مشاور اتحادیه اروپا در گفتوگو با ایلنا:
دوران دیکته سیاست های آمریکا به اروپا به پایان رسیده است/ دو کشور در راه پیوستن به اینستکس هستند/ آماده شدن دو بسته دیگر برای معامله با ایران/ ورود تدریجی شرکتهای ۱۱ کشور اروپایی برای تجارت با ایران
مشاور اتحادیه اروپا اظهار داشت: در حال حاضر دو بسته دیگر که از نوع بسته اول هستند در حال تهیه و آماده است اما باید مراحلی را طی کرده و پیشینه استفاده کنندگان و طرف ایرانی را در سه بعد بانکی، نوع کار و کاربرد آن مشخص کند. در حال حاضر نوع کار و کاربرد آنها تایید شده و تنها در چارچوب بانکی مسائلی باید حل و فصل شود تا اطمینان طرف اروپایی حاصل شود و بهانهای دست خزانهداری امریکا نباشد.
مهرداد عمادی در گفتوگو با ایلنا در مورد انجام اولین معامله در چارچوب کانال مالی اینستکس اظهار داشت: باید توجه داشت در آذرماه و نوامبر ۲۰۱۹ اتحادیه اروپا اعلام کرد اینستکس برای تمامی نیازهای تجاری و خریدهای غیر دلاری شرکتهای اروپایی در چارچوب قوانین، مقررات و شفافیت بانکی و عدم استفاده دوگانه ایران به ارایه خدمات خواهد پرداخت. همچنین اتحادیه اروپا اعلام کرد که در قالب اینستکس حاضر نیست اقدامی انجام دهد که بر خلاف چارچوب مقررات شفافیت بانکی باشد و کالاهای دوگانه در این چارچوب باشد که ایران نیز آن را پذیرفته و نسبت به آن احترام خواهد گذاشت.
وی ادامه داد: تقریباً همزمان با این اعلام شش کشور دیگر اروپایی بلژیک و هلند و چهار کشور شمال اروپا فنلاند، سوئد، دانمارک و نروژ به اینستکس پیوستند و به دنبال استفاده از این کانال هستند تا روابط تجاری و بازرگانی با ایران را که قبلا مشکلی نداشت، ادامه بدهند. در حقیقت این تمایل کشورهای دیگر اروپا برای استفاده از از ارزهای جانشین دلار یعنی یورو را نشان میدهد.
مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا تصریح کرد: استفاده از این کانال مالی و در این شرایط نشان میدهد، علی رغم فشارهای متعدد و فزاینده خزانهداری و وزارت امور خارجه آمریکا بر بانکهای اروپایی، اینستکس توانست از زیر این فشارها رهایی یابد و فعالیت کند. این بسیار مهم است و نشان میدهد دورهای که امریکا میتوانست صددرصد خواستههای خود را به اتحادیه اروپا دیکته کند به پایان رسید است.
عمادی پیوستن شش کشور دیگر به این کانال مالی را حاوی پیام بسیار مهمی دانست و افزود: این کشورها به اصطلاح روی دیوار نشسته بودند و شرایط را ارزیابی میکردند تا به کدام طرف حرکت کنند. آنها مشاهده کردند که اعتبار کابینه ترامپ به تدریج در حال کاهش است و حرف و عمل آن یکی نیست و این موضوع را در مورد کره شمالی، چین و یا اعمال سود بازرگانی برای خودروهای آلمانی مشاهده کردیم. بنابراین پیوستن این شش کشور یک اتفاقی کیفی بود و نشان داد که اینستکس از توافق مثلث اروپایی با ایران خارج شده است همچنین اکنون دو کشور اروپایی در حال گفتوگو برای پیوستن به آن هستند تا مجموع به 11 کشور برسد.
عمادی ادامه داد: در حال حاضر دو بسته دیگر که از نوع بسته اول هستند در حال تهیه و آماده است اما باید مراحلی را طی کرده و پیشینه استفاده کنندگان و طرف ایرانی را در سه بعد بانکی، نوع کار و کاربرد آن مشخص کند. در حال حاضر نوع کار و کاربرد آنها تایید شده و تنها در چارچوب بانکی مسائلی باید حل و فصل شود تا اطمینان طرف اروپایی حاصل شود و بهانهای دست خزانهداری امریکا نباشد.
وی گفت: درست است که ایران در لیست سیاه FATF قرار دارد اما این به معنای آن نیست که تمام شرکتهای ایرانی در پولشویی دخیل هستند بنابراین اگر پیشینه مالی و بانکی این دو بسته از نظر شفافیت تعیین شود در چارچوب اینستکس انجام خواهند شد.
عمادی این تصمیم اتحادیه اروپا را مهم ارزیابی کرد و ادامه داد: یک بعد مهم این تصمیم آن است که اروپا و به ویژه آلمان می خواهند به امریکا نشان دهد که در روابط خارجی مستقل هستند و در چارچوب حقوقی و قانونی روابط خود با ایران را ادامه خواهد داد و اجازه نمیدهند ماجراجوییهای مثلث تل آویو، ریاض و واشنگتن در روابط اتحادیه اروپا و ایران تلاطم ایجاد کند.
وی تاکید کرد: امریکا و لابی سعودی و اسرائیل علیرغم سرمایهگذاری سنگین نتوانستند مانع استفاده یورو در یک کانال مالی با یک کشور زیر تحریم امریکا باشند و این ریسک کوچکی نبوده که اتحادیه اروپا و بانک مرکزی آن را پذیرفتهاند.
وی افزود: باید توجه داشت که فعالیت اینستکس از ماهها پیش در حال آماده شدن بود تا از نظر حقوقی و قانونی مشکلی نداشته باشد و استفادههای بعدی این کانال مالی کم خطرتر و با هزینه کمتری باشد. این موضوع نااطمینانی شرکتها و بنگاههای اروپایی را برطرف کرده و رابطه با ایران را جذاب میکند. البته این به معنای بازگشت به فضای پیش از ۲۰۱۵ نیست اما میتواند کمی فضا را ملایمتر کرده و شرکتها به تدریج وارد رابطه با ایران شوند.