در شب صنعت ملی مطرح شد؛
برای خانواده شهید رجایی درخواست صبر می‌کردم/ «عالی نسب» تاریخ متحرک صنعت ایران است/ مسائل اقتصادی کشور ناعلاج نیست
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی اظهار داشت: متاسفانه ما استاد شبیه‌سازی‌های بدلی هستیم به طوری که در یک دوره‌ای آقایی را به شهید رجایی تشبیه کردند و بنده همیشه از خداوند برای خانواده شهید رجایی درخواست صبر می‌کردم. در دوره این آقا ادعا می‌شد فشارهایی که بر دولت آنها وارد می‌شود بیشتر از دوران جنگ است اما متر و معیاری برای گفته‌های خود ارائه نمی‌کردند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، «شب صنعت ملی» به مناسبت یکصدمین سال تولد میرمصطفی عالی نسب با همکاری مجله بخارا و موسسه مطالعات دین و اقتصاد در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. در این مراسم فرشاد مومنی در مورد شادروان عالی نسب اظهار داشت: این جلسه به نوعی شکرگزاری نسبت به کسانی است که از جان، مال و عمر خود مایه گذاشته‌اند تا ایرانی پررونق و سرفراز بسازند. برای مرحوم عالی نسب دغدغه ایران و توسعه آن قابل مقایسه با هیچ دغدغه دیگری نبود.
وی ادامه داد: برای اولین بار در تاریخ ایران علی‌رغم جنگ طولانی ۸ ساله، یک مورد مرگ و میر ناشی از اپیدمی یا قحطی مشاهده نشد. چون عالی نسب منطق‌های رفتاری در این شرایط را مطالعه کرده بودند و در جلسات مختلف با شهید بهشتی این موضوع را مطرح کرده تا در ایران تکرار نشود. از همین روی شهید رجایی ایشان را مسئول کل مبارزه با این موضوع کرده بودند. متاسفانه ماجرای عالی نسب در زمینه توسعه با بحران یادگیری روبرو است هنوز در نظام تصمیم‌گیری ما این انگیزه یادگیری به وجود نیامده است، باید به این پرسش پاسخ داد که چرا با وجود مشقات دوران جنگ، بحران‌هایی که امروز مشاهده می‌کنیم در آن زمان وجود نداشتند؟ آیا این تصادفی است؟
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی یادآور شد: در دوره پس از جنگ تحمیلی که فسادها آشکار شدند، در جلسه‌ای ایشان با گریه از من پرسیدند که آیا در زمان مسئولیت بنده کسی از بستگان من جرات آمدن به نخست‌وزیری را داشت؟ آیا حتی می‌توانستند به نخست وزیری زنگ بزند؟ پس این کارنامه اقتصادی پس از جنگ، هزاران موضوع ریز دارد.
مومنی با انتقاد از برخی از شبیه‌سازی‌های صورت گرفته در سال‌های اخیر گفت: متاسفانه ما استاد شبیه سازی‌های بدلی هستیم به طوری که در یک دوره‌ای آقایی را به شهید رجایی تشبیه کردند و بنده همیشه از خداوند برای خانواده شهید رجایی درخواست صبر می‌کردم. در دوره این آقا ادعا می‌شد فشارهایی که بر دولت آنها وارد می‌شود بیشتر از دوران جنگ است اما متر و معیاری برای گفته‌های خود ارائه نمی‌کردند. از سویی وزیر همان دوره افشا کردند منابع استراتژیک ارزی به جای آن که صرف واردات داروهای حیاتی شود برای لوازم آرایشی و خودروهای لوکس تخصیص یافته است.
وی ادامه داد: بنده از نظام تصمیم گیری و تخصیص منابع درخواست می‌کنم یکبار از موضع غیر کاسبکارانه و فهم ریشه‌های بحران، موضوعات را بازخوانی کنند. از سال ۱۳۶۸ تا امروز ۳۰۰ میلیادر دلار از منابه بین نسلی کشور را دود کردند و پرسش این است که چرا مدیریت ارز در دوره جنگ بدون تزریق حتی یک دلار اتفاق افتاده است؟ از سال ۵۲ تا امروز ۱۷ قله عملکرد در کشور وجود دارد که ۱۴ مورد آن مربوط به دوره جنگ بود، آیا این هم از تصادفی است یا اندیشه دورنگر در میان است؟ متاسفانه از این زاویه مهندس موسوی و مرحوم عالی نسب واقعا مظلوم هستند.
وی خاطرنشان کرد: از سال ۶۸ تا امروز از کل جمعیت فعال کشور دو سوم آن هیچ نقشی در تولید ملی نداشته‌اند یعنی مشارکت‌زدایی غیرمتعارف صورت گرفته است. کلید انحطاط امروز مربوط به آن است که ایدئولوژی دفاع مقدس را کنار گذاشته‌اند که در آن بقای نظام بر دوش تولیدکنندگان، مردم و فرودستان بود اما با اجرای برنامه تعدیل ساختاری متحدان استراتژیک حکومت به سمت رانت‌خوارها و رباخوارها تغییر یافت.
در ادامه این نشست محمدرضا بهشتی در مورد مرحوم عالی نسب اظهار داشت: به لحاظ نظری ایشان با اینکه مدارج دانشگاهی را طی نکرده بودند اما معلومات نظری قابل توجهی داشتند و حتی دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی برای پایان نامه خود به ایشان مراجعه می‌کردند.
وی ادامه داد: آشنایی ایشان در عرصه اقتصاد اسلامی به گونه‌ای بود که مرحوم آیت الله بروجردی تقلید در مسائل اقتصادی را برای ایشان حرام کرده بود. همیشه این اتهام وجود دارد که مردان اهل نظر، مردان میدان عمل نیستند اما مرحوم عالی نسب واقعاً مرد میدان عمل بود.
بهشتی تصریح کرد: بنده ایشان را تاریخ متحرک صنعت ایران می‌دانم که از مراحل پایین رشد کرده و خود را بالا کشیده‌اند. تمام اقداماتی که آن مرحوم انجام می‌دادند جهت‌دار بود و همیشه انگیزه ملی بسیار بالایی داشتند، حتی در پوشاک خود سعی می‌کرد از تولیدات غیرایرانی استفاده نکند و از کسانی که انگیزه ملی نداشتند، احساس ناراحتی می‌کرد.
دیگر سخنران این مراسم محمد بحرینیان، عضو اتاق بازرگانی، اظهار داشت: اگر ما به تاریخ توسعه در کشورهای ژاپن، کره جنوبی، سنگاپور و چین نگاه کنیم، آنها به این نتیجه رسیدند که سواد کافی در همه علوم را ندارند و در واقع کیش شخصیت پیدا نکردند و سپس علم را از آن خود کردند اما در کشور ما در همین دوره تاجرباشی‌ها بسط یافتند.
وی افزود: شرایط کشور به گونه‌ای است که نیاز داریم تا بین نظریه و عمل ارتباط برقرار کنیم چون در این موضوع کاملاً فقیر هستیم. البته این نقش را در سه دوره زنده یاد مصدق، دکتر عالیخانی از سال ۱۳۴۱ تا ۴۷ و نیز از سال ۶۰ تا ۶۸ با مرحوم عالی نسب تجربه کردیم. در زمان آقای خاتمی اشتغال‌های بی‌نظیری صورت گرفت که بیشتر آنها مربوط به طرح‌هایی بود که در دوران جنگ پی‌ریزی شد اما با اشتباهاتی که در بازه زمانی ۷۲ تا ۷۶ صورت‌گرفت، متوقف شده بودند.
وی تصریح کرد: متاسفانه مرحوم عالی نسب در کشور ما یک فرآیند نشد اما امثال ایشان در ژاپن و کره‌جنوبی فرآیند شدند، باید توجه داشت مسائل اقتصادی ما ناعلاج نیست جوانان تحصیل کرده‌ای وجود دارند که نیازمند توجه هستند.
در پایان این مراسم از کتاب «اگر نورث ایرانی بود» اثر علی رضاقلی که فصلی از آن تحت عنوان «نمک زندگی» به مرحوم عالی نسب اختصاص یافته است، رونمایی شد. قرار است نقد و بررسی این اثر روز پنجشنبه، یکم اسفند، از ساعت دو بعد از ظهر در موسسه دین و اقتصاد با حضور نویسنده و کارشناسان دیگر برگزار شود.
