آیا بود و نبود سدها در زمان سیل فرقی هم دارد؟

سیف‌الله آقابیگی در گفت‌وگو با ایلنا، با بیان اینکه سیل به عنوان یک رخداد طبیعی در ذات خود هیچگاه همراه با خسارت نخواهد بود، اظهار داشت: اگر چنانچه نحوه برخورد با یک رخداد طبیعی متناسب با اقلیم همان منطقه باشد، قطعا می‌تواند مایه نعمت باشد، طبیعت همه حوادث طبیعی همین‌گونه است.

وی تاکید کرد: لازم است مردم متناسب با الگوی طبیعت و نه بر اساس شرایط چند سال محدود بلکه بر اساس سابقه تاریخی مناطق نوع رفتار خود را با آن جغرافیا تنظیم کنند، بواقع چنانچه با حریم رودخانه، جریان و رژیم سیلاب‌ها و به منطقه‌ای که سیلاب تخلیه می‌شود از جمله رودخانه، دریا و یا کویر مرکزی و.... با علم و اطلاع و رعایت شرایط این مناطق رفتار کنیم، قطعا طبیعت به ما خسارت نخواهد زد، هر چند رقم بارندگی بسیار بالا باشد.

مدیرکل دفتر مدیریت بحران شرکت منابع آب ایران درباره تامین ذخایر آبی پس از سیلاب اخیر گفت: معمولا ایجاد مخازن سدهای ذخیره‌ای بر اساس پتانسیل آورد و یا جریان آب سالانه‌ای است که مطابق آمار بلندمدت و نه 5 سال ترسالی و 10 سال خشکسالی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، اگر در فاصله 10 یا 20 سال کمتر و یا بیشتر از لحاظ بعد زمانی این اتفاق نیفتاد نه به مفهوم این است که طبیعت این خاصیت خود را از دست داده است به طوری که این نمونه را در سیلاب اخیر شاهد بودیم.

وی خاطرنشان کرد: باید مطالعات بر اساس پتانسیل هر منطقه‌ای باشد، همچنین باید شرایط پایین‌دست لحاظ شود، یعنی اگر سدی در یک منطقه ساخته شد قطعا قادر است همه جریان سیلاب را مهار و کنترل کند، چه بسا در سیلاب اخیر یکی از سدها که حجم محدودی داشته میزان آبی که وارد سد شده از حجم سد بیشتر بوده پس بنابراین صرف ایجاد یک مخزن نمی‌تواند رفتارهای پایین‌دست را عوض کند، باید حتما شرایط پایین دست از جهت رعایت حریم و بستر لحاظ شود.

آقابیگی تصریح کرد: سدها تا جایی که آمار بارش‌های اواخر سال گذشته و فروردین امسال و مخصوصا چند جبهه بارشی اخیر نشان داده، توانسته‌اند مسئولیت ذخیره‌سازی آب، تعدیل و تسکین سیل و جلوگیری از خسارت و زیان را به خوبی ایفا کنند.

وی ادامه داد: در بارندگی 20 و 21 دیماه در استانی که چندین سال است کم بارش و خشکسالی داشته جریانی با حدود 1800 متر مکعب بر ثانیه مواجه بودیم این سد خاصیت این را دارد که جریان آبی را در شرایط کم‌آبی ذخیره کند و از طرفی اجازه ندهد این میزان آب به پایین‌دست منتقل شود که می‌تواند روستاها و مردم را دچار مخاطره کند در صورتی که با ایفای یک نقش مضاعف توانست از خطرات احتمالی جلوگیری کند.

مدیرکل دفتر مدیریت بحران شرکت منابع آب ایران یادآور شد: در زمان وقوع سیلاب ورودی و خروجی سد یاد شده در حد صفر تنظیم شد و با لحاظ مباحث کنترل و پایداری سعی شد به پایین‌دست آسیب وارد نشود، علاوه بر آن تعدادی از سدها در مناطق جنوبی جریان‌های حدود 4 هزار متر مکعب در ثانیه را تجربه کردند. بنابراین اگر مبنای ما اصولی، فنی و متناسب با شرایط و آمار بلند مدت باشد این سازه کارکرد خود را در حوادث به خوبی ایفا می‌کند.