انسان در برابر شرایط اقلیمی مختلف بود. بعد با کشف‌های جدید انسان و به کارگیری مواد دیگر، جنس و ماهیت منازل دستخوش تغییر و تحول شد.
هر چه در زمان روبه جلو حرکت می‌کنیم، به دوره‌ای می‌رسیم که بناها تماما از آجر، کاهگل و بتن ساخته شدند. شکل سنتی منازل به این شکل دو ایراد اساسی داشت:
- عدم استحکام در برابر حوادث طبیعی
- عدم قابلیت گسترش سازه
پس از وقوع هر زلزله حجم گسترده‌ای از خسارات گریبان افراد را می‌گیرد. در چنین حالتی نه تنها اموال بلکه جان انسان از خسارات در امان نمی‌ماند. خانه‌های سنتی و ساخته شده با مصالح بتنی در برابر چنین حوادثی از خود ضعف نشان می‌دهند. چرا که بتن در برابر نیروهای کششی مقاومت نمی‌کند و فرو می‌پاشد. به طور کلی سازه‌ای در برابر زلزله مناسب است که در برابر نیروهای کششی و فشاری مقاوم باشد. این مسئله برای خانه‌هایی که در مناطق زلزله خیزی چون ایران ساخته می‌شوند، بسیار حائز اهمیت است.
شدت و ضعف رشد جمعیت در طول تاریخ روند متفاوتی داشته است. اما به طور کلی رشد جمعیت سیر صعودی را طی کرده است. علاوه براین مهاجرت افراد از روستا به شهر و نیز به کشورها و قاره‌های دیگر، موجب شده تا با افزایش تقاضای مسکن روبه رو باشیم. در چنین حالتی مواد مورد استفاده در ساخت خانه‌های سنتی اجازه ساخت خانه‌های چند طبقه را به سازندگان نمی‌دهد.
مواجه با این دو مشکل در صنعت ساختمان سازی، به خصوص در خطر افتادن جان افراد، مهندسان را به فکر راه چاره انداخت. تلاش‌های مستمر در این حوزه موجب شد تا فولاد و آلیاژهای آن، به اشکال مختلف به ساختمان سازی راه پیدا کند. لازم به ذکر است که استفاده از این مواد در ساخت و ساز گرچه موجب کاهش خسارات و حفظ جان افراد میشود، اما از طرفی دیگر باعث افزایش قیمت تمام شده مسکن خواهد شد. بنابراین قیمت مسکن متناسب با قیمت روز آهن آلات تغییر می‌کند.
به منظور کاربرد راحت فولاد در صنایع مختلف به ویژه ساختمان سازی، این ماده به شکل‌های مختلفی تولید و روانه بازار میشود. فولاد را می‌تون شکل‌های زیر در بازار پیدا کنید:
- میلگرد
- پروفیل
- ورق
- تیرآهن
- نبشی
- ناودانی
- لوله
اگر به طور خاص ساخت مسکن را در نظر بگیرید، به راحتی می‌تواند حضور هر کدام از این مقاطع را لمس کنید. در واقع امروزه استحکام ساختمان پس از رعایت اصول ایمنی در ساخت، به حضور این مقاطع وابسته است. استحکام سازه به اسکلت آن متکی است. به طور کلی ساختمان‌ها براساس نوع اسکلت به دو دسته بتنی و فلزی تقسیم بندی میشود. اینکه کدام نوع اسکلت برای ساخت مناسب است، به عوامل مختلفی بستگی دارد. شرایط آب و هوایی، موقعیت جغرافیایی، بودجه اقتصادی، عوامل فنی و نظر کارفرما تماما بر انتخاب نوع اسکلت تاثیرگذار است.
اسکلت بتنی
پیش از این گفته شد که بتن از مقاومت کششی بسیاری پایینی برخوردار است. خاطره تلخ زلزله بم شاهدی بر این مدعا است. به همین دلیل بایستی به نحوی با این ضعف بتن مقابله کرد. بدین منظور باید ابتدا به کمک میلگرد، پی ساختمان و ستون‌ها را مسلح کرد. در ادامه با پاشش بتن ساخت اسکلت بتنی اتمام می‌یابد. در ساخت ساختمان‌های کوچک، پل‌ها و تونل از این نوع اسکلت استفاده میشود. علاوه بر استحکام، شکل پذیری بالای میلگرد و نیز مقاومت بتن در برابر آتش سوزی موجب شده تا این اسکلت همواره مورد توجه مهندسین قرار گیرد. سرعت انجام این پروژه به قیمت روز میلگرد وابسته است. چرا که قیمت آهن آلات روزانه تغییر می‌کند و به این ترتیب می‌تواند سرنوشت انجام پروژه را دستخوش تغییر و تحول کند. این مسئله در حالی است که خود آرماتوربندی فرایندی زمان بر است و با تامین به موقع ماده اولیه نیز باید زمانی را برای ساخت آرماتور در نظر گرفت.
اسکلت فلزی
همان طور که از نام آن پیدا است، تمام اجزای این سازه با قطعات فلزی ساخته میشود. انواع تیرآهن، ورق و ستون جعبه‌ای با استفاده از اتصالات مختلفی چون پیچ و مهره و یا جوشکاری به هم متصل می‌گردند. این نوع اسکلت اغلب در ساخت سازههای بزرگ چون آسمان خراش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع عضو اصلی این نوع اسکلت‌ها، تیرآهن است. در اصل ورود انواع تیرآهن فولادی به بازار آهن رویای ساخت سازههای عظیم الجثه فولادی را محقق کرد. این مقطع در استانداردهای مختلفی تولید و راهی بازار میشود. از آنجا که قیمت روز تیرآهن و نیز شکل ظاهری و خواص در هر استاندارد متفاوت است، به همین دلیل باید پیش از خرید به این مسئله توجه کنید. البته دقت کنید که به هنگام خرید کیفیت را فدای قیمت نکنید. تامین ایمنی باید اولویت اصلی ساختمان سازی باشد. سرعت عمل در کنار وزن کم سازه در مقایسه با اسکلت بتنی مورد پسند سازندگان نباید شما را از ضعف این سازه در برابر آتش سوزی غافل کند.
با معرفی این دو نوع سازه دریافتید که فولاد در هر کدام نقش کلیدی و مهمی دارد. اما کاربرد مقاطع فلزی در ساختمان سازی فراتر از اینها است. در تزئین بخش‌های مختلف سازه نظیر فضای داخلی و ساخت درب‌ها نیز می‌توانید حضور این مقاطع را ببینید. در کنار اینها در تجهیز ساختمان نیز به حضور آهن آلات احتیاج است. به طور مثال شبکه آبرسانی و گازی درون ساختمان به کمک انواع لوله انجام می‌گیرد. برای انتقال آب اغلب از لوله‌های پلیمری pvc استفاده میشود. اما برای جابجایی گاز این نوع لوله چندان مناسب نیست. در این بخش انواع لوله‌های گازی فولادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. لوله گاز با استاندارد آمریکایی API تولید میشود. در این نوع استاندارد انواع لوله گازی به صورت درزدار و بدون درزدار تولید و نه تنها در مصارف خانگی بلکه در کاربردهای صنعتی استفاده می‌گردد.
قیمت مسکن در گرو آهن آلات
در طول سال بازار آهن سوار بر عوامل مختلف دچار نوسان و تغییر میشود. از آنجا که ساخت و ساز به عنوان یکی از بازارهای مصرف این مصالح به حساب می‌آید، در نتیجه این بازار نیز همسو با نوسانات بازار آهن تغییر می‌کند. البته باید توجه کنید که چون بازار مسکن تحت تاثیر عوامل دیگری نیز هست، ممکن است گاهی تغییرات به موازات بازار آهن نباشد و یا چندان تاثیری نداشته باشد. این حالت به ندرت اتفاق می‌افتد. یعنی به جرات می‌توان گفت که پس از هر دفعه افزایش قیمت، قیمت مسکن افزایش می‌یابد.
سال 99 اتفاقات متعددی دست به دست هم داد تا تنور افزایش قیمت آهن آلات داغ باشد. از شیوع ویروس کرونا و اختلال در حمل و نقل تا افزایش بی وقفه قیمت دلار تماما به افزایش قیمت فولاد و مقاطع ساخته شده با این آلیاژ، دامن زد. در نتیجه این جریانات بازار آهن در کانال صعودی قرار داشت. ارتباط تنگاتنگی که میان بازار فولاد و بازار مسکن وجود دارد، موجب شد تا شاهد افزایش قیمت مسکن نیز باشیم. البته در بازه‌ای به دلیل فاصله گرفتن قیمت‌ها از توان خرید مردم، رکود به جان بازار مسکن افتاد. در این بازه زمانی خرید و فروش به کمترین مقدار خود در سال رسید.
تامین مقاطع فولادی
هر پروژه ساختمانی به تامین حجم بالایی از مقاطع نیاز دارد. حال هرچه ابعاد پروژه بزرگتر باشد، حجم مصرفی آهن آلات افزایش پیدا می‌کند. در تمامی پروژه‌های ساختمانی سبدی از مقاطع فولادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به بیان دیگر تنوع در انتخاب مقاطع بالا است. به همین دلیل برای تامین ماده اولیه به بنگاه و یا فروشنده‌ای نیاز است که بتواند تمامی نیازهای فولادی را تامین کند. فولاد بازرگانی آیرومارت از جمله تامین کنندگانی است که می‌تواند تمام مقاطع موجود در بازار آهن را تامین کند. علاوه بر این امکان استعلام قیمت روز مقاطع مثل قیمت روز لوله فولادی در سایت این مجموعه وجود دارد.
