رئیس سازمان آموزش وپرورش استثنایی در گفت‌وگو با ایلنا مطرح کرد:
تامین هزینه ایاب و ذهاب مشکل اساسی دانش‌آموزان استثنایی
بسیاری از دانش‌آموزان استثنایی از طبقه محروم جامعه بوده و تامین هزینه ایاب و ذهاب برای خانواده‌های آنان بسیار مشکل است. به نحوی که اگر این هزینه‌ها تامین شود، تعداد دانش آموزان استثنایی ما افزایش می‌یابد.
معاون وزیر و رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور یکی از مشکلات اساسی این سازمان را تامین هزینه ایاب و ذهاب دانش آموزان استثنایی عنوان کرد.
مجید قدمی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره وضعیت آموزش و پرورش این گروه از دانش‌آموزان گفت: آموزش و پرورش استثنایی نهادی است که کار تعلیم و تربیت در آن از پیچیدگی‌های خاصی برخوردار است، به این معنی که کار آموزش درآن نیازمند تجهیزات خاص، معلمان متخصص و فضای آموزشی با ویژگی‌های خاص است.
وی تصریح کرد: ویژگی‌های خاصی که آموزش و پرورش استثنایی بر عهده دارد، بار مالی زیادی می‌طلبد به نحوی که به جرات می‌توان گفت که برای یک دانش‌آموز استثنایی چند برابر دانش‌آموز عادی هزینه می‌شود.
وی با بیان اینکه تقریبا در تمامی شهرها مدرسه استثنایی داریم، ادامه داد: تنها مشکلی که از این نظر داریم، مربوط به شهرهای کوچک است که به دلیل کم‌بودن تعداد شاگردان گروههای مختلف دانش‌آموزان در کنار یکدیگر در یک مدرسه هستند.
قدمی افزود: در حال حاضر دانش‌آموزان استثنایی روستایی را نیز در مراکز شبانه روزی خود پذیرش می‌کنیم و شرایط به نحوی است که هیچ دانش‌آموز استثنایی در کشور به دلیل نبود مدرسه از تحصیل بازنمانده است.
حضور ۳۸ هزار دانش‌آموز معلول در مدارس عادی
معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به طرح آموزش فراگیر یادآور شد: در این طرح دانش‌آموزان نابینا، ناشنوا و معلولان جسمی و حرکتی در مدارس عادی تحصیل می‌کنند.
وی تاکید کرد: در آموزش فراگیر، معلمان تلفیقی را که توانایی آموزش به هر دو گروه دانش‌آموزان استثنایی و عادی دارند به مدارس عادی که دارای دانش‌آموز استثنایی هستند، اعزام می‌کنیم که به همین دلیل تعداد دانش‌آموزان ما در مراکز خاص یا دارای ثبات است یا بعضا کاهش داشته است در حالی که این آمار در مدارس عادی و در سیستم فراگیر افزایش داشته است چنانکه امسال ۳۸۰۰۰ دانش‌آموزاستثنایی از میان ناشنوایان، نابینایان و معلولان جسمی حرکتی به مدارس عادی وارد شده‌اند.
قدمی ادامه داد: در حال حاضر دانش‌آموزان اوتیسمی، کم توان ذهنی و چند معلولیتی در مراکز خاص مشغول به تحصیل هستند که با توجه به تفاوت محتوای آموزشی و نظام آموزشی برای این کودکان نمی‌توان آنان را به مدارس عادی سپرد.
برای امور توانبخشی از سربازان استفاده می‌شود
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور درباره استفاده از سربازمعلمان در آموزش وپرورش استثنایی کشور تصریح کرد: پشنهادشده است که فارغ‌التحصیلان رشته‌های توانبخشی مانند کاردرمانگران، گفتاردرمان‌ها و شنوایی سنج فیزیوتراپی دوره سربازی یا طرح خود را در مدارس ما بگذرانند که ما از این طرح استقبال کردیم اما در حوزه آموزش و پرورش چنین قراری وجود ندارد.
رییس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور با بیان اینکه امسال به‌دنبال تولید خودآموز برای معلمان هستیم، گفت: در این خودآموز به معلم شاخص‌های رفتار و تدریس به کودک استثنایی آموزش داده می‌شود.
وی در خصوص چگونگی جذب معلم برای مراکز استثنایی اظهار کرد: در حال حاضر رشته آموزش و پرورش استثنایی را در گرایش‌های مختلف در دانشگاه فرهنگیان داریم. همچنین فارغ التحصیلان رشته آموزش و پرورش استثنایی مراکز تربیت معلم به مراکز ما جذب می‌شوند.
قدمی ادامه داد: در سالهای اخیر در مواردی به دلیل کمبود نیرو، افراد دیپلم و فوق دیپلم جذب مراکز استثنایی شدند که برای این گروه‌ها نیز دوره‌های آموزش ضمن خدمت در تهران برگزار کرده‌ایم که این گروه از معلمان از سراسر کشور در این دوره ها شرکت کرده، آموزش‌های تخصصی لازم را دیده و آموزش‌های عمومی را در استان‌های خود می‌گذرانند اما رویکرد ما جذب خروجی‌های دانشگاه فرهنگیان است.
معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به حجم بالای معلمان بازنشسته در سالهای آینده خاطرنشان کرد: در حال حاضر به دنبال آن هستیم که بتوانیم لیسانس‌های آزاد را جذب کرده و برای آنان دوره‌های آموزشی تخصصی را در دانشگاه فرهنگیان برگزار کنیم.
وی با تاکید بر اینکه آموزش و پرورش استثنایی بسیار پرهزینه بوده و بخش های مختلف آن نیازمند حمایت ویژه است، تصریح کرد: یکی از مشکلات اساسی ما هزینه بالای ایاب و ذهاب این دانش آموزان است که بسیاری از آنان از طبقه محروم جامعه بوده و تامین هزینه ایاب و ذهاب برای خانواده‌های آنان بسیار مشکل است. به نحوی که اگر این هزینه‌ها تامین شود تعداد دانش آموزان استثنایی ما افزایش می‌یابد.
قدمی با اشاره به گران بودن تجهیزات آموزشی دانش آموزان استثنایی گفت: در بخش توانبشخی نیاز به بودجه زیادی داریم همچنین امکانات و تجهیزات آموزشی برای دانش آموزان استثنایی هزینه بر است. اما این امکانات در بلند مدت بسیار مفید بوده و می تواند آموزش این افراد را تسهیل کند.
ضرورت دسترسی به فناوری روز در آموزش استثنایی
رییس سازمان آموزش و پرورش استثنایی با اشاره به لزوم برگزاری دوره های مستمر آموزش ضمن خدمت برای معلمان استثنایی گفت: برای چنین اقدامی باید از فناوری‌های روز همچون دسترسی به اینترنت پرسرعت و ویدیو کنفرانس بهره گرفت تا معلم برای گذراندن این دوره ها مجبور به طی مسافت های طولانی نشود که این مساله نیز به بودجه زیادی نیاز دارد.
وی دسترسی و ترجمه منابع آموزشی و پژوهشی کشورهای پیشگام در آموزش و پرورش استثنایی را از دیگر الزامات آموزش دانش آموزان استثنایی برشمرد که اقدام نسبت به آن مستلزم هزینه زیادی است.
در حوزه چند معلولیتی بضاعت علمی کمی داریم
قدمی با بیان اینکه در برخی از حوزه ها دانش مان به روز نیست تصریح کرد: یکی از این حوزه ها بحثچند معلولیتی است که کار زیادی در خصوص آن انجام نشده و بضاعت علمی کمی داریم. مثلا برای آموزش به کودکان که نابینا و عقب مانده ذهنی بوده و نیاز آموزش خاصی دارند کاری زیادی انجام نشده است.
وی ادامه داد: همچنین ضروری است برای انتقال محتوا نیروهای متخصص را به کشورهایی اعزام کنیم که تجارب خوبی در حوزه چند معلولیتی دارند که این برنامه نیز نیازمند هزینه بالایی است.
قدمی بر لزوم حساسیت نسبت به دارو و درمان دانش آموزان و نیز جذب نیروهایی با عنوان مادریار برای مدارس استثنایی و بویژه معلولان جسمی و حرکتی تاکید کرد.
معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: نظام آموزشی ما در بخش معلولان جسمی و حرکتی، نابینایان و ناشنوایان موفق بوده و قبولی هایی که در کنکور داریم شاهدی برای این مدعا است.
نظام آموزش عادی باید منعطف شود
قدمی با بیان اینکه نظام آموزش و پرورش عادی ما باید تغییراتی در خود ایجاد کند افزود: دانش آموزان معلول حق دارند همانطور که در جامعه در کنار افراد عادی زندگی هستند در مدرسه نیز در کنار افراد عادی آموزش ببینند.
وی ادامه داد: تحقق این امر مستلزم آن است که نظام آموزش و پرورش عادی ما و شیوه های ارزشیابی این نظام منعطف شده و معلمان نیز از نظر تسلط بر روش های آموزش به این دانش آموزان و روانشناسی های یادگیری، تفاوت های فردی و رشد قوی شوند.
قدمی با اشاره به به دانش آموزان دیرآموز گفت: ما سالانه بین ۵۰ تا ۵۵ هزار دانش آموز دیرآموز شناسایی می کنیم که از نظر سطح هوش بین کودکان عادی و کم توان ذهنی قرار دارند.
وی خاطرنشان کرد: برای آموزش این گروه از کودکان از سال آینده قرار است با هماهنگی معاونت آموزش ابتدایی این گروه از کودکان را تحت پوشش قرارداده و به معلمان آموزش‌های لازم در این خصوص را بدهیم که این موضوع اهمیت توجه آموزش و پرورش عادی به دانش آموزان استثنایی را نشان می دهد.
معاون وزیر آموزش و پرورش در ادامه اظهار کرد: برای آموزش دانش آموزان دیرآموز محتوای آموزشی تغییر نمی کند بلکه آموزش روند کندتری می یابد به همین دلیل اطلاعات را به صورت مکتوب در اختیار معلمان عادی قرار می‌دهیم که بتوانند به این گروه از کودکان نیز خدمت رسانی کنند.
قدمی از برگزاری طرح سنجش آمادگی تحصیلی، بینایی و شنوایی خبر داد و گفت: براساس این طرح ۱۰ درصد کودکانی که در سن پیش از دبستان قرار دارد مورد ارزیابی قرار می‌دهیم تا در صورت وجود هرگونه معلولیت در آنها به سرعت مداخله کرده و حمایت های لازم همچون کاشت حلزون، مشاوره به خانواده و… به عمل آوریم..
رییس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور در خصوص تناسب شرایط مدارس استثنایی با استانداردهای جهانی گفت: مدارس خاص کودکان استثنایی این تطابق را دارد و امکانات و تجهیزات مورد نیاز این دانش آموزان را تدارک دیده است.
وی ادامه داد: اما مدارس عادی که این کودکان را می پذیرند مشکلاتی دارند که با همکاری سازمان نوسازی باید بتوانیم در مدارس عادی رویکرد آموزش فراگیر را رعایت کرده و توسعه دهیم و نسبت به آماده کردن فضای آموزشی اقدامات لازم را به عمل آوریم.
قدمی با بیان آن که حدود ۷۲ هزار نفر در سیستم مدارس خاص هستند، گفت: بیشترین آمار دانش آموزان استثنایی متعلق به گروه کم توان ذهنی با تعدادی حدود ۵۳ هزار نفر است.
تهیه امکانات خاص برای دانش‌آموزان اوتیسمی
وی ادامه داد: متاسفانه با وجود فراهم بودن امکانات لازم برای این گروه از کودکان به دلیل مشکلات فرهنگی در برخی از شهرها همه این کودکان تحت پوشش آموزش قرار نمی گیرند که اگر امکاناتی برای رصد و شناسایی این کودکان داشته باشیم جمعیت دانش آموزی ما یک ونیم تا دو برابر خواهد شد.
رییس سازمان آموزش و پرورش استثنایی در خصوص دانش آموزان مبتلا به اوتیسم گفت: کودکان اوتیسمی یکی از پیچیده ترین گروههای تحت پوشش سازمان هستند که پیش تر مدارس مخصوص این گروه را به تعداد محدود ایجاد کرده بودیم.
وی افزود: امسال نیز سعی کردیم محتوایی از خارج کشور وارد کنیم که این محتوا شامل مجموعه ای است که کار تشخیصی کرده و نیز راهنمای والدین و معلمان است. همچنین این محتوا برنامه آموزشی دانش آموزان را در بر دارد.
قدمی تاکید کرد: تامین این مجموعه حدود سه هزار دلار هزینه داشته و در حال حاضر گروهی به کار ترجمه آن مشغول هستند که در اولین فرصت معلمان از استان های مختلف برای یادگیری آن به تهران می آیند.
وی اظهار کرد: ویژگی خاص دانش آموزان مبتلا به اوتیسم این است که این کودکان در سراسر جهان عمدتا از خانواده های با تحصیلات بالا و مرفه هستند در حالی که سایر معولان از خانواده‌های محروم جامعه هستند که هنوز چرایی این مساله مشخص نیست.
قدمی تاکید کرد: با کارهایی که انجام می دهیم سعی داریم سطح آموزش در مدارس ویژه کودکان اوتیسم را ارتقا دهیم.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر یک تیم تخصصی به صورت ویژه روی این موضوع کار می کنند و از آنجا که مطمئن هستم در این خصوص در دانشگاهها نیز مطلبی نداریم مطالب تهیه شده را در اختیار دانشگاه ها قرار می دهیم.
وی در پایان اظهار کرد: در حال حاضر سازمان آموزش و پرورش استثنایی رو به جلو حرکت می کند و در مباحثآموزش وپرورش و توانبخشی کارهای همه جانبه ای درحال انجام است.
