عرضه نفت در بورس بزودی کاغذی می‌شود

امیر حسین تبیانیان در گفت‌وگو باخبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره استفاده از ابزارهایی مثل فیوچرز (Futures) و فُروارد ( Forward) برای فروش نفت در بورس انرژی اظهار داشت: مجوز این ابزارها در ایران گرفته شده و روی محصولات غیر نفتی استفاده می‌شود اما چون نفت خام به تازگی وارد بورس شده و سرمایه گذاران تازه با شاخص‌ها، قیمت نوسانات و موضوعات آشنا می‌شوند، تصمیم بر این است ابتدا فروش فیزیکی راه بیفتد که امکان تحویل وجود داشته باشد. چون قراردادهای آتی حتما باید منجر به تحویل شود در غیر این صورت مشکل شرعی پیش می‌آید.

وی افزود: ابتدا فروش فیزیکی پایه گذاری شد تا تحویل از طریق بورس انجام شود، سپس بر اساس راه اندازی فروش فیزیکی سایر ابزارها مجوز گرفته و کار کنند. باید توجه داشت که در عرضه بورسی نفت در پله اول هستیم، باید ابتدا فروش فیزیکی را سر و سامان دهیم. فعلا برای معرفی ابزارهای جدید زود است.

نماینده شرکت ملی نفت در بورس انرژی درباره روال عرصه نفت در بورس‌های بین‌المللی توضیح داد: در بورس‌های بین‌المللی دنیا به جای فروش فیزیکی از ابزارهای کاغذی استفاده می‌کنند اما همان ابزارهای کاغذی هم منجر به تحویل فیزیکی می‌شود اما در ایران مجوزها با توجه به قوانین فقهی صادر می‌شود و امکان تحویل فیزیکی باید فراهم می‌شد.

تبیانیان تصریح کرد: مثلا وقتی روی آتی سکه کار می‌کنیم اگر منجر به تحویل شود فروشنده می‌تواند از بازار تهیه و در اختیار خریدار قرار دهد اما نفت خام این شرایط را نداشت که بتوانیم از ابتدا سراغ آتی برویم، برای تحویل اینگونه نیست که هر کسی به نفت خام دسترسی داشته باشد. بنابراین باید ابتدا فروش فیزیکی در بورس راه اندازی می‌شد تا خریدار بتواند روی آن اقدام کند، سپس زمانی که منجر به تحویل می‌شود و خریدار بتواند از بابت تعهد بر بیاید، می‌توان از ابزار کاغذی استفاده کرد.

وی یادآور شد: ما هم باید در آینده به این سمت برویم اما باید پله به پله هر کدام جا بیفتد و شرایط فراهم شود که بتوانیم گام‌های بعدی را برداریم.

تبیانیان گفت: این ابزارها بیشتر سفته بازی، هج کردن و سرمایه گذاری اقتصادی است تا الزام تحویل فیزیکی، یعنی کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در حوزه تجارت نفت است. در واقع اهداف دیگری را دنبال می‌کند، البته می‌تواند هدف فروش فیزیکی باشد اما الزاما اینطور نیست. مباحث دیگر مثل سرمایه‌گذاری، کاهش ریسک، مبادلات تجاری موضوعاتی هستند که از طریق ابزارهای کاغدی می‌توان دنبال کرد.