دژپسند در پاسخ به ایلنا:
خبرهای نویدبخشی از اینستکس در راه است/تصویب CFT و پالرمو به آینده موکول شد/ رشد ۵۰ درصدی جلب سرمایه‌گذاری خارجی/ چالش کوچ ۶ هزار میلیارد تومان از بورس
وزیر اقتصاد گفت: در ده ماه اخیر صادرات غیرنفتی ما از نظر ارزش حدود ۳ درصد کاهش و از نظر وزنی ۲۰ درصد افزایش داشت.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، فرهاد دژپسند در نشست خبری در جمع خبرنگاران در وزارت اقتصاد، اظهار داشت: به‌واسطه ایام دهه فجر مقایسه ناخواسته با پیش از انقلاب صورت می‌گیرد. یکی از پرسش‌های مهم این است که اوایل نظام بحث انقطاع بودجه از نفت خام هدف بزرگ و دست‌یافتنی بود. سهم‌صادرات غیرنفتی در صادرات کشور بسیار ناچیز بود و بودجه کشور به‌دلیل سهم اندک درآمدهای مالیاتی وابسته به نفت بود.
جنگ فرصت طلایی رهایی از درآمد نفتی را سلب کرد
وی ادامه داد: متاسفانه با تحمیل جنگ به کشور این فرصت طلایی برای تحقق هدف بزرگ نظام دچار مشکل شد، چون جنگ طولانی و گسترده بود و این امکان را سلب کرده بود که برنامه‌های رهایی بودجه از نفت بطور کامل اجرایی شود.
اواخر جنگ 50 درصد بودجه از استقراض از نظام بانکی تامین می‌شد
وی تصریح کرد: در سال ۶۷ بالغ بر ۵۰ درصد بودجه از استقراض از نظام بانکی تامین می‌شد که به دلیل تکانه‌های نفتی بود. اما پس از جنگ این بحث به صور گوناگون مطرح شد اما این انگیزه هرگز فراموش نشده بود، تا اینکه در چند سال اخیر با شدت بیشتر ی مورد توجه قرار گرفت، اگر نفت را از بودجه خارج کنیم باید منابع جایگزین را پیدا کنیم که بهترین و سالم‌ترین آن مالیات است. خوشبختانه در این چند سال تجهیز منابع برای نوسازی سازمان مالیاتی اجرا شد و توانست طرح جامع را عملیاتی کند و امروز درآمدهای مالیاتی بخش زیاد کاهش درآمدهای نفتی را جبران کند.
وزیر اقتصاد و دارایی افزود: تا امروز خوشبختانه یک ریال از سیستم بانکی برای تامین بودجه عمومی برداشت صورت نگرفته است. با تدبیر میان مدت درآمدهای مالیاتی هزینه‌ها را پوشش می‌دهد. البته از روش‌های دیگر مانند انتشار اوراق و بازار بدهی نیز استفاده شد که در تمام دنیا هم بکار گرفته می‌شود.
تلاش دشمن برای انسداد صادرات غیرنفتی
وی خاطرنشان کرد: خوشبختانه تا امروز برای بازپرداخت وجوه اوراق یک ساعت با تاخیر مواجه نبودیم. البته نفت تنها در بودجه سنگینی نداشت در اقتصاد نیز اینگونه بود. یکی از راه‌ها افزایش صادرات غیرنفتی بود و دشمن در این زمینه بیکار ننشست و در صدد انسداد تمام مجاری برآمد و در ده ماه سال جاری صادرات غیرنفتی ما از نظر ارزش حدود 3 درصد کاهش و از نظر وزنی ۲۰ درصد افزایش داشت. کاهش سه درصدی به این دلیل بود که ارزش پایه صادراتی را اصلاح کنیم و برای اینکه که صادرکنندگان کمتر در فشار باشند، بطور متوسط گمرک ارزش پایه را سی درصد کاهش داد.
رشد ۵۰ درصدی در جلب سرمایه‌گذاری خارجی
دژپسند در مورد جلب سرمایه‌گذاری خارجی اظهار داشت: آنهایی که در کمین نظام بودند، تلاش کردند تا جلب سرمایه‌گذاری خارجی دچار چالش شود و بنابراین تمام دسایس را بکار گرفتند. اما امروز و براساس آخرین آمار توانستیم در دهه اخیر رشد ۵۰ درصدی در جلب سرمایه‌گذاری خارجی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشتیم که رقم بسیار مهمی است البته در کنار این جلب، جذب آن نیز مهم است.
800 هزار میلیارد تومان تسهیلات می‌دهیم
دژپسند با بیان اینکه در چند سال اخیر سیستم بانکی بار سنگینی بر دوش کشیده است گفت: سال گذشته تقریبا این سیستم 700 هزار میلیارد تومان تسهیلات داده است که امیدواریم امسال به بیش از 800 هزار میلیارد تومان افزایش یابد. بر اساس آمار در هشت ماهه نخست سال حدود 52 درصد این تسهیلات در راستای سرمایه در گردش بوده یعنی بانک‌ها این شرایط را درک کرده‌اند.
چالش کوچ 6 هزار میلیارد تومان از بورس به دیگر بازارها
وی خاطرنشان کرد: همچنین دربازار بورس و فرابورس حدود شش هزار میلیارد تومان مبادله می‌شود که این رقم درشتی است و اگر این مبلغ به سایر بازارها کوچ کند می‌تواند آنها را دچار چالش جدی کند بنابراین این قابلیت در بازار بورس وجود دارد که هم تامین مالی انجام دهد و هم از کوچ به بازارهای دیگر جلوگیری کند.
وی در مورد تاثیر جهش نرخ ارز بر بازار سرمایه گفت: برخی ها رشد بازار سرمایه را به این موضوع ارتباط می‌دهند بنده نیز آن را انکار نمی‌کنم چون بسیاری از شرکت‌ها صادراتی هستند اما شما نرخ ارز را در سال گذشته و امسال مقایسه کنید و بعد شاخص را نیز مقایسه کنید شاید درصدی از آن مربوط به نرخ ارز باشد. همچنین در بازار سرمایه رویکرد مدیریت بورس این است که ارز ضمن اینکه از دخالت در بازار پرهیز می‌کند اما مدیریت حمایت آمیز نیز دارد.
پس از شهادت سردار سلیمانی آسیب جدی به بورس و ارد شد
وی یادآور شد: شما مشاهده کنید پس از شهادت سردار سلیمانی آسیب جدی به بورس و ارد شد اما مدیریت بورس در دو هفته طاقت‌فرسا جلساتی برگزار کرد و مانع سقوط غیرمنطقی آن شد. باید توجه داشت بازار سرمایه ما قابلیت‌های بالایی دارد و خوشبختانه تا الان شرکت‌های زیادی درخواست ورود به بورس را داشته‌اند. هیات پذیرش نیز جسات متعددی را نیز برگزار می‌کند تا هیچ شرکت متقاضی ورود به بورس با مانع روبرو نشود. اما باید دقت کرد شرکت‌هایی که وارد بورس می‌شوند باید الزاماتی را رعایت کنند تا نوید اطمینان به سرمایه‌گذاران خود و کلان بدهیم.
به دنبال مردمی کردن اقتصاد هستیم
وزیر اقتصاد تصریح کرد: به دنبال خصوصی سازی واقعی هستیم و یکی از مجرای خصوصی‌سازی شفاف همین بازار سرمایه است چون کاملا رقابتی و آ‌شکار است خوشبختانه با تدابیر اندیشیده شده سه یا چهار شرکت در بورس عرضه خواهند شد و با روش‌های جدیدی که تصویب کردیم به دنبال مردمی کردن اقتصاد هستیم البته هدف تامین مالی هدف فرعی است. همچنین باید توجه داشت تنها بحث تامین مالی مهم نیست بلکه باید انضباط مالی را نیز در نظر گرفت.
وی در مورد اهمیت تقویت فضای کسب و کار گفت: بهبود فضای کسب و کار در کنار تامین مالی می‌تواند گام موثری در تحرک اقتصادی باشد و به طوری که در یک سال اخیر توجه ویژه‌ای به این مقوله شده است و با همکاری دستگاه های عضو و سایر دستگاه اقدامات مناسبی انجام داده‌ایم یکی از این دستگاه‌ها وزارت جهاد کشاروزی است که باید از آن تجلیل کرد. همچنین در مورد بهبود فضای کسب و کار مقوله مهم فسادزدایی است.
زمانی فساد ریشه کن می‌شود که محیط شیشه‌ا‌ی باشد
دژپسند افزود: زمانی فساد ریشه کن می‌شود که محیط شیشه ا‌ی باشد و آن در سایه اقتصاد دیجیتال است.
99 گمرک هوشمند راه‌اندازی می‌شود
وی گفت: سازمان‌های بورس، گمرک ، سازمان امور مالیاتی بانک‌ها و بیمه‌ها به شدت به دنبال برنامه‌های هوشمندسازی هستند به طوری که تا هفته دولت 99 گمرک هوشمند راه‌اندازی می‌شود همچنین پیش بینی می‌شود که بورس سال 99 هوشمند شده و به عنوان بورس هوشمند در منطقه منا معرفی شود. ما برای نمونه الان دیگر چک کاغذی نداریم و اقدامات در محیط الکترونیک انجام می‌وشد که در راستای اقتصاد دیجیتال است.
نمی‌خواهم فساد را کتمان کنم
دژپسند در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا در مورد کاهش هشت پله‌ای رتبه ایران در شاخص فساد در سال 2019 گفت: البته در موضوع فساد باید بین ادراک فساد و واقعیت تمییز قایل شویم در یک نظرسنجی 93 درصد گفته بودند که در کشور فساد وجود دارد اما وقتی گفته بودند که علائم فساد را بگویید تنها 13 درصد آنها قادر به آن بودند بنده نمی‌خواهم بودن فساد را کتمان کنم اما اقدامات مناسبی بخصوص در گمرک و سازمان مالیاتی صورت گرفته و در مقابل آن گارد گرفتند و همان طور که گفتم بهترین راه مباره دیجیتالی کردن اقتصاد است.
بعید است کسی بگوید رشد اقتصادی منفی نداریم
وی در پاسخ به سئوال دیگر خبرنگار ایلنا در مورد اینکه چرا آمارهای مربوط به رشد اقتصادی داخلی با آمارهای بین المللی تعارض دارد مثلا سازمان ملل در گزارش اخیر خود از رشد اقتصادی منفی هفت درصدی ایران در سال 2020 خبر داده است گفت: بعید است که کسی بگوید رشد اقتصادی منفی نداریم البته باید بین بخش نفتی و غیر نفتی اقتصاد تمییز قایل شویم مثلا ما در سال‌های گذشته 2.8 میلیون بشکه نفت فروش داشتیم که در حلا حاضر این رقم را نداریم و طبیعتا رشد بخش نفتی اقتصاد منفی خواهد بود اما در بخش غیرنفتی اقتصاد مثبت است.
نباید به اینستکس متکی باشیم
وی همچنین در پاسخ به سوال سوم ایلنا در مورد احتمال راه‌اندازی راهکار اینستکس در روزهای آینده گفت: دیشب در جلساتی که با مقامات داشتیم اخبار نویدبخشی در این مورد وجود داشت اما ما نباید کاملا به آن متکی باشیم و کارها را تعطیل کنیم.
تصویب CFT و پالرمو به آینده موکول شد
وزیر اقتصاد در مورد تصویب دو لایحه CFT و پالرمو گفت: براساس قانون، اگر بین شورای نگهبان و مجلس اختلافی وجود داشته باشد آن موضوع به مجمع تشخیص مصلحت رفته و در آنجا بررسی و تصمیم‌گیری می‌شود. این موضوع در آخرین جلسه مجمع تشخیص مصلحت مورد بحث قرار گرفت اما تصمیمی در این مورد گرفته نشد و برای بررسی بیشتر به آینده موکول شد. ما در جلسه مقدماتی که با این گروه مالی داشتیم گزارشی ارائه کردیم مبنی بر اینکه از 41 اکشن پلن 36 مورد آن را اجرا می‌کنیم. وقتی این تعداد مورد را ما در کشور اجرا می‌کنیم نباید رفتن به لیست سیاه را مطرح کرد.
مالیات بر سود سپرده‌ها مطرح نبوده است
دژپسند درباره احتمال اخذ مالیات بر سود سپرده‌های بانکی گفت: متاسفانه در این موضوع یک جمع‌بندی اشتباهی است مبنی بر اینکه مالیات بر سود سپرده‌ها را جزو مالیات بر عایدی سرمایه طبقه‌بندی می‌کنند. اگر سپرده را سرمایه تلقی کنیم، در شرایطی که ارزش ریال کاهش پیدا می‌کند، ارزش آن نیز کاهش می‌یابد. اغلب اقتصاددانان نیز معتقدند حجم نقدینگی بالا است این مالیات موجب کوچ نقدینگی به بازارهای موازی می‌شود که می‌تواند به عنوان ضربه به اقتصاد باشد. بنابراین مالیات بر سود سپرده‌ها مطرح نبوده است.
جایزه به افشاکنندگان فساد
وی درباره جایزه دادن به افشاکنندگان فساد نیز گفت: بنده گفتم هرگاه این افشاگری منجر به صدور حکم شود، پاداش داده خواهد شد اما در موارد مطرح شده تا به حال منجر به نتیجه نشده است. در حال حاضر نیز دو مورد در حال بررسی است که اگر به نتیجه برسد مشمول جایزه خواهد شد.
