دلایل آلایندگی بنزین برخی پالیشگاه ها

روابط عمومی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی کشور، با انتشار اطلاعیه ای آخرین وضعیت کیفی تامین و توزیع بنزین در کشور را تشریح کرد.

به گزارش ایلنا، این اطلاعیه بدین شرح است: مجموعه محدودیتها و تنگناهایی که در سالهای گذشته کمبود بنزین مورد نیاز کشور را رقم زد، موجب شد با هماهنگی های به عمل آمده و تغییر شرایط تولید خطوط فرایندی برخی واحدهای پتروشیمی روزانه ۶ میلیون لیتر ریفرمیت(به جای تولید محصولات پتروشیمی که مبنای طراحی، ساخت و بهره برداری واحدهای مزبور است) در واحدهای فوق تولید و به عنوان اکتان افزامورد استفاده و امتزاج و تولید بنزین قرار گیرد که به این ترتیب نیاز کشور به واردات بنزین به حدود ٣ تا ۴ میلیون لیتر در روز کاهش یافت.
براساس آمار شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی، ریفرمیت دریافتی از پتروشیمی ها دارای آروماتیک ۶٠ تا ٧٠ درصد و بنزن حدود ۶ تا ١٠ درصد است که بعد از اختلاط با دیگر مولفه های بنزین و تنظیم مشخصات آن مطابق با استاندارد فعلی به بازار عرضه می شود.
محصولات بعضی از پتروشیمی های تولید کننده ریفرمیت مدتی است با تغییر و اصلاح فرایند، با آروماتیک حدود ۶٠ – ٥٥ درصد و بنزن حدود ٢ درصد عرضه می شود که البته کاهش بنزن موجب کاهش اکتان محصول نهایی به کمتر از ٩٣ شده است. ضمن آن که ریفرمیت دریافتی از دیگر پتروشیمی های فعال در تامین بنزین از اکتان مناسب برخوردار نبوده و در موارد زیادی اکتان محصول آنها حتی کمتر از ٨۴ است و این در حالی است که میبایستی عدد اکتان آن برای تحویل باید حداقل ٩٥ باشد.
مطابق گزارشها در اکثر روزهای بهمن سال ٩٢ شرایط به همین منوال بوده است. بر این اساس، برای امتزاج و تولید محصول نهایی از ریفرمیت فوق، نیاز به اکتان افزای مازاد بوده و این امر باعثشد تا کیفیت بنزین پالایشگاه های استفاده کننده از این محصولات بسیار افت کرده و مقدار بنزن آن به بیش از ٣ درصد و مقدار آروماتیک به بیش از ۴٠ درصد افزایش یابد در حالی که میزان بنزن و آروماتیک طبق استاندارد یورو ۴ به ترتیب حداکثر ١ درصد و ٣٥ درصد است.
بالا بودن عوامل مذکور نسبت به استاندارد، آثار سوء مضاعفی را بر محیط زیست داشته و دارد. لذا به منظور کیفی سازی و تحویل بنزین با شرایط مطلوب تر تلاشهای مستمر و دامنه داری برای کاهش هرچه بیشتر عوامل آلاینده در بنزین انجام شده است.
در حال حاضر قسمت اعظم بنزین سوپر وارداتی از جنوب کشور دارای مشخصات آروماتیک ٣٩ درصد، بنزن ١, ٩ درصد و دارای اکتان ٩٥ است که چنانچه ملاحظه می شود این محصول در قیاس با ریفرمیت های دریافتی از پتروشیمی ها در شرایط مطلوب تری قرار دارد.
موضوع دیگر آن که قیمت ریفرمیت دریافتی از پتروشیمی ها طبق قراردادهای منعقده و توافقهای صورت گرفته قبلی معادل نفتای فوب خلیج فارس به علاوه ٢٢٠ - ٢٣٥ دلار است.
باتوجه به قیمت بنزین وارداتی با اکتان ٩٥، به ازاء هر تن دریافت ریفرمیت از پتروشیمی معادل ١١٥ – ١٠٠ دلار و بر اساس فرمول خرید از پالایشگاه های داخلی برای هر تن ریفرمیت، به پتروشیمی ها ١١٣ - ١۴٥ دلار اضافه پرداخت صورت می پذیرد. به علاوه این موضوع موجب می شود که واحدهای پتروشیمی به دلیل خروج از فرایند طراحی خود با کاهش تولید در واحدهای فرایندی مواجه و در نتیجه تولید محصولات نهایی برای صنایع پایین دستی در این واحدها نیز با کاهش مواجه شود.
از سوی دیگر پتروشیمی ها به دلیل تأمین خوراک از سایر منابع با قیمتی بالاتر، محصول نهایی گرانتری تولید و عرضه می کنند که این امر با مفاد اقتصاد مقاومتی ابلاغی مقام معظم رهبری مغایرت دارد.
با توجه به آنچه اشاره شد و بر مبنای اصول مبرهن رعایت مزیتهای نسبی، جایگزینی واردات بنزین مطابق استاندارد یورو ۴ به میزان مورد نیاز به جای دریافت ریفرمیت از پتروشیمی ها مطابق یک برنامه ریزی اصولی و با رعایت جوانب مختلف زیست محیطی و اقتصادی انجام شده است.
هرچند مطابق گزارشها و اخبار منتشر شده با بهره برداری از واحدهای توسعه ای و ارتقاء کیفی پالایشگاه امام خمینی(ره) شازند و شهید تندگویان تهران و ورود محصولات این واحدها به عرصه مصرف در سال گذشته، هم اکنون وضعیت کلی کیفیت سوخت و هوای کلانشهرها شرایط مطلوبتری یافته و در حال حاضر با توزیع بیش از ١۴ میلیون لیتر بنزین پاک تولیدی پالایشگاه امام خمینی(ره) شازند، شهرهای تهران، کرج و اراک تحت پوشش کامل بنزین فوق قرار دارند.
همچنین با تکمیل و راه اندازی واحدهای ارتقای کیفی و کمی پالایشگاه اصفهان، پالایشگاه بندرعباس و پروژه ستاره خلیج فارس در آینده نزدیک، انتظار می رود ضمن تأمین کامل بنزین مورد نیاز کشور، مقدار قابل توجهی نیز صادر شود.
نکته مهم این که قدردانی از تلاشگران حوزه پتروشیمی که در برهه ای حساس همت والای ایشان منجر به مدیریت تأمین بنزین مورد نیاز و رفع کمبود کشور شد، ضروری است اما در شرایط فعلی شایسته تر آن است که شرکتهای مزبور رسالت خود را در راستای تولیدات پتروشیمی مورد نیاز کشور و توسعه صنعت راهبردی پتروشیمی محقق کنند.
در صورتی که شرکتهای پتروشیمی مزبور که عموما " تحت مالکیت بخش خصوصی " اداره می شوند، آمادگی تولید و تحویل ریفرمیت مطابق با کیفیت مورد نیاز را به نحوی که امتزاج نهایی آنها با دیگر مولفه های تولید بنزین، بتواند بنزین مطابق با استاندارد یورو ۴ تولید کند، داشته باشند، با رعایت قیمت رقابتی، می توانند به عنوان جایگزینی برای تأمین کمبود بنزین وارداتی مطرح بوده و به عنوان یکی از گزینه های تصمیم گیران باقی بمانند.