قیمت نفت؛ از توئیت تا انقلاب شیل / دعوای زرگری چین و آمریکا برای سقوط طلای سیاه
در بازار قیمت نفت زمانی عوامل ژئوپلیتیک و زمانی توئیتهای شخصی مثل ترامپ قیمتها را بالا و پایین میکند، ولی هر فاکتوری هم باشد مهمترین دلیل عرضه و تقاضا است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، قیمت نفت یکی از مهمترین دلمشغولیهای تولیدکنندگان و مصرف کنندگان است، کشورهای تولید کننده اکثر آنها که عضو اوپک هستند تک محصولی و متکی به درآمدهای این طلای سیاه، دیگرانی نیز که وابستگی به آن ندارند به دنبال بازارهای بزرگتر و وجهه سیاسی و اقتصادی بیشتر. مصرف کنندگان هم همواره چرتکه میاندازند که چگونه میتوانند بر سر قیمتها بکوبند، یک روز با طرح مباحث زیست محیطی و آلایندگی و چرخیدن مشتریان انرژی به سمت تجدیدپذیرها، دیگر روز با طرح اینکه تقاضا پایین آمده و یا شیل مشکلاتمان را حل میکند. در هر حال واضح آنکه بازار این احساس را دارد که کمبودی وجود ندارد و به سمت کرانه پایین سیر میکند و در هر سناریویی پیش بینی افزایش قیمت نمیرود. میتوان گفت بازار نفت خیالی آسوده دارد و اتفاقی برای قیمتها حداقل در سال جدید میلادی نمیافتد.
در این ارتباط عبدالصمد رحمتی در ارزیابی تغییرات قیمت نفت به خبرنگار ایلنا گفت: در حال حاضر روزانه حدود 100 میلیون بشکه نفت در جهان تولید میشود که به منظور جلوگیری از افت قیمت در اجلاس اوپک تصمیم بر این شد 1.2 میلیون بشکه کاهش داده شود یعنی 800 هزار بشکه از سوی اعضای اوپک و 400 هزار بشکه هم غیر اوپکیها کاهش تولید داشته باشند، تا بازار بالانس شود. اما هنوز آثار کاهش تولید را در بازار ندیدهایم و روند قیمتها همچنان نزولی است.
وی افزود: در بازار قیمت نفت زمانی عوامل ژئوپلیتیک و زمانی توئیتهای شخصی مثل ترامپ قیمتها را بالا و پایین میکند، ولی هر فاکتوری هم باشد مهمترین دلیل عرضه و تقاضا است. اکنون به سمت زمستان میرویم و میزان مصرف نفت کاهش پیدا میکند زیرا عمده تقاضای نفت برای استفاده در بخش حمل و نقل است از آنجایی که تعداد جابجاییها در فصل سرما کاهش مییابد در نتیجه تقاضای نفت هم روند کاهشی خواهد داشت. وقتی تقاضا کاهش مییابد خود به خود روی قیمت تاثیر میگذارد.
انقلاب شیل و عقب نشینی اجباری قیمتها
این تحلیلگر حوزه انرژی افزایش تولید نفت در آمریکا را نیز بر روند کاهش قیمت آن تاثیرگذار دانست و گفت: آمریکا اکنون 11.7 میلیون بشکه یعنی سه برابرایران تولید میکند و از شیل بیشترین بهره برداری را دارد، از یک طرف اوپک وهمپیمانانش در اجلاس اخیرتصمیم گرفتند از سال آینده میلادی تولید خود را کاهش دهد، این کاهش به صورت تدریجی طی 6 ماه و بر اساس میانگین تولید کشورها آغاز خواهد شد. از سویی دیگر زمستان فرا رسیده و تقاضاکاهش یافته است. علاوه بر آن فدرال رزرو نرخ بهره دلار را بالا برده که افزایش بهره دلار هم عامل دیگر تاثیر گذار بر تقابل دلار و البته کاهش قیمت نفت است.
چینیها چگونه قیمت نفت را کاهش دادند؟
وی ادامه داد: موضوع دیگر نگرانی بابت رکود اقتصادی است، مدتی جنگ تعرفهای محصولات وارداتی بین آمریکا و چین پیش آمد، اکنون این جدال متوقف شده و دست نگه داشتهاند، ولی نگرانی از کاهش رشد اقتصادی که موجب کاهش رشد مصرف نفت میشود در بازار حکمفرما شده و باعث شده فعلا روند نزولی در قیمت نفت داشته باشیم.
رحمتی خاطرنشان کرد: با توجه به کاهش 1.2 میلیون بشکهای که اوپک و غیر اوپک در پیش گرفتهاند، بنده پیش بینی میکنم بعد از تعطیلات ژانویه قیمت نفت زیاد بالا نرود و احتمالا در نشست بعدی اوپک تصمیم مجدد به کاهش تولید گرفته خواهد شد و در این صورت قیمت نفت ممکن است به بالای 65 دلار برسد.
راههایی که ایران نفت را به مشتریهایش میرساند
وی درباره اینکه آیا قیمت 80 دلاری که عربستان بودجهاش را با این رقم بسته محقق میشود یا خیر، توضیح داد: اقتصادهایی که وابسته به نفت هستند و بالای 50 درصد بودجهشان را روی نفت میبندند باید روی قیمتهای واقعی صحبت کنند ایران قیمت معقولی را (50 تا 55 دلار) با توجه محدودیتها و موج تحریمی که بابت فروش داریم، در نظر گرفته، ممکن است این قیمت و میزان فروش که با میعانات احتمالا به 1.5 میلیون بشکه برسد، پاسخگوی نیاز بودجهای ما نباشد اما واقع بینانه است. در هر حال ما به طریق عادی و سنتی نمیتوانیم نفتمان را بفروشیم، عرضه در بورس و فروش از طریق بخش خصوصی قابل اعتماد دولت و یا فروش ذخیرههای نفت در دالیان و نوتردام داریم یکی از چند راه فروشمان میتواند باشد.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی یادآور شد: در بازار تغییرات زیاد است مثلا تولید آمریکا از شیل که به اسم انقلاب از آن یاد میشود در برابر هر آنچه اوپک از تولید کاهش میدهد قرار گرفته و همچنان سهم خود را افزایش میدهد.
از قیمتهای رویایی عربستان تا سناریوهای واقعی در ایران
وی بیان کرد: عربستان بودجه خود را با نفت 80 دلاری بسته اما با 95 دلار بودجهاش بالانس میشود، بنابراین با کسری مواجه میشود از طرفی باید در نظر داشت عربستان به لحاظ اقتصادی، سرمایه گذاری و درآمدی قابل مقایسه با ایران نیست، درهای این کشور بروی اروپا و آمریکا باز است و در این کشور سرمایه گذاری میکنند، به شدت روی انرژیهای تجدیدپذیر تمرکز کرده و بنا دارد هاب انرژی های پاک خاومیانه شود، البته قضیه خاشقچی باعث شد بسیاری از سرمایه گذاران در برههای از این کشور فرار کنند اما بعد از آن با حمایت ترامپ و آمریکا وضعیت عادی شد. در بودجه 98 در کشور ما نیز فروش یک میلیون بشکه با نرخ هر بشکه 50 دلار در سناریوی بدبینانه و فروش 2 میلیون بشکه با قیمت هر بشکه 55 دلار در سناریوی خوشبینانه در نظر گرفته شده است. ما کشوری هستیم که محدودیتهای داخلی و خارجی زیادی داریم، سرمایه و تکنولوژی دو عاملی هستند که همیشه در همه صنایع با آنها مشکل داشتهایم، تنها راهمان فروش نفت و افزایش درآمد از آن طریق است اما در هر حال به نظر میرسد عدد ما معقول است هر چند جوابگوی گرداندن یک کشور برای یک سال نخواهد بود و اگر در سال 98 وضعیت چینن باشد سال سختی برای همه خواهد بود.