آیتالله هاشمی رفسنجانی در سی و یکمین اجلاس روسای آموزش و پرورش:
تفکر در محیط اختناقی رشد نمیکند
معیشت معلمان حتی کمتر از سطح متوسط جامعه است / اگر کسی فکر میکند که در محیط بسته میتوان افراد سازنده و خلاق بار آورد، اشتباه میکند / نمیتوان پنجرهها را بست و حرف حسابی را نشنید / اگر روش ما اعتدال و رای مردم حقالناس باشد دیگر اختلافات سیاسی چه معنا دارد؟ این دعواها، فحاشیها، زندان کردنها، محروم کردن چه معنا دارد؟
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: متاسفانه یکی از کمبودهای ما در آموزش و پرورش این است که فرزندانمان را جوری بار میآوریم که از حافظهشان بیشتر از تفکرشان استفاده میکنند و این در حالی است که در قرآن نیز به تفکر و عقلانیت تاکید زیادی شده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، آیتالله علی اکبر هاشمی رفسنجانی در دومین روز از سی و یکمین اجلاس روسای آموزش و پرورش طی سخنانی اظهار داشت: بیشک کار آموزش و پرورش از ویژگیهای همه انبیا بوده و همانگونه که آقای فانی وزیر آموزش و پرورش نیز اشاره کردند بزرگترین دستگاه اجرایی کشور وزارتخانه آموزش و پرورش است و به همین دلیل نیز مشکلات زیادی متوجه کارکنان این نهاد است.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه یکی از مشکلات آموزش و پرورش کمبود بودجه است، افزود: اشکال بزرگی که دیده میشود این است که بسیاری از نیروهای موثر تعلیم و تربیت نتوانستند از آن موقعیتی که مثلا در دانشگاهها برای اساتید و بزرگان آن وقت از لحاظ حقوق و مزایا وجود داشت، بهرهمند باشند البته به طور طبیعی تفاوتی بین سطح معلومات و سطح مقام علمی انسانها وجود دارد.
وی تاکید کرد: شغل معلمی افتخار دارد و جامعه نیز به این قشر از جامعه بسیار احترام میگذارد اما به هر حال این احترام واقعی باید با شرایطی همراه باشد که معلمان بتوانند از لحاظ معیشتی تفکر راحتی داشته باشند و این چیزی است که جایش خالی است.
این عضو مجلس خبرگان خاطرنشان کرد: ما نیز در دوران ریاست جمهوری خویش هیچ گاه نتوانستیم به بودجهای دست یابیم که بتوانیم به آرزوی خود برسیم.
آیتالله هاشمی رفسنجانی با بیان اینکه اول خلقت انسان با علم و تعلیم آغاز شده و همراه آفرینش انسانها آموزش و پرورش جز ضرورتهای زندگی بوده است بر نقش مهم معلمان و مدیران آموزش و پرورش تاکید کرد و خطاب به آنها گفت: شما دارای یک رسالت عظیم الهی هستید.
وی با ابراز خرسندی از اینکه زنان و مردان در کنار هم مسلح به علم هستند، تصریح کرد: یکی از افتخارات انقلاب این است که آموزش و پرورش کشور این ترکیب جنسیتی را در تعلیم و تربیت کشور حفظ کرده است که البته این ترکیب بنا بر موقعیت جغرافیایی متفاوت است. به عنوان مثال در تهران تعداد معلمان خانم بسیار بیشتر از مردان است و این ترکیب باید اصلاح شود یعنی اینکه به تناسب دانشآموزان، زن و مردن به تعلیم بپردازند. البته این نباید به این صورت برداشت شود که زن نمیتواند دانش آموز پسر را آموزش دهد یا بالعکس بلکه باید از این استعدادها به گونهای عادلانه و عالمانه استفاده شود.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت تاکید کرد: ما باید از لحاظ تامین معاش برای معلمانمان شرایطی را به وجود بیاوریم که از لحاظ معیشتی تامین باشند اما معمولا معیشت معلمان حتی کمتر از سطح متوسط جامعه است.
وی با بیان اینکه ما در شرایطی با وسعت نیرو مواجه هستیم که در گذشته حدود ۲۰ میلیون دانشآموزش داشتیم و در حال حاضر بیش از ۱۲ میلیون دانشآموز داریم به استاندارد بودن کلاسهای درس و فضای آموزشی تاکید کرد و افزود: لزومی ندارد فضای آموزشی مجلل باشد اما فضای آموزشی باید وسیع و قابل تنفس باشد و همه اینها نیازمند بودجه است که ما از بعد از انقلاب همواره با کمبود آن مواجه بودهایم.
آیتالله هاشمی رفسنجانی با تاکید بر مشارکت مردم گفت: آموزش و پرورش باید در خانهها هم وجود داشته باشد و بر این اساس مساله انجمن اولیا و مربیان مطرح میشود.
این عضو مجلس خبرگان ادامه داد: خانه و مدرسه باید با هم هماهنگ باشند و نباید به گونهای باشد که مدرسه آموزشهای خانه را مخدوش کند و با برعکس خانه آموزشهای مدرسه را مخدوش کند.
وی اظهار داشت: مساله بعدی مشارکت در هزینههاست لذا دلیلی ندارد که همه هزینهها بر عهده دولت باشد اگر مردم در هزینهها مشارکت داشته باشند خیلی از مشکلات کاهش پیدا میکند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام یادآور شد: ما در گذشته سیستمی طرحی کردیم که بنا بر آن سیستم ده درصد کار آموزش و پرورش به عهده بخش خصوصی گذاشته شده بود اما در حال حاضر ۷.۵ درصد آن به عهده بخش خصوصی است و باید خیلی بیشتر از این باشد.
وی ضمن تاکید بر ضرورت گسترش مدارس غیرانتفاعی خاطرنشان کرد: ایجاد مراکز غیرانتفاعی در دانشگاهها نیز اتفاق افتاده به گونهای که در زمانی که دانشگاههای غیردولتی وجود نداشت امام این کار را کرد و دانشگاه آزاد اسلامی تاسیس شد و همین امر میتواند در مدارس ایجاد شود.
آیتالله هاشمی رفسنجانی با ابراز خرسندی از اینکه امروز خانمهای زیادی در دانشگاه تحصیل میکنند، تاکید کرد: باید به تناسب دانشآموزان از هر دو جنس زن و مرد برای تعلیم و تربیت استفاده شود چون هر دو جنس در جامعه ما به یک اندازه موثر هستند.
وی در سخنانی دیگر اظهار داشت: ما باید از دبستان و حتی از خانه، پایه انسانهای مومن به اخلاق دینی صحیح و نه دینیهای افراطی و نه تعلیماتی که تعلیمات اسرائیلی است بلکه اسلام ناب و خالص که از ائمه و پیغمبر داریم بنا کنیم.
این عضو مجلس خبرگان همچنین تصریح کرد: تاثیر ما بر روی علم تفکری است و نه القایی اما متاسفانه یکی از کمبودهای ما در آموزش و پرورش این است که فرزندانمان را جوری بار میآوریم که از حافظهشان بیشتر از تفکرشان استفاده میکنند و این در حالی است که در قران نیز به تفکر و عقلانیت تاکید زیادی شده است.
وی ادامه داد: در قران کریم انسانها به تعلیم و تربیت تشویق میشوند و در جای دیگر آمده است که آزادی باید در جامعه وجود داشته باشد تا بتوان حرفها و نوشتههای دیگران را شنید و دید و از میان آنها انتخاب کرد و این با عقلانیت امکانپذیر است و هم از نیازهای یک آموزش و پرورش نیرومند است.
آیتالله هاشمی رفسنجانی تاکید کرد: تفکر نیز در محیط بسته اختناقی هیچ گاه رشد نمیکند و اگر کسی فکر میکند که در محیط بسته میتوان افراد سازنده و خلاق بار آورد اشتباه میکند.
وی با یادآوری تاثیرگذاری دانشمندان و علمای اسلامی بر جهان و بهرهگیری اروپاییان از علم این دانشمندان اذعان داشت: ما نیز می خواستیم اینگونه باشیم اما متاسفانه علت عدم موفقیتمان این بود که افراطیها از همان اول کار را خراب میکردند و نمیگذاشتند جای ایران و اسلام در جهان باز شود همچنان که هنوز هم گرفتار این افراطیگریها هستیم.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ضمن اشاره به وحشیگریهای داعش تاکید کرد: با جریانهای افراطی نمیشود اسلامی را که خلقتش اتفاقا با علم همراه بوده و در کتابش به علم و تقوا و عدالت و اعتدال تاکید شده است گسترش داد.
وی با بیان اینکه نمیتوان پنجرهها را بست و حرف حسابی را نشنید، یادآور شد: این روزها صندوق بینالمللی پول آماری منتشر کرده که به نظر من مساله بسیار هشداردهنده است.
آیتالله هاشمی رفسنجانی ادامه داد: بر اساس این آمار ۱۸۰ هزار تحصیلکرده در سال از کشور فرار میکنند که این مساله البته دلایل گوناگونی دارد که برخی از این دلایل به مشکلات سیاسی و یا یافتن شرایط برای زندگی بهتر برمیگردد لذا اگر ما ۱۸۰ هزار تحصیلکردهای را که برایشان از دبستان تا دکتری هزینه کردهایم از دست بدهیم بسیار باعثتاسف است.
وی گفت: بر اساس آنچه گفته میشود صندوق بینالمللی پول اعلام کرده در نتیجه فرار تحصیلکردهها از کشور، ۱۵۰ میلیارد دلار سرمایه اساسی خود را در سال از دست میدهیم که اگر این آمار صحت داشته باشد خسارت بزرگی است.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهار داشت: من تبادل علم را قبول دارم اما این تبادل علم باید با برنامه باشد، ما اگر همین مقدار را هم با برنامه به خارج بفرستیم و اینها به داخل مرتبط باشند و امنیت داشته باشند به سرمایههای مضاعف تبدیل میشوند نه اینکه عصبانی و ناراحت باشند و از کشور گریزان و برگشتشان به کشور مشکل باشد.
وی با تاکید بر اینکه در تعلیم و تربیت باید امنیت و آزادی وجود داشته باشد، افزود: مبانی ما آنقدر محکم است که از فساد اخلاقی فرزندانمان نمیترسیم لذا باید آنها را آزاد گذاشت که به افکار مختلف گوش بدهند و از میان اندیشههای مختلف دست به انتخاب بزنند چرا که خداوند انسان را مختار آفریده و تکلیف را هم بر عهده او نهاده است.
وی ادامه داد: من فکر میکنم شما آموزش و پرورشیها بنیانگذار یک جامعه خوب هستید اگر شرایط آموزش و پرورش ما مناسب باشد و با عشق و علاقه به کار خود ادامه بدهد.
آیتالله هاشمی رفسنجانی ضمن تاکید بر آزادی برای تحصیل، تدریس و عقیده ادامه داد: اگر این موارد رعایت شود دنیای اسلام دوباره تمدن جدیدی را بنا خواهد کرد و این بیشتر در آموزش و پرورش و دانشگاههای ما شکل میگیرد به شرطی که افراطیها مانع نشوند.
وی تصریح کرد: اگر افراطیها اینگونه به کار خود ادامه دهند که یک وزیری که تازه خدمتش را شروع کرده اینگونه استیضاح کنند و از خدمت باز دارند هر کسی که میخواهد به جامعه خدمتی کند از انگیزه و شور و شوق خالی خواهد شد.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری در جمع مسئولان گفت: دو جملهای که مقام معظم رهبری امسال مطرح کردند بسیار مهم و حائز اهمیت است یکی اینکه فرمودند رای مردم حقالناس است و کسی نمیتواند آن را غصب کند و دوم اینکه گفتند من عمیقا به اعتدال اعتقاد دارم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: مردم و اکثریت مردم انتخاب بد نمیکنند چرا که افکار عمومی کمتر از افکار شخصی اشتباه میکند و این یک فرآیند درستی است و روش کار هم باید با اعتدال باشد.
آیتالله هاشمی رفسنجانی تصریح کرد: اگر روش ما اعتدال و رای مردم حقالناس باشد، دیگر اختلافات سیاسی چه معنا دارد؟ این دعواها، فحاشیها، زندان کردنها، محروم کردن چه معنا دارد؟
وی در پایان تاکید کرد: برای سوق دادن جامعه به روی اعتدال باید کار را ابتدا از تربیت کودکان شروع کنیم.