در گفتوگو با ایلنا مطرح شد:
تداوم رقابت منفی بین صادرکنندگان گاز / انعطاف ال.ان.جی مشتریان انرژی جهان را میبلعد
یک رقابت منفی بین صادرکنندگان گاز وجود دارد، هنوز همانند اوپک هماهنگی در مورد دفاع از منافع مشترک بوجود نیامده و باعث شده قیمت پایین باشد اما بهر حال به خاطر ویژگیهایی که گاز طبیعی دارد باید منتظر بهبود قیمت گاز باشیم.
محمدعلی خطیبی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره تاثیرگذاری کاهش قیمت گاز بر تولید و صادرات ال.ان.جی اظهار داشت: قیمتها همه به هم مرتبط هستند، یعنی زمانی که قیمت نفت کاهش مییابد قیمت گاز هم کاهش پیدا میکند، بنابرین همانگونه که در نفت نگرانی وجود دارد که بعضی حوزهها تعطیل و یا سرمایهگذاریها و تولید متوقف شوند همین نگرانی در مورد گاز و ال.ان.جی هم وجود دارد.
همچنان نفت و گاز بیشترین جا را در سبد انرژی اشغال میکنند
وی افزود: بیش از 90 درصد سبد انرژی همچنان از انرژی فسیلی شامل نفت، گاز و زغالسنگ است که یک شبه جایگزین نمیشود و اینکه گفته شود که به پایان عصر نفت نزدیک شدیم، درست نیست. چگونه قرار است جایگزینی صورت گیرد؟ بنظر میرسد انرژیهای جدید 10 درصد هم نتوانستهاند جایگزین سوختهای فسیلی شوند و کماکان سالها انرژی جهان به انرژیهای فسیلی وابسته است، بنابراین تحلیلها و اظهاراتی مبنی بر اینکه به پایان عصر نفت نزدیک شدهایم با آمار واقعی جور در نمیآید.
جای نفت و گاز عوض میشود
نماینده سابق ایران در اوپک با بیان اینکه نفت از سبد انرژی حذف نمیشود، خاطرنشان کرد: با گذشت زمان فقط سهم نفت در سبد انرژی کم میشود اما میزان آن هر ساله روند افزایشی دارد به طوری که در 4 دهه گذشته هر سال بطور متوسط حدود یک میلیون بشکه مصرف نفت افزایش پیدا کرده و پیشبینیها هم این است که هر سال به طور متوسط یک میلیون بشکه افزایش یافته و در آینده هم به همین شکل است. اما بهر حال سهم نفت بین بقیه انرژیهای فسیلی بویژه در مقایسه با گاز کاهش مییابد و این سوخت پاک به دلیل سازگاری با محیط زیست روند رو به رشدی خواهد داشت.
وی درباره روند کاهشی قیمت گاز بدنبال نفت گفت: قیمت گاز نسبت به نفت ارزان است، البته قیمت آن منطقهای است، در آسیا اوضاع بدی ندارد، در اروپا متوسط و در امریکا قیمتها پایین است، مثل نفت نیست که در همه نقاط دنیا یکسان باشد، البته به دلیل مزیتها امکان ارتقا هم دارد، اما در هر حال اگر صرفه اقتصادی نداشته و قیمتها سودده نباشند هر چند مارجین کم باشد، برای تولیدکنندگان جذاب نخواهد بود.
آیا سرمایهگذاری در بخش گاز هم چالشی شده؟
خطیبی یادآور شد: تاکنون با نفت 60 تا 70 دلاری سرمایهگذاری گستردهای در حال انجام بود اما سقوط قیمتها به زیر 30 دلار، تولید نفت و سایر انرژیها را زیر سوال برد، بنابراین قطعا قیمت پایین نفت نه تنها نفت بلکه انرژیهای دیگر را هم دچار مشکل میکند و چنانچه اقتصادی نباشد کسی سرمایهگذاری نمیکند، مگر اینکه دولتها سوبسید بدهند تا تولید ادامه داشته باشد، در یک شرایط رقابتی باید قیمتها جذاب و از نظر اقتصادی قابل رقابت باشد و گرنه تولیدکنندگان انگیزهای برای تولید نخواهند داشت.
هنوز صادرکنندگان گاز نتوانستهاند مدافع مدافع خود باشند
وی در ادامه با اشاره به ضعف عملکرد GECF در ایجاد هماهنگی و صادرات با قیمت مناسب گفت: تاکنون اعضای GECF کار خاصی در مورد هماهنگی قیمتگذاری و تعادل بخشی عرضه و تقاضا نداشتهاند بنابراین یک رقابت منفی بین صادرکنندگان گاز وجود دارد، هنوز همانند اوپک هماهنگی در مورد دفاع از منافع مشترک بوجود نیامده و باعث شده قیمت پایین باشد اما بهر حال به خاطر ویژگیهایی که گاز طبیعی دارد باید منتظر بهبود قیمت گاز باشیم.
وضعیت تعیین قیمت ال.ان.جی
این کارشناس حوزه انرژی همچنین خاطرنشان کرد: تعیین قیمت گاز در مقایسه با نفت بسیار متفاوت است، یک قرارداد چندین ساله را چندان نمیتوان پایین و بالا کرد، اما در نظر بگیریم قرارداد SPOT در ال.ان.جی زیاد شده و میشود روی آن کار کرد، ضمن اینکه ال.ان.جی صنعتی جوان است و نیاز به زمان دارد که بتواند روی بازار تاثیرگذار باشد.
وی تاکید کرد: طبیعت قیمت گاز با نفت متفاوت است، در نفت راحتتر میشود روی بازار تاثیرگذار بود، در مورد گاز سخت است هنوز صادرکنندگانی مثل روسیه، قطر، الجزایر و بقیه کشورها این آمادگی را ندارند که در بخش گاز هم وارد بازار شده و قیمتها را متعادل کنند.
انعطاف ال.ان.جی مشتریهایش را زیاد میکند
خطیبی با اشاره به روند رو به رشد ال.ان.جی در جهان گفت: در حال حاضر کشورهای دریافتکننده این انرژی پورتهای زیادی ایجاد کردهاند، کشورهای صادرکننده هم خیلی روی آن کار کردهاند، اما در مسافتهای نزدیک کماکان خط لوله اقتصادی است، ال.ان.جی نسبت به خط لوله انطافپذیری دارد و مسافتهای دور را میتواند تحتالشعاع قرار دهد، نیاز نیست یک کشور چندین سال خود را متعهد به خرید یک انرژی کند، میتواند تکمحموله خریداری کرده و بعد هم ادامه ندهد.